آیا خروج نیروهای افغان از ولسوالی‌ها تاکتیکی است؟
۱۳۹۴ اسفند ۱۲, چهارشنبه
نیروهای دولتی دو هفته پیش از ولسوالی‌های موسی قلعه و نوزاد ولایت هلمند بیرون شدند. در تازه ترین مورد دو روز پیش اردو و پولیس از ولسوالی شهید اساس ولایت ارزگان نیز خارج شدند و این ولسوالی به دست طالبان افتاد.
مقام‌های امنیتی گفته‌اند که این عقب‌نشینی‌ها تاکتیکی است و قرار است نیروهای پراکنده اردو در مراکز بزرگتر تجمع کنند و پس از این به جای دفاع از حملات طالبان، تهاجمی عمل نمایند.
آگاهان مسایل سیاسی اما این عقب‌نشینی‌ها را به هر دلیلی که باشد خطرناک می‌دانند. صالح محمد سلجوقی نماینده پارلمان می‌گوید در صورتی که حکومت مناطق بیشتری را به طالبان واگذار کند، این گروه به تصرف مراکز ولایات نیز دست خواهد زد: «بدون شک مراکز ولایات حوزه جنوب و غرب افغانستان مورد تهدید آن‌ها [طالبان] است و این گروه به بسیار زودی مراکز ولایات را تهدید خواهد کرد.»
عتیق الله امرخیل آگاه مسایل نظامی می‌گوید اگر حکومت افغانستان به منظور تجدید قوا و آغاز حملات تهاجمی علیه طالبان این ولسوالی‌ها را رها کرده باشد، تصمیم درست است اما به این شرط که اراده تصرف دوباره این مناطق نزد نیروهای امنیتی موجود باشد.
واگذاری جغرافیا به طالبان؟
آگاهان می‌گویند یکی از بحث‌ها این است که ممکن است در نتیجه پروسه صلح، بخشی از جغرافیای افغانستان به طالبان واگذار شود. مقام‌های حکومتی چنین تحلیل‌هایی را رد کرده و گفته‌اند که تمامیت ارضی افغانستان قربانی روند صلح نخواهد شد.
سلجوقی می‌گوید: «بخش‌هایی از این جغرافیا، به ساحه امن بلامنازعه میان قوت‌های درگیر تبدیل خواهد شد و بخش‌هایی از طالبان در این ساحات خواهند آمد.» اما امرخیل می‌گوید اگر واگذاری ولسوالی‌ها به طالبان باج‌دهی به این گروه برای صلح باشد این تصمیم اشتباه است: «به هیچ صورت باید هیچ نقطه به خواهش دشمن به آن‌ها واگذار نشود.»
پیش از این نیز گزارش‌هایی وجود داشت که طالبان در برابر مصالحه با حکومت افغانستان، خواهان واگذاری برخی از ولایات به این گروه شده است. اما این مطالبه هنوز به صورت رسمی مطرح نشده و در نشست‌های چهارجانبه صلح نیز تاکید شده است که حفظ تمامیت ارضی افغانستان خط سرخ گفتگوهای صلح خواهد بود.
بحران اعتماد
ادامه این تحولات باعث گمانه زنی و حتی بی اعتمادی در داخل و بیرون از حکومت نیز شده است. احمد ضیا مسعود، نماینده ویژه رئیس جمهور افغانستان در امور اصلاحات و حکومت داری خوب اخیراً در مصاحبه‌ای با تلویزیون طلوع نیوز گفته است: «حلقات خاصی فعلاً هم در حکومت وجود دارند که در یک نوع نزدیکی و تبانی با طالبان هستند و طرفدار سرکوب نظامی طالبان نیستند.»
تحلیلگران می‌گویند در چنین فضایی که مقام‌های عالی‌رتبه دولتی خود بر نبود اراده برای جنگ با طالبان سخن می‌گویند، افکار عمومی به شدت صدمه دیده و اعتبار حکومت نزد مردم خدشه‌دار خواهد شد.
به باور آقای امرخیل این اظهارنظرها منجر به افزایش بی اعتمادی بین مردم و حکومت می‌شود و بیشترین نفع را از بازی اتهام بین رهبران حکومت، مخالفان مسلح دولت می‌برند.
آقای سلجوقی در این مورد گفت: «در این وضعیت شکاف عمیقی میان کتله عظیمی از مردم و چگونگی مدیریت سیاسی مملکت ایجاد شده است.»
به گفته آقای سلجوقی اختلافات در سطح رهبری حکومت وحدت ملی به حدی است که آن‌ها مجبورند چندین روز بین خود جلسه کنند و اختلافات و بی‌اعتمادی‌های درونی را در سطح رهبری حکومت حل و فصل نمایند که در چنین وضعیتی مجال اندکی برای حکومت داری و رسیدگی به نیازهای مردم باقی می‌ماند.