ESMA: Χρειάζονται χρόνο οι μεταρρυθμίσεις στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα
20 Οκτωβρίου 2011
Μεγάλο μέρος της προσπάθειας έχει επωμιστεί η νεοϊδρυθείσα «Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών» (ESMA) με έδρα το Παρίσι. Κι όμως, η κριτική στις τράπεζες, αλλά και στους Ευρωπαίους πολιτικούς συνεχίζεται. Μιλώντας στον γερμανικό ραδιοσταθμό Deutschlandfunk η εκτελεστική διευθύντρια της ESMA Βερένα Ρος υποστηρίζει ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο, αρχής γενομένης με τις αποφάσεις του G20 για το τραπεζικό σύστημα.
«Από τότε που ξέσπασε η κρίση έχουν γίνει πολλά και στο μέλλον θα έχουμε και άλλες ρυθμίσεις και ελεγκτικούς μηχανισμούς. Θα έλεγα ότι το συνολικό ρίσκο, ιδιαίτερα στα παράγωγα τραπεζικά προϊόντα, έχει μειωθεί. Είναι μία σημαντική εξέλιξη. Θα γίνουν και άλλα σημαντικά βήματα για τη μεγαλύτερη διαφάνεια του τραπεζικού συστήματος».
«Οι μεταρρυθμίσεις θέλουν χρόνο»
Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι τα μέτρα ψηφίζονται και ανακοινώνονται πολύ διστακτικά και πολύ αργά. Πολλές ήταν μέχρι σήμερα οι διακηρύξεις και οι υποθέσεις εργασίας στα πλαίσια του G20, λίγες οι οριστικές ανακοινώσεις και ακόμα λιγότερα τα μέτρα που πράγματι υλοποιήθηκαν, υποστηρίζουν. Το σχόλιο από την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών:
«Ας μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά τα μέτρα και τα νομοσχέδια πρέπει πρώτα να συζητηθούν και να αποφασιστούν. Αυτό θέλει τον χρόνο του. Άλλωστε είχαμε και εξελίξεις στο μεσοδιάστημα. Ιδρύθηκαν οι νέες αρχές εποπτείας. Υλοποιούμε τώρα λεπτομέρειες της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Και συνεργαζόμαστε με τους εθνικούς επόπτες για να γίνουν όλα αυτά όσο το δυνατόν πιο γρήγορα… » .
Η Βερένα Ρος εκτιμά ότι ήδη έχει μειωθεί ελαφρά ο όγκος πωλήσεων στα εξωχρηματιστηριακά προϊόντα. Αλλά όσο και αν περιοριστούν τα παράγωγα, πάντοτε θα υπάρχουν προϊόντα που διατίθενται εκτός χρηματιστηρίου. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι τράπεζες δεν πρέπει να διαθέτουν ανεξέλεγκτα επενδυτικά προϊόντα, τα οποία έχουν περιορισμένο όφελος, αλλά τεράστιο ρίσκο για την οικονομία και την κοινωνία. Η εκτίμηση της Βερένα Ρος:
«Είναι πολύ δύσκολο ερώτημα το τι ρίσκο και ποιο κοινωνικό όφελος μπορεί να έχει ένα επενδυτικό προϊόν. Αυτό πρέπει να το αποφασίσει ο καθένας για λογαριασμό του πριν προχωρήσει σε συναλλαγή. Το σίγουρο είναι ότι με κάποιον τρόπο η αγορά πρέπει να αναπτύξει καινοτομίες και νέα προϊόντα, γιατί όποιος αποταμιεύει και επενδύει θέλει πάντοτε να έχει την αίσθηση ότι τα χρήματά του βρίσκονται σε καλά χέρια. Χρειάζεται μεγαλύτερη εποπτεία, αναμφίβολα. Αλλά δεν πρέπει να περιορίσουμε την αγορά σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο επενδυτής ή ο συνταξιούχος να μην έχουν πλέον καμία δυνατότητα για επικερδείς τοποθετήσεις».
Διαχωρισμός λιανικής και επενδυτικής τραπεζικής;
Μία από τις πρώτες προτάσεις που είχαν διατυπωθεί μετά την κατάρρευση της LehmanBrothers ήταν να διαχωριστεί η λιανική από την επενδυτική τραπεζική. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγονταν επικαλύψεις συμφερόντων, για παράδειγμα στην περίπτωση που μία τράπεζα θα πρότεινε στους πελάτες της τοποθετήσεις σε εταιρίες στις οποίες και η ίδια συμμετέχει. Η επικεφαλής της «Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών» εκφράζει επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα του εγχειρήματος.
«Αυτό το ερώτημα είναι αντικείμενο έντονων συζητήσεων σε πολλές χώρες, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Βρετανία και τελευταία και στη Γερμανία. Μόνο που σε κάθε χώρα το αντιμετωπίζουν διαφορετικά. Δεν υπάρχει καμία ενιαία ευρωπαϊκή πρόταση και πιστεύω ότι είναι όντως ένα ερώτημα, αν πράγματι με αυτόν τον διαχωρισμό θα μπορούσαμε να προωθήσουμε τη διαφάνεια του τραπεζικού συστήματος. Υπάρχουν επιχειρήματα και για τη μία και για την άλλη άποψη, υπάρχουν δηλαδή κι εκείνοι που λένε ότι το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα επωφελείται από τον μη διαχωρισμό, δεν υπάρχει λοιπόν οριστική απόφαση επ΄αυτού».
Jasper Barenberg / Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ.σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου