Quo vadis Europe;
15 Ιουνίου 2006
Πώς μπορεί η Ευρώπη να βρει διέξοδο από την κρίση στην οποία έχει περιέλθει τον τελευταίο χρόνο, κυρίως μετά το πάγωμα των διαδικασιών που αφορούν στην έγκριση του ευρωσυντάγματος; Το ερώτημα αυτό θα κυριαρχήσει στη Σύνοδο Κορυφής των 25 που αρχίζει σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες. Αναλυτές πάντως δεν αναμένουν θεαματικά αποτελέσματα. Το ευρωσύνταγμα αναμένεται να «μπει στο ψυγείο» για άλλο ένα χρόνο. Θα συζητηθούν περισσότερο νέες πρωτοβουλίες για το μέλλον της Ευρώπης με έμφαση στο μείζον ζήτημα της απορρόφησης νέων μελών.
Ένας χρόνος έχει περάσει από το «όχι» Ολλανδών και Γάλλων στο ευρωσύνταγμα. Το ζήτημα όμως εξακολουθεί να αποτελεί για την Ευρώπη των 25 μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ιστορία της. Αυτό τουλάχιστον υποστήριξε πρόσφατα ο γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ στο πλαίσιο συνάντησής του με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ: «Προς το παρόν», είπε, «διανύουμε μία δύσκολη φάση. Θα βρούμε όμως διεξόδους. Χρειαζόμαστε τώρα χρόνο για να σκεφθούμε».
Ωστόσο πόσο μπορεί να διαρκέσει αυτή η φάση περισυλλογής; Και το κυριότερο, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα αυτής; Μία νέα, τροποποιημένη πρόταση για το ευρωσύνταγμα; Ο προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αυστριακός καγκελάριος Βόλφγκανγκ Σούσελ: «Ας γίνουν προτάσεις για νέα μοντέλα και εγώ είμαι ανοιχτός σε όλα. Μέχρι στιγμής όμως δεν βλέπω καλύτερη πρόταση από την παρούσα»
Η υποβολή μίας νέας πρότασης ωστόσο θα περιέπλεκε ακόμη περισσότερο την κατάσταση, δεδομένου ότι μία σειρά χωρών – μελών της ΕΕ έχουν επικυρώσει το ευρωσύνταγμα στη σημερινή του μορφή. Η διεξαγωγή νέων δημοψηφισμάτων σε χώρες όπου οι πολίτες έχουν κληθεί ήδη μία φορά στις κάλπες για το ίδιο ζήτημα, θα κλόνιζε ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία της ΕΕ.
Την ίδια ώρα σε άλλες χώρες, όπως τη Γαλλία, ο αριθμός εκείνων που εναντιώνονται στην ιδέα του ευρωσυντάγματος αυξάνεται αργά αλλά σταθερά. Όπως σημειώνουν αναλυτές, η διεξαγωγή νέων δημοψηφισμάτων επί του παλιού ή ακόμη και ενός νέου κειμένου θα κατέληγε σε αποτυχία.
Τα μάτια πολλών στρέφονται ήδη στη γερμανική προεδρία, που αναλαμβάνει τον ερχόμενο Ιανουάριο. Η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ δηλώνει έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση: «Έχουμε συμφωνήσει να θέσουμε κατά τη διάρκεια της γερμανικής προεδρίας το ευρωσύνταγμα στο επίκεντρο της ημερήσιας διάταξης. Στο διάστημα που μεσολαβεί θα πρέπει να σκεφτούμε πώς μπορούμε να προχωρήσουμε και το αργότερα κατά τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας θα πρέπει να καταλήξουμε σε αποφάσεις».
Ωστόσο και από τους Γερμανούς δεν μπορεί να περιμένει κανείς θαύματα. Στην Ευρώπη των «25» κυριαρχεί σήμερα ένα αίσθημα κόπωσης και για τους λιγότερο αισιόδοξους ένα κλίμα αδιαφορίας.
Το ευρωσύνταγμα ωστόσο δεν είναι το μόνο αγκάθι. Επί τάπητος στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών και η δυνατότητα απορρόφησης νέων μελών, με τη δυσαρέσκεια των πολιτών μετά τη μεγάλη διεύρυνση του 2004 να μεγαλώνει ακόμη περισσότερο. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Μπαρόζο τονίζει πάντως σε κάθε ευκαιρία ότι η ΕΕ θα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Μπορεί λοιπόν να μην αναμένονται θεαματικά αποτελέσματα κατά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής, ωστόσο όπως όλα δείχνουν τα θέματα που θα συζητηθούν είναι κάτι παραπάνω από ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης.