اختلاف برسر تذکره‌های الکترونیک به زودی حل شود

اختلاف‌نظرها برسر نحوه چاپ تذکره‌های الکترونیک از دو سال به این‌سو ادامه دارد. پارلمان افغانستان در این مدت بحث‌های داغی را به راه انداخته است. ذکر قومیت در این تذکره‌ها هسته اصلی اختلاف‌نظرها است.

حکومت به مردم وعده داد که توزیع تذکره‌های الکترونیکی را روز 28 اسد امسال آغاز می‌کند اما این وعده عملی نشد. به دنبال آن برخی‌از جریان‌های سیاسی مظاهره‌هایی را در کابل، جلال‌آباد و هلمند به راه انداختند و خواهان درج کلمه «افغانیت و اسلامیت» در صفحه اصلی این تذکره‌ها شدند.

استدلال این تعداد از افغان‌ها این است که بدون ذکر کلمه افغان، هویت افغان‌ها در این تذکره مشخص نمی‌شود. اما شماری دیگر به این باورند که ذکر این کلمه به معنی حذف هویت اقوام دیگر است. این در حالیست که برخی از سناتوران گفتند کلمه افغان به معنی پشتون نیست بلکه افغان واژه‌ایست که بر تمام اقوام افغانستان منصوب است.

تعدیل قانون

محمد علم ایزدیار که ریاست جلسه عمومی مشرانو جرگه را در روز سه شنبه به عهده داشت گفت توزیع تذکره‌های الکترونیک براساس حکم قانون آغاز شود: «کاستی‌ها و مشکلاتی که در تذکره‌ها وجود دارد، از طرف دولت پیشنهاد شود تا این مشکلات تعدیل شوند. هردو مجلس قانون ثبت و احوال نفوس را تصویب کرده، رئیس جمهور آن را توشیح کرده و در جریده رسمی چاپ شده است. اختلاف‌نظر بیشتر اختلافات را در افغانستان بیشتر می‌سازد.»

سناتوران نظر واحدی در رابطه به ذکر کلمه افغان نداشتند. برخی‌ها تاکید کردند که باید «افغانیت و اسلامیت» در صفحه اصلی این تذکره‌ها نوشته شدند اما شماری دیگر استدلال کردند و که «جمهوری اسلامی افغانستان» در صفحه اصلی نوشته شده و نیازی به تکرار این کلمه‌ها نیست.

برخی از سناتوران گفتند کلمه‌های افغانیت و اسلامیت باید در تذکره‌ها ذکر شود در غیرآن مردم افغانستان از گرفتن چنین تذکره‌هایی خودداری خواهند کرد. زلمی زابلی یک تن از سناتوران گفت: «متاسفانه ولسی جرگه این موضوع را بر ما تحمیل کرد و گفتند که نام اقوام و افغان در تذکره ذکر نشود، در حالی که کلمه افغان هویت آشکار برای تمام افغان‌ها است. این کلمه حتما باید در تذکره‌ها ذکر شود.»

بهای اختلاف‌نظرها

اختلاف برسر ذکر یک کلمه در تذکره‌های الکترونیک، بزرگترین برنامه ملی افغانستان را زمین‌گیر کرده است. نخبگان سیاسی افغانستان در سال‌های اخیر نتوانسته‌اند روی یک واژه به توافق برسند. این در حالیست که نبود تذکره‌های معیاری به مشکل بزرگی برای شهروندان افغانستان تبدیل شده است.

شفافیت در انتخابات نیز وابسته به توزیع همین تذکره‌ها است. نهادهای انتخاباتی تاکید کرده‌اند که در نبود این تذکره‌ها برگزاری انتخابات عاری از تقلب محال است.

از سوی دیگر بزرگترین تمویل کنندگان هشدار داده‌اند که کمک‌های شان به تذکره‌های الکترونیک را قطع خواهند کرد. امریکا و اتحادیه اروپا اخیراً کمک‌های شان در این راستا را قطع کردند.

صدها تن از کارمندان تذکره الکترونیک بی‌سرنوشت هستند و در صورت ادامه کشمکش‌ها، این کارمندان نیز به صفوف بیکاران خواهند پیوست.

نثارحارث یک تن از سناتوران تاکید کرد که این اختلاف‌ها نباید دامن زده شوند. او گفت که بهتر است تا حکومت براساس قانون عمل کند: «اکثریت اعضای مجلس سنا قانون را تایید کردند. حالا پشت مرده بیل گرفتن درست نیست. حالا نباید ما به این اختلافات دامن بزنیم. اگر ما قانون‌گذاران چنین کنیم از مردم عادی چه تقاضا داشته باشیم.»

حکومت هنوز تصمیم نگرفته است که اختلاف‌ها برسر تذکره‌های الکترونیک را چگونه حل کند. سناتوران گفتند که تذکره‌ها یا بدون ذکر نام هیچ قومی توزیع شود و یا نام همه اقوام در این تذکره‌ها گنجانده شود.