تصویر: کاوشگر فضایی ناسا در راه افق های جدید

پلوتو اخیراً از کاوشگر "افق های جدید" چنین معلوم می شد. در روز های آینده این تصاویر روشن تر و بهتر خواهند بود، زیرا کاوشگر نامبرده هرچه بیشتر به این سیارۀ کوچک نزدیک می شود.

کاوشگر "افق های جدید" قرار است به تأریخ 14 جولای امسال به فاصلۀ 12 هزار کیلومتری پلوتو برسد. این فاصله تقریباً 30 برابر کوچک تر از فاصله میان زمین و مهتاب است. اما فاصلۀ ایستگاه فضایی آی.اس.اس. با زمین برعکس به مراتب کمتر از این است. این ایستگاه در فاصلۀ 350 کیلومتری زمین در حرکت است. در پس زمینۀ این تصویر بزرگترین قمر پلوتو به نام شارون دیده می شود.

هفت ماه پس از پرواز کاوشگر "افق های جدید"، اتحادیۀ بین المللی ستاره شناسی اعلام کرد که پلوتو را نباید دیگر سیاره گفت. حالا این کره تنها یک سیارۀ بسیار کوچک خوانده می شود. مداری که این کره می پیماید، مثل سیاره های دیگر، به قدر کافی دایروی نیست و شکل بیضوی دارد. تعریف سیاره به خاطری ضروری بود که در سال های اخیر به صورت فزاینده اجرام مختلف در ساحۀ مرزی نظام شمسی ما کشف گردیده بودند.

نزدیک ترین سیاره به کرۀ آتشین خورشید عطارد است. پس از عطارد، زهره، زمین و مریخ قرار دارند. در بین مریخ و سیارۀ غول پیکر مشتری یک سیارۀ بسیار کوچک دیگر به نام "سرس" قرار دارد. پس از مشتری سیاره های زهل، اورانوس و نپتون در اطراف خورشید می چرخند. در آخرین قسمت دو نقطۀ بسیار کوچک دیده می شوند که عبارت اند از پلوتو با قطر تنها 2310 کیلومتر، و بزرگترین قمر آن شارون.

یکی از اهداف کاوشگر "افق های جدید" کشف اسرار در مورد اقمار پلوتو است. مثلاً یکی از سؤال ها این است که قمر استوکس اصلاً چقدر بزرگ است. حدس زده می شود که استوکس بین 8 تا 28 کیلومتر قطر داشته باشد. در همین ماه های جنوری و فبروری امسال کاوشگر یاد شده اولین تصاویر مغشوشی از سه قمر پلوتو، "شارون"، "استوکس" و "هیدرا" برداشته و به زمین مخابره کرده بود.

یک قمر دیگر به نام "نیکس" به گونۀ تخم در مدار پلوتو می چرخد. اما این تصویری نیست که کاوشگر "افق های جدید" برداشته باشد، بلکه یک تمثیل کمپیوتری است که پژوهشگران ناسا به اساس ارقام و مشخصات دست داشته تهیه کرده اند. قمر "نیکس" نه تنها در یک مدار به دور پلوتو می چرخد، بلکه همواره به سوی مدار "شارون" نیز کشانده می شود. به این ترتیب می توان گفت که نیکس هم زمان یک قمر برای قمر دیگر نیز است.

کاوشگر "افق های جدید" دارای سه وسیلۀ نوری برای دید است که در محدوده های مختلف طیفی می توانند تصویر برداری کنند. این فضاپیما همچنان دو طیف سنج پلاسمایی دارد که ذرات باد خورشیدی را تجزیه و تحلیل می کنند. افزون بر آن دستگاه های برای تجزیه و تحلیل گرد و غبار و سنجش اشعه در این کاوشگر نصب شده اند.

در این قسمت تخنیکران یک تلسکوپ با ساحۀ دید وسیع را در کاوشگر نصب می کنند. کامرۀ دیجیتال این تلسکوپ اشعه ای را که در ساحۀ پخش امواج باشد، حس می کند. سنگین ترین بخش این کامرۀ 8،6 کیلویی، لنز یا بخش عدسیه آن است که 5،6 کیلوگرام وزن دارد.

کاوشگر "افق های جدید" در نوزدهم جنوری 2006 توسط یک راکت سه مرحله یی از پایگاه فضانوردی کیپ کاناویرال ایالات متحدۀ امریکا به فضا پرتاب شد. بعداً این کاوشگر با سرعت و به صورت فوری به مداری پرتاب گردید که قوای جاذبۀ زمین و خورشید نتواند آن را منحرف بسازد. بدین منظور یک سرعت 16،26 کیلومتر در ثانیه برای این کاوشگر لازم بود.

مسیر کاوشگر چنان سنجش شده بود که از مرکز به سمت آخرین نقاط منظومۀ شمسی ما حرکت کند. این کاوشگر در مسیر خود از کنار سیارکی با نام 132524 APL و همچنان سیارۀ مشتری رد شد. کاوشگر "افق های جدید" خود را تا فاصلۀ 2،3 میلیون کیلومتری این سیارۀ بزرگ نزدیک ساخته بود. کاوشکر مذکور در آن جا داده های را در رابطه با اتموسفیر، اقمار و ماگنیتوسفیر یا ساحۀ مقناطیسی این سیاره ضبط کرد.

این کاوشگر بعد از یک مشکل تخنیکی در هفته گذشته دوباره مجهز و فعال شده است. احتمالاً تصویرهای بیشتر و شفاف تری در راه اند.