آوارگان با وجود تشدید کنترول مرزی در ترکیه تسلیم نمی شوند

یک گروه از آوارگان در ساحل بحر زیر یک درخت زیتون نشسته اند و انتظار می کشند. اینجا قریه آیواجیک است که در غرب ترکیه قرار دارد. در کنار آن ها سربازان و پولیس های مسلح ایستاده اند. نادیه یک زن سوریایی می گوید: «ما در میان درختان پنهان شده بودیم، اما آن ها ما را پیدا کردند». او می خواهد به اروپا برود، اما تا به حال ناکام مانده است.

نادیه که نمی خواهد نام کاملش را بگوید، می داند چه در انتظارش است. این زن 45 ساله از شهر حلب سوریه خسته به نظر می آید. او می گوید که تا به حال سه بار سعی کرده از ساحل ترکیه به جزیره یونانی لِسبوس برسد که تقریبا 10 کیلومتر از این جا فاصله دارد. قاچاقبران نادیه را سه بار از استانبول به آیواجیک آورده اند. او حتی دوبار موفق شده سوار بر یک قایق بادی شده است. اما گارد ساحلی جلو آن ها را گرفته است. اما این بار وضعیت متفاوت بود. به گفته این زن سوریایی «هنگامی که ما به ساحل رسیدیم، هیچ کس این جا نبود».

هیچ قاچاقبری و هیچ قایقی در ساحل انتظارشان را نمی کشید. او و آوارگان دیگر چاره ای نداشتند به غیر از این که در میان درختان زیتون پنهان شوند.

چند ساعت بعد پولیس آن ها را پیدا کرد. ترکیه مهم ترین کشور ترانزیتی برای آوارگان در راه سفر آن ها به اروپا است. بسیاری از آن ها مسیر آیواجیک به لِسبوس را انتخاب می کنند. طبق اطلاعات سازمان بین المللی مهاجرت «آی او ام» از بیش از 720 هزار نفری که تا به حال در سال روان از ترکیه به یونان آمده اند، بیش از 500 هزار تن به لِسبوس رسیده اند.

فقط چند روز پیش از این که نادیه برای سومین بار تلاش به فرار کند، اتحادیه اروپا و ترکیه در یک نشست ویژه با تصویب یک پلان اجرایی تصمیم گرفتند سرازیری آوارگان را کاهش دهند. در قبال آن اتحادیه اروپا به ترکیه وعده 3 میلیارد یورو کمک مالی را داده است.

طبق گزارش رسانه ها ترکیه از آن زمان با آوارگانی که می خواهند از راه غیرقانونی به اروپا سفر کنند، جدی تر برخورد می کند. براساس اطلاعات خبرگزاری ترکی «دی اچ ای»، در هفته گذشته از سفر دست کم 3 هزار آواره از منطقه آیواجیک به لِسبوس ممانعت شده است و 35 فرد مظنون به قاچاقبری بازداشت شده اند. به نظر می آید که شماری از آوارگان به خاطر تغییر اوضاع از ادامه سفر منصرف شده باشند. قریه آیواجیک که 8500 تن نفوس دارد تا چندی پیش مرکز رفت و آمد آوارگانی بود که می خواستند که به اروپا سفر کنند.

رئیس یکی از هوتل های این منطقه می گوید که تا یک هفته پیش شمار بسیاری از آوارگان این جا حضور داشتند، اما «حالا همه رفته اند». به گفته نیروهای امنیتی یونانی شمار آوارگانی که به این کشور می رسند، در روزهای گذشته کاهش یافته است. اما یک افسر گارد ساحلی می گوید: «با وجود این کاهش (شمار آوارگان) آنطور که ما انتظارش را داشتیم، چشمگیر نیست». ارقام سازمان بین المللی مهاجرت «آی او ام» برای هفته گذشته نیز نشان می دهند که کاهش آن قدر شدید نبوده است.

براین اساس تا روز پنجشنبه روزانه در مجموع حدود 4500 تن از طریق «مرز آبی» به یونان آمده اند.

اریس ولاهوپولوس، امدادگر رضاکار و سازمان امدادی «مور دن شِلتَرز» (بیش از یک سرپناه) در جزیره لِسبوس می گویند، متوجه شده اند که آوارگان اکنون مسیرهای دیگری را انتخاب می کنند.

در حالی که آن ها تا به حال از طریق بحر به شمال جزیره می رسیدند و به این ترتیب کوتاه ترین راه ممکن را پشت سر می گذاشتند، اکنون آوارگان از جنوب وارد جزیره می شوند. وِلاهوپولوس می گوید: «این مسیر بسیار طولانی تر و خطرناک تر است».

با وجود همه این سختی ها و تشدید کنترول، نادیه تسلیم نمی شود. او در حالی که اشک می ریزد، می گوید: «این بحر مرا از خانواده ام جدا می کند». دو ماه پیش دو دختر و شوهرش توانستند به آلمان برسند. نادیه گفت که مجبور شده به عنوان تنها عضو خانواده در ترکیه بماند، چون در قایق دیگر جای نبوده است.

اما او می گوید که دوباره تلاش به فرار خواهد کرد، چرا که به هر حال یک بار به قاچاقبر پول داده است. سفر از بحیره مدیترانه به یونان برای هر فرد بزرگسال 1 هزار دالر مصرف دارد. فرقی نمی کند که چند بار در این راه تلاش شود.

آوارگان سوریایی در یک مینی بس از ساحل به پُسته پولیس انتقال داده می شوند. نام و تاریخ تولد آن ها بدون این که از بَس پیاده شوند، ثبت می گردد.

آوارگان دیگر اغلب به یک کمپ عودت که بیرون از آیواجیک است، انتقال داده می شوند. در حال حاضر 30 تن در این جا اقامت دارند و در انتظار این هستند که به جای دیگری منتقل گردند. پولیس حاضر نیست که توضیحی در این زمینه بدهد. سوال کردن بدون مجوز رسمی اجازه نیست.

آفتاب غروب کرده و هوا در این روز زمستانی ماه دسمبر سرد است. آوارگان سوریایی باید به استانبول بازگردند. نادیه می گوید: «پول تکیت را باید از جیب خودمان پرداخت کنیم». آن ها یکی از پس از دیگری به بَس سوار می شوند. دوتن از اطفال سوریایی هنوز جلیقه های شنا بر تن دارند. ظاهرا مدتی طول می کشد تا نادیه بتواند یک بار دیگر تلاش به فرار کند.