H μακροβιότερη βασίλισσα της Μ. Βρετανίας

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β´ είναι δίχως αμφιβολία η αγαπημένη βασίλισσα των βρετανών, έχοντας ταυτίσει με το όνομά της τη σύγχρονη μεταπολεμική ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι ένα σύμβολο της ενότητας και της συνέχειας του βρετανικού κράτους. Σήμερα είναι αισίως 89 ετών, ακμαιότατη και δραστήρια, ενώ δεν σταματά να δίνει το «παρών» σε διάφορες εκδηλώσεις από το Λονδίνο μέχρι τις άλλες μακρινές πρωτεύουσες της βρετανικής Κοινοπολιτείας, που εξακολουθούν να διατηρούν στα Συντάγματά τους έναν συμβολικό, θεσμικό ρόλο για το βρετανικό Στέμμα.

Στη συνείδηση των Βρετανών η μακροβιότερη βασίλισσα στον θρόμο του Ηνωμένου Βασιλείου είναι η Βικτώρια, η προ-προγιαγιά της βασίλισσας Ελισάβετ Β´. Τα φαινόμενα όμως απατούν. Η Ελισάβετ συμπληρώνει αισίως φέτος τα 63 χρόνια στο θρόνο και γίνεται έτσι πλέον αυτή η μακροβιότερη βασίλισσα της χώρας. Στις 9 Σεπτεμβρίου, ημέρα που θα εγκαινιάσει μια νέα σιδηροδρομική γραμμή στη Σκωτία, αναμένεται να σπάσει και επισήμως κάθε προηγούμενο ρεκόρ. «Η μακροζωία και η μεγάλη διάρκεια της βασιλείας της είναι μια σημαντική πηγή δύναμης και μεγάλης δημοτικότητας για την ίδια», δήλωσε στο γερμανικό πρακτορείο η βρετανίδα ιστορικός Κέιτ Ουίλιαμς. «Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν άλλο μονάρχη», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Μία λαμπρή ενθρόνιση

Oι μεγαλύτεροι θυμούνται ακόμη την πομπώδη τελετή της ενθρόνισης της Ελισάβετ στις 2 Ιουνίου του 1953, η οποία τελέσθηκε βάσει του πατροπαράδοτου πρωτοκόλλου. Ήταν μάλιστα το πρώτο μεγάλο γεγονός που έτυχε πανευρωπαϊκής τηλεοπτικής κάλυψης. Το BBC μετέδιδε ζωντανά λεπτό προς λεπτό την τελετή, κρατώντας όμως μια κριτική ματιά απέναντι στη χλιδή που εξέπεμπε. Το πομπώδες στοιχείο της όλης τελετής, που άγγιζε τα όρια του παλιομοδίτικου, ήταν προσωπική επιλογή της νεαρής εστεμμένης. Τις ημέρες που προηγήθηκαν οι πωλήσεις τηλεοράσεων είχαν εκτιναχθεί στα ύψη.

Φέτος το Νοέμβριο το βασιλικό ζεύγος, η Ελισάβετ και ο Φίλιππος, 94 ετών πλέον, κλείνουν και τα 68 χρόνια γάμου. Ο σύζυγος της βρετανίδας βασίλισσας, πρίγκιπας της Ελλάδας και της Δανίας, στέκεται όλες αυτές τις δεκαετίες διακριτικά στο πλευρό της. Η Ελισάβετ έχει τέσσερα παιδιά. Εκτός από τον διάδοχο του θρόνου, Κάρολο, απέκτησε με τον Φίλιππο άλλους δυο γιους, τον Άντριου και τον Εδουάρδο καθώς και μία κόρη, την Άννα.

Σημαντικές αλλαγές στο ρόλο του βρετανικού Στέμματος

Παρά την προχωρημένη ηλικία της η Ελισάβετ παραμένει στο προσκήνιο ασκώντας τα θεσμικά της καθήκοντα σύμφωνα με τις βρετανικές κοινοβουλευτικές παραδόσεις, ενώ χαίρει της εμπιστοσύνης των πολιτών αλλά και του πολιτικού κόσμου. Κατά τη διάρκεια των 63 χρόνων της βασιλείας έκανε 97 επίσημες επισκέψεις στο εξωτερικό, πέντε εκ των οποίων στη Γερμανία. Η πρώτη επίσκεψή της στη Δυτική Γερμανία ήταν το 1965, μια συμβολική επίσκεψη σε συμφιλιωτικούς τόνους, 20 χρόνια μετά τη λήξη του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου. Η πιο πρόσφατη επίσκεψή της στη γερμανική πρωτεύουσα ήταν τον περασμένο Ιούνιο. Η ίδια έχει δεχθεί στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ πάνω από 109 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.

Καθόλη τη διάρκεια της εξηκονταετούς και πλέον παραμονής της Ελισάβετ στο βρετανικό θρόνο, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στη θέση της βρετανικής βασιλείας εντός του βρετανικού κοινουλευτικού πολιτεύματος. H ίδια δεν κληρονόμησε το θρόνο της πάλαι ποτέ ένδοξης Βρετανικής Αυτοκρατορίας με πλήθος αποικιών (British Empire) αλλά τη μετεξέλιξή της σε βρετανική Κοινοπολιτεία ανεξάρτητων κρατών (British Commonwealth). Στο πλαίσιο αυτό, κι ενώ ο ρόλος της Κοινοπολιτείας σταδιακά εξασθενούσε, ο ρόλος της ήταν κυρίως διακοσμητικός. Στο μεταξύ, παρά τη θεσμική υποβάθμιση του βασιλικού θεσμού αλλά και τις δραματικές προσωπικές ιστορίες και τα σκάνδαλα που ταλάνιζαν κάθε τόσο την αυλή του Mπάκιγμαμ, η δημοτικότητα της βασίλισας Ελισάβετ παραμένει ισχυρή. Και μολονότι πολλοί θεωρούν τον βασιλικό θεσμό αναχρονιστικό, δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το Ηνωμένο Βασίλειο δίχως την Ελισάβετ του...

Δήμητρα Κυρανούδη (dpa)