Quo vadis ευρωζώνη;
25 Νοεμβρίου 2010
«Ντόμινο αντιδράσεων στον ευρωπαϊκό Νότο», είναι ο τίτλος σχολίου της Süddeutsche Zeitung για την οικονομική κατάσταση στο νότιο τμήμα της ευρωζώνης: «Οι αισιόδοξοι υποστηρίζουν πως η τρέχουσα εξέλιξη είναι απλώς αποτέλεσμα της μεταβλητότητας των αγορών. Όμως το μήνυμα των αγορών είναι μάλλον άλλο: για τις αγορές είναι παντελώς αδιάφορο, εάν η Ιρλανδία μοιάζει ή όχι με την Ελλάδα, ή εάν μοιάζουν με τις δύο αυτές χώρες η Ισπανία και η Πορτογαλία ή ακόμη εάν η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν μεγάλες ή μικρές διαφορές.
Επιπλέον, παρ’ όλες τις μικρές ή μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις οικονομίες των χωρών της Νότιας Ευρώπης, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής: Καμία τους δεν έχει προχωρήσει σοβαρά σε διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις.
Έτσι έχουμε τώρα ένα ντόμινο αντιδράσεων.»
Η συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων προκαλεί ανησυχία στις αγορές
«Η πρωτοβουλία της Μέρκελ», είναι ο τίτλος του πρωτοσέλιδου άρθρου της οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt που επικεντρώνεται στην εμμονή της Γερμανίδας καγκελαρίου για τη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στον μηχανισμό στήριξης: «Μετά την καγκελάριο και τον υπουργό Οικονομικών την ένταξη ιδιωτών στον μηχανισμό στήριξης ζητά και ο επικεφαλής της Bundesbank Άξελ Βέμπερ.
Από την αρχή της λεγόμενης ‘γερμανικής επίθεσης’ οι χρηματαγορές είναι ανήσυχες. Από τη συνάντηση Μέρκελ – Σαρκοζί στην Ντοβίλ χτύπησε το καμπανάκι για τις αγορές. Τότε για πρώτη φορά έγινε λόγος για συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στον μηχανισμό στήριξης και κυρίως φάνηκε ότι ο Σαρκοζί στηρίζει την πρόταση Μέρκελ. Από τότε τα ’καπέλα’ επικινδυνότητας στις υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου άγγιξαν πάλι νέα ρεκόρ: 38% για την Ελλάδα, 65% για την Ιρλανδία και 31% για την Πορτογαλία. Με τέτοια αρνητικά ρεκόρ η αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους γίνεται όλο και πιο ακριβή.
Χθες φάνηκε ότι το Παρίσι απορρίπτει τη γερμανική πρωτοβουλία. Η Γαλλία δεν θέλει να ριψοκινδυνεύσει αναδιάρθρωση χρεών και συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στον μηχανισμό, δήλωναν διπλωματικοί κύκλοι. Η αντιπαράθεση αναμένεται να οξυνθεί, αλλά στο μεταξύ η ευρωκρίση κλιμακώνεται.»
Επικίνδυνη η πολιτική στασιμότητα στην Ιταλία
«Η Ιταλία προσεγγίζει την καταστροφή», τιτλοφορεί ανάλυσή της η Frankfurter Allgemeine Zeitung στις οικονομικές της σελίδες: «Υπάρχουν όντως λόγοι γιατί η Ιταλία δεν παρασύρθηκε στη δίνη των αναταράξεων της οικονομικής κρίσης. Ένας από αυτούς, ο σημαντικότερος, είναι ότι οι ιταλικές τράπεζες δεν χρειάστηκαν κρατική βοήθεια. Έτσι τα δημοσιονομικά της χώρας έμειναν σταθερά και μετρίσιμα. Σε αυτό βοήθησε αποφασιστικά το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος της Ιταλίας χρηματοδοτείται σε σχετικά μακροπρόθεσμες περιόδους, αλλά και το γεγονός ότι οι Ιταλοί καταναλωτές συνέχισαν να αγοράζουν.
Αυτή τη στιγμή όμως κινδυνεύει το πολιτικό τοπίο με απόλυτη στασιμότητα. Ο πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι είναι αποδυναμωμένος και το μέλλον διαγράφεται ζοφερό. Η Ιταλία κινδυνεύει να μείνει ακέφαλη πολιτικά, ανίκανη για αποφάσεις και κυρίως ανίκανη να δρομολογήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Το ποσοστό της πραγματικής οικονομικής ανάπτυξης αναμένεται να μην ξεπεράσει το 1%. Επομένως είναι ζήτημα χρόνου πότε θα σταματήσουν να αγοράζουν κρατικά ομόλογα οι επενδυτές.»
«Δεν θα διαλυθεί η Ευρώπη»
«Δεν θα διαλυθεί η Ευρώπη», τονίζει στην λαϊκή εφημερίδα Bild ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Klaus Regling.
Απαντώντας στα σενάρια που θέλουν τις χώρες με οικονομικά προβλήματα να βγαίνουν εκτός ευρωζώνης απαντά ότι «τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει. Καμιά χώρα δεν θα εγκαταλείψει οικειοθελώς το ευρώ. Για τις αδύναμες χώρες αυτό θα ήταν οικονομική αυτοκτονία. Το ίδιο ισχύει και για τις ισχυρές οικονομικά χώρες. Η Ευρώπη δεν θα έχει παρά τη μισή αξία χωρίς το ευρώ».
Ως προς τις δυνατότητες του μηχανισμού στήριξης ο Klaus Regling λέει ότι «διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα για όσες χώρες τον χρειαστούν. Ο λόγος ύπαρξής του είναι να δώσει στις χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες τον απαραίτητο χρόνο για να εξυγιάνουν την οικονομία και τα δημοσιονομικά τους».
Ο Klaus Regling απέκλεισε ένα ντόμινο χρεοκοπιών στην ευρωζώνη. Ερωτηθείς για την Ιταλία δηλώνει «ότι η χώρα κατάφερε να αντιμετωπίσει την κρίση και έχει τον έλεγχο του δημοσιονομικού της ελλείμματος».
Όσον αφορά την Ιρλανδία ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας χαρακτήρισε την κατάσταση σοβαρή, διότι «η ζήτηση για κρατικά ομόλογα στις διεθνείς αγορές έχει μειωθεί σε επικίνδυνο βαθμό». Για την αύξηση του φόρου επιχειρήσεων στην Ιρλανδία, που είναι ο χαμηλότερος της Ευρώπης, υπογραμμίζει: «Καμιά χώρα της ευρωζώνης δεν θα έπρεπε να αναμειγνύεται στην οικονομική και φορολογική πολιτική μιας άλλης. Τα ζητήματα φορολογίας είναι κυριαρχικό δικαίωμα και μάλιστα σημαντικό για την ανταγωνιστικότητα των χωρών - μελών.» Επιπλέον δηλώνει ότι η Γερμανία «με την οικονομική βοήθεια προς χώρες της ευρωζώνης θα κερδίζει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο».
Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου
Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου