آیا کمک ها برای ورود ترکیه به اتحادیه اروپا به جا هست؟

 طبق نظر کمیسیون اتحادیه اروپا، رجب طیب اردوغان با اعلام این امر که می خواهد مجازات اعدام را دو باره در ترکیه اعمال کند، از "خط قرمز" عبور کرده است. الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا زیر سوال قرار دارد و همچنین  این امر به معنی پایان میلیاردها یورو کمک های وعده داده شده این اتحادیه در جهت عضویت ترکیه نیز است: ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ در بودجه اتحادیه اروپا نزدیک به ۴،۵ میلیارد یورو برای ترکیه برنامه ریزی شده است.
ورود به اتحادیه اروپا دیگر مطرح نیست؟

بدون آن نیز مذاکرات ورود ترکیه به اتحادیه اروپا در سال های اخیر متوقف شده بود. اکنون برای هربرت رویل، رئیس اتحادیه دموکرات مسیحی  در پارلمان اروپا، این مسأله دیگر به وضوح پایان یافته است. ولفگنگ کوپکی معاون حزب لیبرال آلمان به روزنامه آلمانی "هافینگتون پست" نوشته است: "پایان مذاکرات در قبال عضویت ترکیه به اتحادیه اروپا. پایان کمک ها برای ورود ترکیه به اتحادیه اروپاست که بالغ به میلیارد ها می شود." از اتریش نیز اظهارات مشابه شنیده می شود: زباستیان کورتس، وزیر خارجه این کشور از طریق روزنامه آلمانی "بیلد" خواسته است که باید اطمینان حاصل گردد که "دیگر هیچ پول بیشتری برای ورود، که به هر حال دیگر مطرح نیست، به ترکیه جریان پیدا نمی کند."

 اگر با دقت بیشتر به پرداخت پول به ترکیه نگاه شود، واضح می گردد که همین حالا نیز میلیاردها به میلیون تبدیل شده است. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۳ وعده پرداخت پنج میلیارد یورو به ترکیه را داد. این پول به طور کامل در آماده سازی برای ورود این کشور گیر کرده است، پس از سال ۲۰۱۴ جریان پول به ترکیه به یک قطره تبدیل شده است: صرف ۱۶۷ میلیون در سه سال گذشته به این کشور سرازیر شده است. بنابراین: از میلیاردها پولی که در سال ۲۰۲۰ بروکسل برای ترکیه برنامه ریزی کرده بود، در واقع به مراتب کمتر از چهار درصد پرداخت شده است.

"سوءاستفاده از پول مالیه دهندگان"
چنین کاری به دلیل این نیست که  کمیسیون اتحادیه اروپا که مدیریت این بودجه را داشت، آگاهانه پول را به بسیار کندی به ترکیه پرداخته است، بلکه این کمک های باید به پروژه های مشخص جریان پیدا می کردند. این پول قرار نبوده که  به طور کلی به حکومت ترکیه پرداخت شود. اما در سال های گذشته فقدان پروژه های واجد شرایط موجود بود. به ویژه در زمینه دموکراسی و حاکمیت قانون که برای این پروژه ها حداقل یک سوم از بودجه کمکی در نظر گرفته شده است. بنابراین هربرت رویل می گوید که کمیسیون حتی  برخی از برنامه هایش را به طور کامل توقف داده است. او می گوید که "دیگر پول برای بازسازی دولت مبتنی بر حاکمیت قانون پرداخت نمی شود، زیرا اردوغان تمام قوه قضائیه را برهم زده است."
در حال حاضر این واقعیت که یک بخش بسیار کوچک کمک ها به ترکیه پرداخت می گردد، در واقع برای منتقدان کافی نیست. به نظر هانس میشلباخ، سیاستمدار اتحادیه دموکرات مسیحی بایرن، یک "اتلاف پول مالیه دهندگان است."

مذاکرات باید ادامه یابد یا خیر؟
برای لغو کامل کمک های میلیاردی، بروکسل ابتدا باید به طور رسمی روند ورود ترکیه به این اتحادیه را لغو نماید. در رابطه به این امر وزیران خارجه اتحادیه اروپا در جلسه غیر رسمی شان در اواخر ماه اپریل بحث می کنند. چنین تصمیمی باید توسط سران دولت ها به اتفاق آرا، به تصویب برسد.
اما در حال حاضر چنین کاری بعید است. حکومت آلمان نیز هنوز در مورد موضوع عضویت ترکیه به اتحادیه اروپا تصمیم قطعی نگرفته است. با این حال، زیگمار گابریل، وزیر خارجه المان روشن ساخته است که اعلام از سرگرفتن مجازات اعدام، "به مثابه پایان رویای اروپا" است. در حال حاضر، به قول هربرت رویل "آیا عاقلانه است که با ترکیه در گفتگو باقی ماند یا جریان مذاکرات کاملا قطع گردد."

ترویج جامعه مدنی بهتر
در ارتباط به کمک های الحاق، اتحادیه اروپا همچنین می تواند "به حکومت ترکیه نه، اما برای جامعه مدنی این کشور کمک کند تا اطمینان حاصل شود که یک وزنه مقابل در جامعه ترکیه بوجود آید." این طرز فکر را یوهانس هانُ  کمیسار امور توسعه اتحادیه نیز حمایت می کند. در حال حاضر سازمان های جامعه مدنی، مانند ابتکار عمل زیر نام مبارزه علیه خشونت زنان، همجنسگرایان و وکلای حقوق بشر مورد پشتیبانی قرار دارند. بودجه اختصاثی در حال حاضر به چند صد هزار یورو می رسد.

اما ارائه پول بیشتر برای جامعه مدنی به تنهایی کافی نیست، تقاضا باید از جانب سازمان های غیر دولتی ترکیه نیز وجود داشته باشد. اردوغان این سازمان ها را نیز چون سیاستمداران اپوزیسیون و خبرنگاران انتقادی هدف قرار داده است. بعد از تلاش برای کودتا در تابستان گذشته، چند صد سازمان غیر دولتی ممنوع شدند و فعالان حقوق بشر و زنان به اتهام نزدیکی با جنبش گولن و حمایت از سازمان ممنوعیه "پی کا کا" بازداشت شده اند. برای جامعه مدنی ساحه فعالیت بسیار محدود گردیده است.

nka, rr (Klaus Dahmann)