Θα καταστούν ανεξέλεγκτες οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες;
13 Ιουλίου 2006
Συγκεκριμένα εάν το νομοσχέδιο ψηφιστεί στη γερμανική βουλή μετά τις θερινές διακοπές, τότε, εκτός της πενταετούς παράτασης, διευκολύνεται η συλλογή πληροφοριών της Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος όσον αφορά τους λεγόμενους ‘ιμάμηδες του μίσους’ και τους ακροδεξιούς, και επιπλέον όλες οι μυστικές υπηρεσίες (BND, MAD, BKA) αποκτούν άμεση πρόσβαση στα προσωπικά στοιχεία των αεροπορικών εταιρειών, των εταιρειών τηλεπικοινωνίας και των ταχυδρομείων.
Το νομοσχέδιο που προωθεί ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία είναι προβληματικό, διότι κατ’ αρχήν παρακάμπτει τον διαχωρισμό μεταξύ αστυνομίας και μυστικών υπηρεσιών που κατοχυρώνεται στο γερμανικό σύνταγμα, ενώ παραβιάζει πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου (04.04.2006), η οποία χαρακτηρίζει αντισυνταγματική τη συλλογή και αξιολόγηση «ιδιαίτερα ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων».
Για τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν με τις διευρυμένες αρμοδιότητες των μυστικών υπηρεσιών ο ειδικός σε ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων Δρ. Τίλο Βάιχερτ, διευθυντής του Ανεξάρτητου Κέντρου Προστασίας Ευαίσθητων Δεδομένων στο Σλέσβιγκ-Χολστάιν και πρόεδρος της γερμανικής μη κυβερνητικής οργάνωσης ‘Ένωση Προστασίας Ευαίσθητων Δεδομένων’, αφού επεσήμανε ότι «οι δραστηριότητες των μυστικών υπηρεσιών είναι προβληματικές εκ φύσεως, διότι είναι απόρρητες και δεν μπορούν να ελεγχθούν από κανέναν.»
Διευκρίνισε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση «το σημαντικότερο είναι α) ότι μπορεί να υπάρξουν φαινόμενα διακριτικής μεταχείρισης σε περιπτώσεις όπως π.χ. αιτήσεως για την απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας, παράτασης της παραμονής ή παροχής παραμονής στη Γερμανία. Επιπλέον όλες οι πληροφορίες είναι δυνατόν να δοθούν από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες στις αντίστοιχες των χωρών προέλευσης των υπόπτων και να ληφθούν μέτρα δίωξης των συγγενών τους. Και β) οι ενδιαφερόμενοι δεν ενημερώνονται και ασφαλώς δεν μπορούν να αμυνθούν και να ανατρέψουν τις κατηγορίες.»
Το ψηφισθέν στο υπουργικό συμβούλιο νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει τελικά την παρακολούθηση των τραπεζικών λογαριασμών, όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί, επειδή εκκρεμεί σχετική προσφυγή στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας. Να σημειώσουμε ότι υπάρχει ήδη πρόσβαση online στους τραπεζικούς λογαριασμούς στη Γερμανία για την αντιμετώπιση σοβαρών ποινικών εγκλημάτων. Αυτή ακριβώς την περιορισμένη και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις δυνατότητα επεδίωξε πρόσφατα η γερμανική κυβέρνηση να επεκτείνει στις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και τις εφορίες. Εναντίον αυτής της πρότασης εκκρεμεί όμως προσφυγή στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, η οποία θα εκδικασθεί ως το τέλος του έτους. Γι’ αυτό ο υπουργός Εσωτερικών Σόιμπλε αναμένει την απόφαση και θα φέρει το ζήτημα πρόσβασης των μυστικών υπηρεσιών στους τραπεζικούς λογαριασμούς εν ευθέτω χρόνω. Ο Τίλο Βάιχερτ υπογραμμίζει ότι εάν εφαρμοστεί κάτι τέτοιο: «στο μέλλον θα μπορούν οι μυστικές υπηρεσίες πατώντας ένα κουμπί να μάθουν ποιους τραπεζικούς λογαριασμούς έχει κάποιος, οι γείτονές του ή οι συγγενείς του, ενώ θα επιτρέπεται και ενημέρωση της κίνησης του λογαριασμού.»
Στο ερώτημα τι ρόλο έπαιξε η διεθνής πρακτική και κυρίως εκείνη των ΗΠΑ στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου ο Γερμανός ειδικός πιστεύει πως «η πρωτοβουλία διεύρυνσης του αντιτρομοκρατικού νόμου στη Γερμανία εκτιμάται ιδιαίτερα από την αμερικανική κυβέρνηση, διότι στις ΗΠΑ έχουν παρόμοιους και εν μέρει πιο άτεγκτους και σκληρούς νόμους. Όμως η άμεση προτροπή γι’ αυτό δεν ήρθε από τις ΗΠΑ, αλλά αντίθετα ο κ. Σόιμπλε με δική του πρωτοβουλία προτείνει ό,τι προτείνει, το ίδιο ισχύει και για την CDU και την SPD, οι οποίες ενέκριναν στο υπουργικό συμβούλιο αυτόν τον νόμο.»
Βιβή Παπαναγιώτου