Χαλάρωσαν οι όροι εποπτείας για τις τράπεζες

Συγκεκριμένα οι εκπρόσωποι των 27 κρατών - μελών που απαρτίζουν την Επιτροπή της Βασιλείας συμφώνησαν να κατακρατούν οι τράπεζες μεγαλύτερα αποθεματικά κεφάλαια και ρευστό για την αποτροπή μιας νέας κρίσης, αλλά αποδέχθηκαν να συμπεριληφθούν στα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και μειοψηφικά ποσοστά σε άλλα χρηματοοικονομικά ιδρύματα. Νόθευσαν δηλαδή τα κριτήρια των περιουσιακών στοιχείων. Παράλληλα πρότειναν το 3% ως επίπεδο δανειακής μόχλευσης και όχι το 4%, όπως είχαν ανακοινώσει αρχικά. Και το χειρότερο το ποσοστό αυτό είναι δεσμευτικό από τις αρχές του 2018. Επιπλέον η Επιτροπή ανέβαλε την υλοποίηση των προτάσεών της για τη διασφάλιση μακροπρόθεσμης ρευστότητας των τραπεζών επίσης για το 2018.

Τα αποθεματικά είναι το κλειδί της χρηματοπιστωτικής μεταρρύθμισης

Έτσι η Επιτροπή της Βασιλείας κατηγορείται ανοιχτά από τον τύπο και πολλούς πολιτικούς αναλυτές πως υπέκυψε στις επιταγές του τραπεζικού λόμπι.

Ο Γερμανός οικονομολόγος και ευρωβουλευτής των Πράσινων Σβεν Γκίγκολντ εκτιμά ότι πρόκειται για απόφαση-ορόσημο: «Κατά τη γνώμη μου το βασικό ζήτημα στις διαβουλεύσεις στην Επιτροπή της Βασιλείας αφορά το γεγονός ότι οι αρχικές προϋποθέσεις για τα αποθεματικά κεφάλαια των τραπεζών αποδυναμώθηκαν και τέθηκαν άλλες πιο χαλαρές για την κεφαλαιακή επάρκεια και δανειακή εξάρτηση. Για μένα αυτό είναι το κλειδί για τη χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση και η ενδιάμεση έκθεση που εγκρίθηκε τη Δευτέρα φέρει δυστυχώς σαφέστατα τη σφραγίδα των τραπεζικών λόμπι.»

Δεν γνωρίζουμε πόσοι από τους εκπροσώπους των 27 χωρών - μελών που μετέχουν στην Επιτροπή της Βασιλείας στηρίζουν τα τραπεζικά λόμπι ή ανήκουν ανοιχτά σε αυτά. Σίγουρο είναι ωστόσο ότι στην Επιτροπή Ειδικών σε Χρηματοπιστωτικά Ζητήματα της ΕΕ από τα 40 μέλη της τα 37 ανήκουν σε χρηματοπιστωτικά λόμπι.

Πέραν όμως από το λόμπι οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι εκείνοι που έχουν τον τελευταίο λόγο είναι οι κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια. Εκείνοι είναι που θεσπίζουν νόμους για να τα διευκολύνουν ή να τα δυσκολέψουν.

Η Επιτροπή υπέκυψε στα λόμπι ή στις αναγκαιότητες της ύφεσης;

Τελικά γιατί κατηγορείται η επιτροπή της Βασιλείας; Μήπως θα ήταν επικίνδυνη μια δυναμική πολιτική ελέγχου των τραπεζών; Μήπως θα οδηγούσε όντως σε συρρίκνωση της πιστωτικής επέκτασής τους; Ο Γερμανός οικονομολόγος και ευρωβουλευτής υποστηρίζει πως μια 'κατεπείγουσα και δυναμική πολιτική ελέγχου' θα έβλαπτε τις τράπεζες, διότι: «μπορεί να οδηγούσε σε υποκεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Δηλαδή εάν τεθούν άμεσα και υψηλά ποσοστά για τα αποθεματικά κεφάλαια των τραπεζών, τότε ενδέχεται να συρρικνωθεί η πιστωτική τους επέκταση και ασφαλώς κάτι τέτοιο δεν είναι προς το συμφέρον μας. Ταυτόχρονα όμως δεν μπορεί να νερώσουν τόσο πολύ τα αποθεματικά κεφάλαια με την αλλαγή στο τι σημαίνει ίδιο κεφάλαιο. Λύση θα ήταν, εάν συμφωνούσαν μεν σε υψηλότερα αποθεματικά, αλλά η εφαρμογή αυτής της απόφασης γινόταν σταδιακά ανάλογα με το επίπεδο ισχυροποίησης της οικονομίας και των τραπεζών».

Να υπογραμμίσουμε εδώ ότι η Γερμανία είναι το μοναδικό κράτος – μέλος της Επιτροπής της Βασιλείας που δεν συμφώνησε στις νέες, έστω νερωμένες, προϋποθέσεις δηλώνοντας ότι επιφυλάσσεται να αποφασίσει αργότερα. Σημαίνει άραγε αυτό ότι επιθυμεί αυστηρότερες προϋποθέσεις ή δεν θέλει πια καμία προϋπόθεση;

Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος