Tα τουρκικά ΜΜΕ υπό πίεση ενόψει εκλογών

Η πολιτική ουδετερότητα στη δημόσια σφαίρα δεν αποτελεί πλέον φραγμό για τον Ερντογάν και τον τρόπο που αντιμετωπίζει αντιπολιτευόμενους και αντιφρονούντες. Καθώς εντείνεται ο προεκλογικός αγώνα στην Τουρκία ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 7ης Ιουνίου, ο τούρκος πρόεδρος καταφέρεται προσωπικά, σε καθημερινή σχεδόν βάση, εναντίον των πολιτικών αντιπάλων του κόμματός του (AKP). Tα προεκλογικά επιχειρήματα των αντιπολιτευόμενων υποψηφίων αποδομούνται συνήθως με εξευτελιστικά σχόλια. Πριν λίγες μέρες ο τούρκος πρόεδρος ανέβασε και πάλι τους τόνους, με στόχο αυτή τη φορά τους εκπροσώπους των τουρκικών ΜΜΕ, διατάσσοντας δικαστικούς ελέγχους κατά συγκεκριμένων δημοσιογράφων και μεγάλων τουρκικών δημοσιογραφικών ομίλων.

Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η σκηνοθετημένη και ανοιχτή αντιπαράθεσή του με την εφημερίδα Hürriyet. H τουρκική εφημερίδα, σε πρόσφατο άρθρο της σχετικά με την καταδίκη σε θάνατο του πρώην προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μούρσι, είχε αναφερθεί στο ποσοστό που αυτός έλαβε στις πρώτες δημοκρατικές προεδρικές εκλογές στην Aίγυπτο. Το ποσοστό που είχε λάβει ανερχόταν στο 52%, σύμφωνα με την Hürriyet, κάτι που ο Ερντογάν εξέλαβε ως υπαινιγμό για το δικό του πολιτικό μέλλον… μιας και ίδιος είχε εκλεγεί με το ίδιο ακριβώς ποσοστό στις τουρκικές προεδρικές εκλογές τον Αύγουστο του 2014.

Οι δικηγόροι του Ερντογάν έχουν ήδη κινηθεί δικαστικά κατά του αρχισυντάκτη της Ηürriyet, Σεντάτ Ερτζίν, καθώς και ανώτερων στελεχών του δημοσιογραφικού ομίλου Ντογάν. Σύμφωνα με τον Ερντογάν στόχος αυτών των κινήσεων είναι να αποτρέψει τα τουρκικά ΜΜΕ «από τα να ρίχνουν ανεμπόδιστα κυβερνήσεις και να ανεβάζουν άλλες». Παράλληλα ολοένα και περισσότεροι τούρκοι δημοσιογράφοι εκφράζουν ανησυχίες για τον αυξανόμενο έλεγχο στη λειτουργία των ΜΜΕ και το μέλλον της ενημέρωσης στη χώρα.

Σε ύφεση η ανεξάρτητη δημοσιογραφία

Ο πρόεδρος της Τουρκικής Ένωσης Δημοσιογράφων TGC, Ούγκουρ Γκουτς, δε διστάζει να πει ότι το τουρκικό κοινό εδώ και καιρό δεν έχει πρόσβαση σε ανεξάρτητη και αντικειμενική ενημέρωση. «21 δημοσιογράφοι είναι στην φυλακή, ενώ πολλοί άλλοι ξοδεύουν απίστευτη ενέργεια, απαντώντας σε εξαντλητικές ερωτήσεις στο πλαίσιο ανακρίσεων που έχουν ξεκινήσει εις βάρος τους από την εισαγγελία», αναφέρει ο Γκουτς. Παράλληλα πολλοί δημοσιογραφικοί όμιλοι αναγκάζονται να αλλάξουν εταιρικό προφίλ, προκειμένου να διασφαλίσουν τη συνέχιση των εμπορικών τους δραστηριοτήτων, αφού αυτήν την περίοδο η ανεξάρτητη δημοσιογραφία είναι κατά γενική ομολογία σε ύφεση.

Για τον Γκουτς η κατάσταση στη σημερινή Τουρκία θα μπορούσε να συγκριθεί κάλλιστα με τους περιορισμούς στον τύπο την περίοδο του ναζισμού στη Γερμανία. «Τότε οι πολιτικοί αντίπαλοι, αλλά και όσοι απλώς είχαν διαφορετική γνώμη, σιωπούσαν εξαιτίας της προπαγάνδας και του εκφοβισμού. Σήμερα παρατηρούμε στην Τουρκία μια αντίστοιχη προσπάθεια», εκτιμά ο Γκουτς.

Από την πλευρά του ο Μεχμέτ Αλτάν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Κων/πολης, ο οποίος είναι επίσης αρθρογράφος και συγγραφέας, δεν μπορεί να αποδεχθεί το γεγονός ότι το σήμερα «τουρκικό Σύνταγμα τελεί υπό αίρεση». Κατά τη γνώμη του αυτήν την περίοδο «συντελείται στην Τουρκία ένα πραξικόπημα». Ωστόσο ο Αλτάν συνεχίζει να πιστεύει ότι η χώρα του θα καταφέρει να βγει αλώβητη από το σημερινό καθεστώς «ανομίας» καθώς και ότι θα επανέλθει στο «δρόμο της αποκατάστασης των δημοκρατικών θεσμών». Βέβαια, ο ίδιος, δεν ελπίζει ότι αυτό θα συμβεί σύντομα.

Μπάχα Γκίνγκορ / Δήμητρα Κυρανούδη