H βαριά σκιά της δικτατορίας

Δεν είναι όλοι οι Αργεντινοί ενθουσιαμένοι με τον νέο Πάπα. Η πρόεδρος της χώρας Κριστίνα Φερνάντεζ ντε Κίρχνερ συνεχάρη μάλλον καθυστερημένα και ψυχρά τον νέο Ποντίφικα. Η ντε Κίρχνερ δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με τον σημερινό Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Στα παρελθόν είχε προσπαθήσει να τον σύρει στα δικαστήρια με την κατηγορία ότι συνεργάστηκε με τη χούντα. Και δεν είναι η μόνη.

«Στην αρχή νομίζαμε πως ήταν ένα αστείο. Για εμάς αυτό δεν είναι καλό» λέει η Γκρατζιέλα Λόις μέλος της οργάνωσης «Συγγενών πολιτικών συλληφθέντων και εξαφανισθέντων». Η Γρατζιέλα Λόις και άλλα μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων επιρρίπτουν στον νέο Πάπα ότι τη δεκαετία του 1970 βρισκόταν πολύ κοντά στη χούντα». Τότε ο Μάριο Μπεργκόλιο ήταν επικεφαλής του αργεντίνικου τάγματος των Ιησουϊτών.

Φέρεται να γνώριζε για απαγωγές και βασανιστήρια πολέμιων του καθεστώτος. Ο Κάρλος Πιζόνι από την ένωση HIJOS, ο οποίος αναζητά μέχρι σήμερα εξαφανισμένους της δικτατορίας λέει σχετικά: «Υπάρχουν αρκετές αποδείξεις ότι ο Μπεργκόλιο έπαιξε ενεργό ρόλο στη δικτατορία. Εικάζεται ότι έδινε πληροφορίες στη χούντα, ενώ δεν συνέβαλε στη διαλεύκανση σκοτεινών υποθέσεων».

Δεν υπάρχουν απτές αποδείξεις

Οι περιπτώσεις αφορούν κυρίως την απαγωγή δυο Ιησουϊτών, οι οποίοι το 1976 απήχθησαν και βασανίστηκαν στο κέντρο βασανιστηρίων ESMA. Όταν αφέθηκαν ελεύθεροι, ισχυρίστηκαν πως ο Μπεργκόλιο τους κατέδωσε. «Δεν ανέλαβε την ευθύνη του σαν επικεφαλής των Ιησουιτών και δεν τους προστάτεψε επαρκώς» λέει η Γκρατζιέλα Λόις.

Ένας δικηγόρος μάλιστα προσέφυγε στα δικαστήρια το 2005 και κινήθηκε εναντίον του. Μια δεύτερη περίπτωση είναι για μια νεαρή γυναίκα που εξαφανίστηκε την περίοδο της χούντας. Ο αδελφός της φέρεται να ζήτησε βοήθεια από τον Μπεργκόλιο αλλά μάταια.

Και οι δυο περιπτώσεις πήραν το δρόμο της δικαιοσύνης και ο Μπεργκόλιο έπρεπε να καταθέσει ως μάρτυρας. Ο Καρδινάλιος κατέθεσε πως πράγματι είχε συναντηθεί με τον δικτάτορα Χορχέ Ραφαέλ Βιντέλα και τον παρακάλεσε να τους αφήσουν ελεύθερους. Τις κατηγορίες αρνείται και στην αυτοβιογραφία του. Οι αντίπαλοί του δεν έχουν καταφέρει πάντως μέχρι σήμερα να βρουν ατράνταχτες αποδείξεις σε βάρος του. Οι φίλοι του μάλιστα ισχυρίζονται ότι περιέθαλψε πολλούς πολέμιους της δικτατορίας. Ένας από τους πιο επιφανής είναι ο γλύπτης Αντόλφο Πέρεζ Εσκουιβέλ, ο οποίος το 1980 πήρε το νόμπελ ειρήνης. «Πολλοί ιερωμένοι είχαν σχέσεις με το καθεστώς αλλά ο Μπεργκόλιο σίγουρα όχι», λέει.

Marc Koch / Μαρία Ρηγούτσου

Υπεύθ. Σύνταξης: Στ. Ασημένιος