Όχι στην αύξηση του πληθωρισμού σαν εργαλείο ανάπτυξης

Ο τίτλος μοιάζει μάλλον αθώος: «Να ξανασκεφθούμε την μακροοικονομική πολιτική». Ένα δοκίμιο του επικεφαλής οικονομολόγου Όλιβερ Μπλανσάρ από το ΔΝΤ, το οποίο προκάλεσε τη μήνιν πολλών οικονομολόγων. Η πρότασή του προς τις κεντρικές τράπεζες των δυτικών χωρών είναι να εγκαταλείψουν τον στόχο για περιορισμό του πληθωρισμού στο 2%. Ακόμη και ένας πληθωρισμός της τάξεως του 4% είναι απολύτως συμβατός με τις οικονομικές προτεραιότητες των χωρών στην παρούσα φάση, εκτιμά ο κ. Μπλανσάρ.

Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο στην ιστορία. Το 1972 ο τότε υπουργός Οικονομικών και Οικονομίας στη Γερμανία Χέλμουτ Σμιτ δήλωνε σε μια προεκλογική εκστρατεία: «Είναι πιο εύκολο να αντέξουμε 5 % πληθωρισμό παρά 5 % ανεργία». Όταν όμως έγινε καγκελάριος είχε να αντιμετωπίσει και τα δύο: σχεδόν 5% πληθωρισμό και 7% ανεργία».

Ο Όλιβερ Μπλανσάρ, επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ επιχειρηματολογεί τώρα διαφορετικά. Ισχυρίζεται ότι ένας πληθωρισμός μόλις του 2% δεν θα προκαλέσει σοβαρό κόστος στις εθνικές οικονομίες. Αλλά μέσα από το στόχο του πληθωρισμού θα αυξάνονταν αυτόματα τα επιτόκια και στο μέλλον οι κεντρικές τράπεζες θα είχαν μεγαλύτερη ευελιξία ώστε να μειώσουν τα επιτόκια. Η ιδέα δεν είναι καθόλου καλή, υποστηρίζει ο Τόμας Μάγερ από την Deutsche Bank: «Υπάρχουν δυο λόγοι που δεν με βρίσκουν σύμφωνο με τις θέσεις του Όλιβερ Μπλανσάρ. Το ένα είναι η θέση ότι η νομισματική πολιτική δεν θα ήταν αποτελεσματική εάν τα επιτόκια πέσουν στο μηδέν και το άλλο είναι ότι ένας πληθωρισμός της τάξης του 4% δεν θα είχε ένα συνολικό οικονομικό κόστος μεγαλύτερο από ότι θα είχε ένας πληθωρισμός της τάξεως του 2%. Και τα δυο πάντως νομίζω πως χρειάζονται μεγαλύτερη σκέψη και δεν μπορούμε να τα αποδεχτούμε έτσι».

Παιχνίδια με τη φωτιά

Μέχρι τώρα δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς οι επιπτώσεις που θα είχε στην οικονομία μια αύξηση του πληθωρισμού, όπως υποστηρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Τόμας Μάγερ. Και δεν συμφωνεί με το επιχείρημα ότι όταν τα επιτόκια είναι μηδενικά οι κεντρικές τράπεζες έχουν εξαντλήσει τα περιθώρια τους. «Η εξέλιξη την χρονιά που πέρασε κατέδειξε πως η νομισματική πολιτική λειτουργεί ακόμα και όταν τα επιτόκια τείνουν μηδενικά. Η νομισματική πολιτική έχει τη δυνατότητα με την διοχέτευση ρευστότητας και τη διάθεση πιστώσεων να καταπολεμήσει μια ύφεση» ισχυρίζεται ο κ. Μάγερ.

Και ο Κρίστιαν Κάστροπ από το υπουργείο Οικονομικών στο Βερολίνο υποστηρίζει πως δεν θα πρέπει να μιλάει κανείς τόσο εύκολα για αύξηση του πληθωρισμού. «Πολλές βιομηχανικές χώρες δούλεψαν σκληρά επί χρόνια να βάλουν φρένο στον πληθωρισμό. Πιστεύω πως ένας χαμηλός πληθωρισμός είναι μια ρεαλιστική βάση για μια οικονομική ανάπτυξη και θα ήμουν πάρα πολύ προσεκτικός με τη διατύπωση ότι τα τεράστια κόστη που έχουν προκύψει από την οικονομική κρίση, τα μεγάλα κρατικά χρέη που έχουν δημιουργηθεί σε πολλές χώρες, θα μπορούσαν να μειωθούν με την αύξηση του πληθωρισμού».

Υπέρ αυτής της θέσης τάσσεται και ο διοικητής της γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας Άξελ Βέμπερ, ο οποίος θεωρεί την άποψη του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ επιπόλαια και επιβλαβή. Άποψη η οποία κατά τη γνώμη του θα έθιγε την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής, η οποία θα θυσιαζόταν στο βωμό της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Για τον Άξελ Βέμπερ δεν είναι παρά ένα παιχνίδι με τη φωτιά.

Rolf Wenkel / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης