Documenta, Βαρουφάκης, «Έλληνες»

Η περίφημη έκθεση Documenta, παλμογράφος της σύγχρονης τέχνης, θα γίνει ως γνωστόν του χρόνου όχι μόνο στην κοιτίδα της, το Κάσελ της Γερμανίας, αλλά για πρώτη φορά στην εξηκονταετή ιστορία της και στην Αθήνα, μια χειρονομία διεύρυνσης σε ένα από τα κέντρα της κρίσης. Από τώρα κιόλας άρχισαν οι προκαταρκτικές εκδηλώσεις, αύριο ολοκληρώνεται η πρώτη με τίτλο «34 ασκήσεις ελευθερίας» στην Αθήνα. Αυτός ο στοχασμός πάνω στη δικτατορία αλλά και την πορεία του όποιου εκδημοκρατισμού που ακολούθησε ενόχλησε λίγο τους αθηναϊκούς κύκλους, μάλλον για την αναπάντεχη προσέγγιση του θέματος: κύβοι ερριμμένοι για παράδειγμα στο πρώην κτήριο της ΕΑΤ-ΕΣΑ, πρόθυμοι να αναδιαταχθούν από τον επισκέπτη, έτσι σαν άσκηση αγωγής του πολίτη με την ανατροπή των δεδομένων ιεραρχιών.

Το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa μετέδωσε πάντως από την Αθήνα και την κριτική αλλά και τη θέση του επιμελητή του προγράμματος δημοσίων δράσεων της Documenta Πολ Πρεσιάδο ότι το ζητούμενο δεν ήταν η συνηθισμένη και στατική αντιπαράθεση δικτατορίας και δημοκρατίας, αλλά η στροφή της προσοχής στην αποτυχία της αποχουντοποίησης υπό το καθεστώς του νεοφιλελευθερισμού και δη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ισπανία, την Αργεντινή και τη Χιλή.

«Ντόνα Λεόν της οικονομίας»

Πώς τελείωσε το περασμένο Σάββατο το Φεστιβάλ Λογοτεχνίας του Βερολίνου; Με μια βραδιά με και για τον Γιάνη Βαρουφάκη, με αφορμή το βιβλίο του «Το ευρωπαράδοξο» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Kunstmann, πώς μια διαφορετική νομισματική πολιτική μπορεί να φέρει πάλι κοντά τις χώρες της Ευρώπης. Στο σημείωμά της για την εκδήλωση η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου μιλά για την κατάμεστη αίθουσα του φεστιβάλ και τα φρενήρη χειροκροτήματα για τον Γιάνη Βαρουφάκη, αυτή τη «Ντόνα Λεόν της παγκόσμιας οικονομίας», υπό την έννοια ότι και οι δύο συγγραφείς λατρεύονται στη Γερμανία πιο πολύ κι απ’ ότι στις πατρίδες τους.

Να πως περιγράφει το γοητευτικό ερμηνευτικό μίγμα Βαρουφάκη για τη δημοσιονομική κρίση της ευρωζώνης η γερμανική εφημερίδα: «It is very simple, you know? Στην ουσία είναι όλα πολύ απλά. Αρκεί να βάλει κανείς στο μπλέντερ τη συμφωνία Bretton Woods, το σοκ της εποχής Νίξον και τον εξυπνάκια Φρανσουά Μιτεράν, και να ρίξει κανείς ίσως και μια πρέζα Magna Charta και ολίγη Μαύρη Παρασκευή. Το αποτέλεσμα ξεκάθαρο. Από τη μια το πρόβλημα έγκειται στο DNA του ευρώ. Κι από την άλλη φυσικά οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για τα πάντα.»

Θέατρο υψηλών απαιτήσεων

Την περασμένη Παρασκευή είχε πρεμιέρα στο περίφημο Berliner Ensemble του Βερολίνου το καινούργιο έργο του Φόλκερ Μπράουν, ενός από τους σημαντικότερους συγγραφείς της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Τίτλος του «Οι Έλληνες», επί σκηνής η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα. «Για να διαβάσει κανείς αυτό το έργο», σημειώνει η θεατρική κριτικός της Süddeutsche Zeitung, «πρέπει πρώτα να ξεχάσει όλες τις θεατρικές μόδες. Ναι μεν το θέμα του είναι επίκαιρο, όχι όμως με τον συνηθισμένο τρόπο. Δεν πρόκειται για θέατρο που παρουσιάζει πορίσματα ερευνών. Εδώ έχουμε έναν ποιητή που μας μιλάει για την αποτυχία της δημοκρατίας και της συμπόνιας στηριζόμενος στην αρχαιότητα. Έχουμε να κάνουμε με ένα έργο της τέχνης του λόγου, με μια μεγάλη ιστορική διαδρομή και με κάτι που στις μέρες μας σπανίζει στο θέατρο: υψηλές απαιτήσεις.»

Σπύρος Μοσκόβου