Χανς Άιχελ: Ανόητη η συζήτηση περί χρεοκοπίας της Ελλάδας, αλλά...

Εξυγίανση των δημοσιονομικών, περιστολή δαπανών και αύξηση της ανταγωνιστικότητας είναι σήμερα τα ζητούμενα για την ελληνική κυβέρνηση στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει την κρίση. Με παρόμοιες προκλήσεις -σε πολύ μικρότερο φυσικά μέγεθος- ήλθε αντιμέτωπη πριν από 11 χρόνια η κυβέρνηση του Γκέρχαρντ Σρέντερ.

Ο Χανς Άιχελ ήταν υπουργός Οικονομικών στις κυβερνήσεις Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων. Ανέλαβε το υπουργείο, μετά την παραίτηση του Όσκαρ Λαφοντέν, και ήλθε αντιμέτωπος με πολλά δημοσιονομικά προβλήματα σε μια αρνητική οικονομική συγκυρία.

Εφόσον ζούμε περισσότερο θα πρέπει να εργαζόμαστε και περισσότερο

Τα μέτρα που προώθησε δεν ήταν ευχάριστα, αλλά έβαλαν τις βάσεις για τη δημοσιονομική εξυγίανση της Γερμανίας.

Χανς Άιχελ: «Η επιτυχία δεν οφείλεται σε κάποιο μεμονωμένο μέτρο, αλλά πρόκειται για μια δέσμη μέτρων. Άρχισα με τη σταθεροποίηση των δημοσιονομικών το 1999 και οι συνέπειες της διαρκούν ακόμη. Εφαρμόσαμε μια φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία ευνοούσε την ανάπτυξη. Προωθήσαμε την αναμόρφωση της αγοράς εργασίας, προκειμένου να βρίσκουν πιο εύκολα δουλειά οι πολίτες, μολονότι στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν πράγματα, τα οποία χρήζουν διορθώσεων. Παράλληλα όμως ενισχύσαμε την εκπαίδευση και την έρευνα και τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι μακροπρόθεσμα. Είμαστε μια κοινωνία που γερνάει. Και εφόσον ζούμε περισσότερο θα πρέπει να εργαζόμαστε και περισσότερο. Αυτό είναι αναπόφευκτο και θα πρέπει να το λέμε στους πολίτες. Αυτά ήταν τα μέτρα, με τα οποία η Γερμανία πήγε μπροστά».

Με προσοχή οι περικοπές

Ειδικότερα για τη σταθεροποίηση των δημοσιονομικών ο κ. Άιχελ αναφέρει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να καταστεί σαφές και κατανοητό σε όλους ότι απαιτούνται μέτρα.

Χάνς Άιχελ: «Τότε αποφάσισα τη μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 7,5%. Το ποσοστό των περικοπών αυξήθηκε τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στη διαδικασία περιστολής δαπανών. Θα πρέπει να εξετάζεται κάθε κονδύλιο και κρατική δαπάνη ξεχωριστά για να υπάρχει επιτυχία. Κονδύλια που είναι σημαντικά για το μέλλον θα πρέπει να διατηρούνται και να αυξάνονται όταν πρέπει. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι δαπάνες για την αγωγή και την εκπαίδευση των παιδιών. Είναι επίσης η ανάπτυξη της έρευνας. Δώσαμε προτεραιότητα στην αναβάθμιση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Πρόκειται για τομείς, στους οποίους διαθέσαμε περισσότερα χρήματα. Όμως, παράλληλα, επιχειρήσαμε παρεμβάσεις –εν μέρει σκληρές- στη νομοθεσία περί κοινωνικών επιδομάτων. Και αυτές οι παρεμβάσεις προκάλεσαν πολλές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, αλλά εμείς επιδείξαμε σταθερότητα και συνέπεια. Σε πολλές συγκεντρώσεις διαπίστωνα ότι οι πολίτες κατανοούσαν ότι δεν μπορούσαμε πλέον να ζούμε πάνω από τις δυνατότητές μας. Υπάρχει βέβαια και η άλλη όψη του νομίσματος. Δεν θα πρέπει να ανεχόμαστε τη φοροδιαφυγή και την διαφυγή εισοδημάτων στους λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους. Εκείνοι που φοροδιαφεύγουν είναι κυρίως άνθρωποι που ευημερούν. Θα πρέπει λοιπόν να μεριμνούμε ώστε να τηρούνται οι νόμοι. Και αυτό είναι ένα ακόμη δύσκολο ζήτημα».

Αναφερόμενος στο χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης ο κ. Άιχελ τάχθηκε υπέρ μιας κοινής οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής στην ΕΕ. Μια πολιτική που δεν θα περιορίζεται στη συγκράτηση των ελλειμμάτων αλλά θα δίνει και έμφαση στην ανάπτυξη.

Οι χώρες που δεν θα εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά τους θα δανείζονται με δυσμενείς όρους

Το ευρώ δέχεται πιέσεις, ενώ η κερδοσκοπία σε βάρος της ευρωζώνης και της Ελλάδας δίνει και παίρνει. Πώς αξιολογεί στην παρούσα φάση την κατάσταση ο Γερμανός πρώην υπουργός;

Χανς Άιχελ: «Κερδοσκοπία υπάρχει πάντα. Το ζήτημα είναι εάν θα αποδεχθούμε μια τέτοια κατάσταση στη διαδικασία αναμόρφωσης των χρηματοοικονομικών αγορών. Αλλά σας λέω ότι δεν θεωρώ πιθανή μια χρεοκοπία της Ελλάδας. Θεωρώ ανόητη τη σχετική συζήτηση. Ωστόσο είναι αλήθεια ότι οι χώρες που δεν θα εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά τους και δεν θα διαμορφώσουν μια μακρόπνοη πολιτική, θα δανείζονται με δυσμενέστερους όρους από εκείνες τις χώρες που θα πράξουν τα δέοντα. Η Γερμανία δανείζεται χρήματα με ευνοϊκούς όρους. Ανεξαρτήτως λοιπόν της κερδοσκοπίας των αγορών θα πρέπει οι χώρες να ακολουθούν ορθές πολιτικές. Φυσικά οι χρηματοοικονομικές αγορές θα τιμωρούν -ή τουλάχιστον θα το προσπαθούν- τις χώρες εκείνες που δημιουργούν την εντύπωση ότι δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Και αυτό δεν επιτρέπεται να συμβεί».

Συνέντευξη, ρεπορτάζ: Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. σύνταξης: Γιώργος Παππάς