Το twitter και η εξέλιξη της διπλωματίας

Η είδηση της σύγκλησης έκτακτης Συνόδου Κορυφής με αντικείμενο το ελληνικό ζήτημα έκανε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας τον γύρο του κόσμου μέσα από τον λογαριασμό του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στο twitter. Μέσω twitter είχε γίνει γνωστή και η πρόοδος στις διεθνείς συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν στη Λωζάννη. Στις 2 Απριλίου οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων ανακοίνωσαν με tweet την αίσια έκβαση των συνομιλιών.

Σύμφωνα με στοιχεία της συμβουλευτικής εταιρείας Burson-Marsteller πολλοί υπουργοί Εξωτερικών, δύο στους τρεις αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και περισσότεροι από 4.000 πρεσβευτές και διπλωματικές αντιπροσωπείες κρατών διατηρούν λογαριασμούς στο twitter. Όπως επισήμανε στο πλαίσιο του Global Media Forum της DW, που ολοκληρώθηκε χθες στη Βόννη, ο Γιάν Μελίσεν από το Ολλανδικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων στη Χάγη: «Με αυτόν τον τρόπο η διπλωματία έχει πολύ μεγαλύτερη εμβέλεια απ' ό,τι παλαιότερα. Οι άνθρωποι μπορούν να παρακολουθήσουν τι κάνουν οι διπλωμάτες. Παρεμπιπτόντως βλέπουμε διπλωμάτες να κάνουν λάθη».

Kαθοριστικός ο ρόλος της αναπαραγωγής ειδήσεων μέσω twitter

Ο Γιάν Μελίσεν συμμετείχε μαζί με άλλους ειδικούς ομιλητές σε συζήτηση για τον ρόλο που παίζουν οι ψηφιακές τεχνολογίες στον μετασχηματισμό των Διεθνών Σχέσεων. Μεταξύ άλλων διευκρινίστηκε ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες δεν επηρεάζουν τις Διεθνείς Σχέσεις τόσο μέσα από τα tweet ή τις αναρτήσεις μεμονωμένων πολιτικών, αλλά από την αναπαραγωγή τους και τα εκατομμύρια των αναρτήσεων που κάνουν χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όλον τον κόσμο κάθε λεπτό.

Η εξέλιξη αυτή είναι ένας παράγοντας που οι κυβερνήσεις αδυνατούν να διαχειριστούν πλήρως, σχολίασε από το βήμα του GMF ο πρώην δημοσιογράφος του BBC Νικ Γκάουινγκ. Όπως σημείωσε, «δεν έχουμε δει ακόμη τίποτα από τις διαστάσεις της ψηφιακής μετάβασης, η οποία ενισχύει τις μάζες και εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη νομιμοποίηση όσων κατέχουν την εξουσία».

Η προπαγάνδα ανθεί και στην ψηφιακή εποχή

Ωστόσο, η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή έχει και αυτή τις σκοτεινές πτυχές της. Είναι σαφές ότι η παραπληροφόρηση και η προπαγάνδα δεν έχουν περιοριστεί συγκριτικά με το παρελθόν. Η γνησιότητα αναρίθμητων βίντεο και πληροφοριών στο διαδίκτυο συχνά αμφισβητείται ή δεν μπορεί να αποδειχθεί. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η παρουσίαση των εξελίξεων στο πεδίο της κρίσης στην Ουκρανία από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας και η ισλαμιστική προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, που δρα στο Ιράκ και τη Συρία.

Παρά τις αλλαγές που επιφέρει η ψηφιακή εποχή στα περισσότερα πεδία της ιδιωτικής και της δημόσιας σφαίρας, τα ψηφιακά μέσα δεν φαίνονται ικανά να αντικαταστήσουν πλήρως ορισμένες παραδοσιακές μεθόδους. Όπως τόνισε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματός του στο GMF, «οι διπλωματικές διαπραγματεύσεις και η μάχη για την εξεύρεση συμβιβασμού χρειάζονται τον χρόνο τους».

Πέτερ Χίλε / Άρης Καλτιριμτζής