تلاش بانک مرکزی افغانستان برای وضع قانون بانکداری اسلامی
۱۳۸۹ بهمن ۱۷, یکشنبه
بانک مرکزی افغانستان برای جلب توجه آن افغان هایی که در مورد سیستم بانکی مشکوک هستند، در تلاش است تا ماه سپتامبر قانون بانک داری اسلامی تصویب گردد و فعالیت بانکها براساس آن استوار گردد.
محمد قاسم رحیمی، رییس بخش نظارت مالی بانک مرکزی میگوید روز یک شنبه اعضای هیات «شریعت» بانک مرکزی باهم در مورد نهایی ساختن این فیصله گفتگو میکنند. سپس این فیصله به وزارت عدلیه فرستاده میشود تا به مسوده قانون تبدیل شود و به تصویب پارلمان افغانستان برسد.
رحیمی به خبرگزاری رویترز گفت: «بسیاری مردمی که به خدمات بانکی دسترسی دارند، به دلیل سود که در اسلام جایز نیست، از آن استفاده نمیکنند».
او افزود تقاضای خدمات بانکی اسلامی در میان کسانی که سپردههای بانکی دارند و نیز آنهایی که سپردههای بانکی ندارند، بسیار بالا است. از هفده بانکی که در افغانستان فعالیت دارند، شش بانک از روزنه بانک داری اسلامی به فعالیت آغاز کرده اند.
براساس یک گزارش بانک مرکزی، از تاریخ آگست 2010 مجموع سپردههای بانکی به 3.58 میلیارد دالر میرسد. اما بانکداران حدس میزنند که حدود 30 میلیاد دالر هنوز توسط بانکها بهرهبهرداری نشده است.
بانکداری اسلامی ممکن است بتواند صعنت بانکداری را که در ماههای اخیر با بروز بحران بانکی آسیب دیده است، دوباره زنده کند. ماه سپتامبر گذشته بانک مرکزی کنترول کابل بانک، بزرگترین بانک خصوصی در افغانستان را بعد از آن به عهده گرفت که این بانک با کسری بودجه 579 میلیون دالری مواجه شد.
بحران بانکی لایه دیگری بر بیثباتی در کشوری افزود که از افزایش تلفات ملکی و نظامی در جنگ با طالبان و نیز فساد گسترده در ادارات دولتی رنج میبرد.
علم همدرد، رییس بخش بانکداری اسلامی کابل بانک به این باور است که بانکداری اسلامی میتواند اعتماد از دست رفته مردم را به سکتور بانکداری دوباره جلب کند.
او در گفتگویی با خبرگزاری رویترز گفت: «بحران نشان داد که بانکداری اسلامی میتواند شفافیت بیشتری فراهم کند». او افزود: «ما میتوانیم به آنها نشان بدهیم که پولهای شان در پروژههای ملموسی که توسعه داده شده، محفوظ و مصوون بوده است».
همدرد میگوید که در زمان بروز بحران در کابل بانک، مشتریان بخش بانکداری اسلامی این بانک به اندازه دیگر مشتریان سپردههای خود را از بانک خارج نکرده بودند.
اما رسیدگی به تودههای محافظهکار و مذهبی در افغانستان و آگاهی دادن به آنها در مورد تفاوتهای نظام بانکداری اسلامی و نظام بانکداری متعارف کار سادهیی نیست و دشواریهایی را به همراه دارد.
خان افضل هیواد وال، رییس اجرایی بانک ملی افغانستان میگوید باید پولهایی که مردم پیش خود ذخیره میکنند به بانکهای کشور کشانده شود. او میافزاید: «هدف نهایی ما این است که پولهایی را که در درون بالشتها ذخیره شده اند و از نظام اقتصادی بیرون هستند، تکان بدهیم تا در بازسازی افغانستان سهمی داشته باشند».
هیوادوال میگوید بخش بانکداری اسلامی بانک ملی افغانستان 15 میلیون دالر سپرده بانکی دارد و با افزایش تقاضای مشترکین، برنامهریزی شده است که رقم سپردههای بانکی در بخش بانکداری اسلامی، تا آخر سال روان به 50 میلیون دالر برسد.
به باور رییس اجرایی بانک ملی افغانستان، اگر نظام بانکداری اسلامی بتواند برای مشترکین خود امکاناتی چون کارت اعتبار، کارت قرضه و ماشینهای خودکار اخذ پول تهیه کند، تا پنج سال دیگر میتواند حدود شش میلیارد دالر جلب کند.
رویترز/ عارف فرهمند
ویراستار: مهرنوش انتظاری