افغانستان عضو سازمان تجارت جهانی می شود

اما عضویت افغانستان در این سازمان چه سهولت‌هایی را به وجود خواهد آورد. مقام‌ها در اتاق تجارت می‌گویند این کشور محاط به خشکه است ولی عضویت در سازمان تجارت جهانی سبب می‌شود تا تاجران افغان آزادانه در کشورهای عضو این سازمان تجارت کند. به عبارت دیگر دروازه کشورهای دیگر بر روی تاجران افغان باز می‌شود و در مقابل دروازه‌های افغانستان بر روی کشورهای دیگر نیز باز خواهد شد.

افغانستان در سال ۲۰۰۴ درخواست عضویت خودرا برای سازمان تجارت جهانی سپرده بود و به عنوان عضو ناظر این سازمان پذیرفته شده بود. آگاهان مسائل اقتصادی می‌گویند عضویت در سازمان تجارت جهانی می‌تواند سهولت‌های زیادی را برای تاجران افغان به وجود آورد.

محب صافی تحلیلگر مسایل اقتصادی می‌گوید: «افغانستان از تمام سهولت‌هایی که به کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی داده می‌شود، بهره برده می‌تواند.» براساس اصول و قوانین سازمان تجارت جهانی کشورهایی که عضویت این سازمان را دارند تعرفه‌های گمرکی کشورها برای افغانستان تقلیل می‌یابد و تجارت آزاد سبب سرمایه گذاری تاجران در داخل افغانستان می‌شود.

همچنین دسترسی تاجران افغان به تمامی بازارهای (۱۶۳) کشور عضو باعث روان‌سازی و سهولت در تجارت می‌شود. در ضمن مشکل ترانزیت اجناس صادراتی را با کشورهای همسایه مخصوصا پاکستان که هم عضو دایمی سازمان تجارت جهانی و هم در کنوانسیون حمل‌ونقل بین‌الملل جاده «TIR» عضویت دارد می‌تواند حل کند.

مشکلات در تطبیق مقررات

در همین حال مسوولان اتاق تجارت و صنایع می‌گویند عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی سهولت‌های زیادی را برای این کشور به وجود می‌آورد. تاجران این کشور می‌توانند آزادانه اموال خودرا به کشورهای عضو این سازمان صادر کنند و از آن کشورها اموال خودرا خریدار و وارد افغانستان نمایند.

اما خان جان الکوزی معین اتاق تجارت و صنایع به دویچه وله گفت که هنوز پولیس افغانستان با قوانین سازمان تجارت جهانی آشنایی ندارد به همین دلیل خلاف مقرره‌های این سازمان بار موترها را بررسی می‌کند در حالی که براساس مقرره‌های سازمان تجارت جهانی موترهای باربری نباید چک شوند. و کانتینرها بدون بازرسی از یک کشور باید وارد کشور دیگر گردد بدون این که با مزاحمت‌های پولیس مواجه گردد.

آقای الکوزی گفت: «ظرفیت‌هایی که اصول این سازمان تقاضا می‌کند در افغانستان وجود ندارد.» به گفته آقای الکوزی پولیس و ماموران وزارت مالیه هنوز با مقرره‌های سازمان تجارت جهانی ناآشنا هستند و به این دلیل وقت بیشتری نیاز است تا همه قوانین این سازمان در افغانستان تطبیق شود.

در حالی که براساس مقرره‌ها و اصول سازمان تجارت جهانی، لاری‌ها و موترهای باربری می‌توانند در تمام کشورهای این سازمان تجارت و رفت و آمد کنند اما هنوز عملا افغانستان از این امتیاز استفاده نکرده است.

عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی می‌تواند منجر به افزایش فرصت‌های شغلی شود. با ایجاد بازارهای جدید برای تولیدات و خدمات، امکان اشتغال برای تعداد بیشتری از مردم در داخل این کشور فراهم خواهد شد.

سود و زیان‌های عضویت

اما این خطر نیز وجود دارد که در صورت عدم رشد صنعت و تولید، با وجود باز بودن دروازه‌ها بروی واردات کشورهای دیگر و عدم توانایی رقابت شرکت‌های داخلی با اجناس وارداتی، وضع بد و بدترشده می‌تواند. با عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی، رقابت تولید کنندگان داخلی با شرکت‌های خارجی دشوارتر می‌شود چون دروازه‌های افغانستان باید بر روی تولیدات و اجناس خارجی باز باشد.

از سوی دیگر وجود نیروی فروان و ارزان کار امکان رقابت با کشورهای دیگر را برای افغان‌ها بدهد و درضمن موجودیت منابع و نیروی کار توجه شرکت‌های چند ملیتی را نیز جلب می‌کند و توصیه سازمان هم به کشورهای که مشکل کمبود سرمایه و تکنالوژی دارند همین است که با جذب شرکت‌های چند ملیتی و سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی این مشکل را برطرف کنند.

آقای صافی می‌گوید تاجران افغان به دلیل نبود قوانین و معیارهای تجارت در سال‌های اول با مشکلاتی روبرو خواهند شد: «عضویت در این سازمان تا اندازه زیادی سهولت‌ها را به وجود می‌آورد. اما تاجران ما با مشکلات روبرو خواهند شد زیرا اسناد تاجران ما شفاف نیست و تکمیل نیست. در برخی موارد تاجران ما به دلیل اجرات غیرقانونی با مشکلاتی مواجه خواهد شد اما این مشکلات آهسته آهسته رفع خواهد شد.»

افغانستان کشوری محاط به خشکه است. تجارت این کشور بسیار محدود است و به بحر راه ندارد. صادرات این کشور را بیشتر قالین، میوه‌های خشک و تازه تشکیل می‌دهد اما محصور بودن این کشور سبب شده تا همین صادرات اندک نیز همواره با مشکلات مواجه باشد. حالا این امیدواری وجود دارد که عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی این مشکلات را حل کند.