Καταρίνα Βιτ, ένας «μύθος» του καλλιτεχνικού πατινάζ

Αυτές τις ημέρες στο Σεράγεβο ξαναζωντάνεψαν οι μνήμες των κατοίκων του από τις ευτυχισμένες στιγμές εκείνου του Φεβρουαρίου του 1984, όταν διοργάνωσε τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Όταν η αφρόκρεμα του παγκόσμιου αθλητισμού ήρθε για να αγωνιστεί σε μια μικρή, αλλά ιστορική πόλη της τότε Γιουγκοσλαβίας, σήμερα της Βοζνίας-Ερζεγοβίνης. Αξίζει να θυμίσουμε ότι όταν το 1977 κέρδισε την υποψηφιότητα, ήταν η πρώτη φορά που ένα σοσιαλιστικό κράτος κατάφερνε να φτάσει μέχρι εκεί και να διοργανώσει Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες- αν και θεωρητικά η Γιουγκοσλαβία δεν τάχθηκε ούτε με το ανατολικό ούτε με το δυτικό μπλοκ, αλλά αντίθετα λειτουργούσε ως «ρυθμιστικό στοιχείο» ανάμεσά τους.

«Θυμούνται ακόμη τους Ολυμπιακούς Αγώνες»

Στην εκδήλωση προσκλήθηκαν Ολυμπιονίκες εκείνης της εποχής για να θυμηθούν στιγμές δόξας και να θυμίσουν τις προσπάθειες, αλλά και τη μακρά προετοιμασία για να ανέβουν στο βάθρο των νικητών. Ανάμεσα στους προσκεκλημένους ήταν και η Καταρίνα Βίτ, ολυμπιονίκης του καλλιτεχνικού πατινάζ. Ήταν στο Σεράγεβο σε ηλικία μόλις 18 χρονών που κέρδισε το πρώτο της χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, που άνοιξε το δρόμο για μια καταπληκτική καριέρα σε όλον τον κόσμο με δύο ολυμπιακά μετάλλια, 6 ευρωπαϊκά, 4 φορές πρωταθλήτρια κόσμου και πολλές αμέτρητες διακρίσεις.

"Είναι τόσο υπέροχο να βλέπεις ως πρώην αθλητής, ως Ολυμπιονίκης, να συνειδητοποιείς πραγματικά ότι η κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων συνεχίζεται», είπε στην εκδήλωση. «Μπορείτε να το καταλάβετε από όλους όσους συναντάμε, απλά περπατώντας στην πόλη σήμερα. Οι άνθρωποι μας πλησιάζουν, μπορείς να πεις ότι θυμούνται ακόμα τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το λένε στα παιδιά τους και στη συνέχεια τα παιδιά το λένε στα παιδιά τους. Εμείς είμαστε οι γιαγιάδες και οι παππούδες και είναι οι νέες γενιές που εξακολουθούν να κρατούν αναμμένη τη φλόγα των Ολυμπιακών Αγώνων. Συνεχίζουν να περνούν τη δάδα από τον έναν στον άλλο".

Πώς θα μπορούσαν να μην αναγνωρίσουν οι κάτοικοι του Σεράγεβο το πάλαι ποτέ «πιο όμορφο πρόσωπο του υπαρκτού σοσιαλισμού», όπως αποκάλεσε κάποιος αμερικανός δημοσιογράφος την πανέμορφη αθλήτρια από την τότε Ανατολική Γερμανία, που άφησε το δικό της ανεξίτηλο στίγμα στον παγκόσμιο αθλητισμό. Η συντάκτρια της DW Γιασμίνα Ρόζε την συνάντησε στο Σεράγεβο, περπάτησαν μαζί στα σοκάκια της πόλης, είδε από κοντά τις θερμές εκδηλώσεις των κατοίκων και μίλησε μαζί της.

"Η Γιουγκοσλαβία ήταν για μας Δύση"

«Για έναν αθλητή οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ο πρωταρχικός στόχος. Να συμμετέχεις. Και για μένα, ως 18χρονη τότε, ήταν ο βασικός μου στόχος. Βέβαια ήρθα όχι μόνο γι αυτό, αλλά και για να κερδίσω, με όλες μου τις δυνάμεις. 40 χρόνια αργότερα, τώρα που επιστρέφω στο Σεράγεβο, συνειδητοποιώ καλύτερα πόσα άλλαξαν στο μεταξύ. Το πιο όμορφο είναι πως ο κόσμος έρχεται σε μένα και δείχνουν πόσο με έχουν κλείσει στην καρδιά τους. Και συνειδητοποιώ ότι αυτό το αγώνισμα στο πρόσωπό μου άφησε ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα. Και το συναίσθημα είναι καταπληκτικό», λέει η Καταρίνα Βιτ.

Η συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 στο Σεράγεβο ήταν τότε σαν ένα "ταξίδι στη Δύση" για την Καταρίνα Βιτ. Για τους κατοίκους της τότε Ανατολικής Γερμανίας ήταν πρακτικά αδύνατο να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες της Δύσης. Αλλά και η τότε  Γιουγκοσλαβία δεν ήταν ελεύθερα προσβάσιμη σε αυτούς. "Εκείνη την εποχή νομίζαμε ότι η Γιουγκοσλαβία ήταν πιο καπιταλιστική", θυμάται εκ των υστέρων. "Ήμασταν μπερδεμένοι και αναρωτιόμασταν, είναι η Γιουγκοσλαβία τώρα σοσιαλιστική ή ανήκει στη Δύση;" Μετά τον πόλεμο στη χώρα η Βιτ επισκέφθηκε το Σεράγεβο συνολικά 3 φορές. Η τελευταία ήταν πριν 10 χρόνια. Το Ίδρυμα που φέρει το όνομά της εγκαινίασε πολλά πρότζεκτ για τη στήριξη παιδιών με σωματικές αναπηρίες. Σε αυτά περιλαμβάνεται και το πρόγραμμα Respect, στο οποίο τα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο και κάνουν σκι μαζί.  

Το Σεράγεβο ξόδεψε περίπου 135 εκ. δολάρια για την προετοιμασία των αγώνων, φέρνοντας τα πάνω-κάτω στην πόλη. Για να υποδεχτεί με επιτυχία χιλιάδες τουρίστες και σχεδόν 3.000 αθλητές, προπονητές και μάνατζερ από 49 χώρες, η αποκοιμισμένη σοσιαλιστική πόλη έχτισε νέες πίστες αλπικού και σκανδιναβικού σκι, άλματα με σκι, πίστες για έλκηθρα, παγοδρόμιο, δεκάδες πολυκατοικίες και πολλά ξενοδοχεία και πανσιόν. Επίσης, άλλαξε τη θέρμανση από άνθρακα σε φυσικό αέριο, ανακατασκεύασε τα συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης και επέκτεινε το αεροδρόμιο και τους δρόμους της. 

Ενώ η Δύση μποϊκόταρε τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 στη Μόσχα και η Ρωσία τους αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες, στο Σεράγεβο ήταν όλοι εκεί. Τώρα ο Ιζέτ Ράντζο, πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής Βοσνίας-Ερζεγοβίνης έχει νέες φιλοδοξίες. Μιλώντας στην τηλεόραση του Associated Press αποκάλυψε ότι η Ολυμπιακή Επιτροπή, μαζί με τις δημοτικές αρχές στο Σεράγεβο, καθώς και όλους τους άλλους αξιωματούχους στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη μοιράζονται το όραμα για να φιλοξενήσει το Σαράγεβο ένα μεγάλο ολυμπιακό αθλητικό γεγονός, τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων του 2032".

AP, Reuters, DW