اداره های امنیتی آزادی مطبوعات را تهدید می کنند

برادلی منینگ سرباز قرار دادی در ایالات متحده امریکا به 35 سال زندان محکوم شد. ادوارد سنودن کارمند پیشین اداره امنیت ملی ایالات متحده امریکا (ان اس ای) معتقد است که نمی تواند با برگشت به کشورش انتظار یک محاکمه منصفانه را داشته باشد. پیام او برای کسانی که خواسته باشند راه او را دنبال کنند روشن است، یعنی کسی که بخواهد برای ژورنالیست ها اطلاعات داغ در مورد امور داخلی حکومت ها و طرز اجراآت دوایر تهیه کند، باید روی مجازات سنگین به دلیل این کارش حساب کند.

در آخرین لیست درجه بندی شده آزادی مطبوعات که گزارشگران بی مرز انتشار داده است، کرستین میر متصدی گزارشگران بی مرز به دویچه وله گفت: «در ایالات متحده امریکا خبرنگاران تحقیق کننده و منابعی که از آن استفاده می کنند توسط اداره های امنیتی مورد پیگرد بی سابقه ای قرار می گیرند». او افزود «هنگامی که منابع دیگر قابل اعتماد نباشند، ما با یک کاهش بسیاراساسی آزادی مطبوعات مواجه می باشیم و این یک عقبگرد بسیار جدی برای دموکراسی است».

غرب امکان نفوذش را از دست می دهد

میر می گوید: «این یک علامت کشنده ای به کشورهایی مانند ترکمنستان، سوریه و همچنان کشورهای متزلزلی مانند ترکیه می باشد». «درصورتی که حتی کشورهای دموکراسی سنتی آزادی مطبوعات را چیزی بیشتر از یک ملکیت بی نهایت مهم در نظر نگیرند، دیگر این کشور ها احساس فشار نمی کنند هرگاه از لحاظ سیاسی بر ارزش آزادی مطبوعات تاکید شود». متصدی گزارشگران بی مرز به این ترتیب هشدار داده و در ارتباط به آن، به طرز برخورد با روزنامه "گاردین" به دلیل افشاگری های سنودن اشارت نمود. هیئت تحریر این روزنامه سال گذشته مجبور ساخته شد بخش ثبت شده در کامپیوتر افشاگری های سنودن را نابود کند. بازجویان در میدان هوایی لندن طبق احکام یک قانون ضد ترور برای چندین ساعت شریک زندگی گلِن گرینولد، ژورنالیست افشاگر را مورد استنطاق قرار دادند.

آلمان در این لیست در مقام 14 ام، یعنی در قسمت بالایی کشورهایی قرار دارد که موقعیت متوسطی دارند. طبق گزارش گروه گزارشگران بی مرز، در آلمان نیز اداره های امنیتی داخلی و خارجی در چندین مورد کوشیده اند تا ژورنالیست ها را بترسانند. بازجویان مواد تحقیقی را مصادره کرده اند. دستگاه استخبارات در ایالت نیدرزاکسن برای سال ها چندین ژورنالیست را ترصد می کرده است. همچنان تهدید های نازی های نو، سلفی ها و سایر جنایتکاران نیز متوجه ژورنالیست ها می باشد. با این هم کرستین میر تاکید می کند که «آلمان با دستگاه عدلی قوی و مستقل اش از سایر کشور ها فرق دارد».

دراین لیست گزارشگران بی مرز وضع رسانه ها در 180 کشور ومنطقه بین دسمبر 2012 تا میانه اکتوبر 2013 مورد مقایسه قرار گرفته است. در راس این لیست درجه بندی، با وجود «محدودیت های ناشی از دستگاه های امنیت ملی» هنوزهم اروپای غربی و اروپای شمالی قرار دارند. فنلند، هالند، ناروی، لوکزمبورگ و اندورا بدون کدام تغییر مقام اول را حفظ کرده اند. کشورهایی که مثل همیشه خراب اند و تغییر نکرده اند عبارت اند از سومالیا، سوریه، اریتریا، کوریای شمالی و ترکمنستان.

ترکیه و یونان مایه های نگرانی

در اعتراضات پارک گیزی در استانبول بین ماه می و سپتمبر سال گذشته 153 ژورنالیست زخمی شده و 39 تن دیگر موقتاً بازداشت شدند. پس از آن که در سال گذشته هزاران صفحه انترنتی مسدود شدند، اکنون حکومت بازهم نوع دسترسی را دشوار ساخته است. پارلمان ترکیه قانون جدید انترنت را تصویب نموده است که به اداره های مخابرات و مواصلات اجازه می دهد بدون اجازه محکمه صفحات انترنتی را مسدود سازند. عبدالله گل رئیس دولت ترکیه هنوز این قانون را امضا نکرده است. این مسأله در داخل و خارج ترکیه با انتقادات شدیدی روبه رو شده است. درهفته گذشته در اعتراضات استانبول برخورد های شدیدی با پولیس صورت گرفت. چنان که میر تاکید می کند «به دنبال سوء استفاده از قانون ضد ترور» در حال حاضر 60 ژورنالیست در ترکیه زندانی اند. «کسی که در مورد منازعه کردها گزارش بدهد، خود را در جمع مظنونان به تروریسم قرار می دهد».

ازجمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا ، بلغاریا آخرین مقام را دارد. در گزارش "گزارشگران بی مرز" گفته می شود که «وضع به ویژه برای ژورنالیست های مستقل و در قدم اول گزارشگران تحقیقی متشنج است که قسماً موترهای شان سوختانده می شوند». هنگری، بالکان و یونان منابع دیگر نگرانی در اروپا می باشند. یونان از سال 2009 به این سو در مقام 50 ام این لیست لغزیده است. به این امر متوقف ساختن دستگاه رادیوی دولتی "ای آر تی"، توام با چهار فرستنده تلویزیونی و رادیویی کمک کرده است. همچنان حملات بر ژورنالیست ها نیز افزایش یافته اند. میر می گوید: «تهدید ها از جانب حلقه های افراط گرا بر ژورنالیست هایی افزایش یافته اند که به طور انتقادی درمورد موضوعاتی مانند نژادگرایی و سایر مسائل اجتماعی گزارش می دهند».

وضع انفجاری در خاور نزدیک

گزارشگران بی مرز، در کشورهایی که بهار عربی رونما شده است کدام پیشرفت قابل ذکری را درقسمت آزادی مطبوعات نمی بیند. کرستین میر می گوید: «با پویایی سریعی که در منطقه به وجود آمد شاید امیدواری ای مستتر باشد». به گفته وی «تغییر ناگهانی رژیم در گذشته فقط ندرتاً به پیشرفت متداوم منجر شد». مصر در این لیست بطور پیوسته در مقام 159 ام، تونس 133 ام و سوریه در مقام 177ام قرار دارد. میر دراین کشورها، تمایل اندک برای رسانه های مستقل احساس می کند. او در مورد سوریه از بی توجهی کامل سخن به میان می آورد. «در هیچ کشور جهان ژورنالیست ها در شرایط خطرناک تر از سوریه زندگی و کار نمی کنند».