شورش در فرانسه، احساس بی عدالتی

جنجال از پنجشنبه گذشته آغاز شد؛ زمانی که چهار افسر پولیس در محله مسکونی "منطقه ۳۰۰۰" در اولانی سوس بیوس، منطقه بی بضاعت نشین سن سن دونی در شمالشرق پاریس در حال گشت زنی بودند.

این پولیس ها صدای فریادی را شنیدند که فروشندگان مواد مخدر را از حضور پولیس آگاه می ساخت. آنها تصمیم گرفتند که هویت گروهی از مردان جوان را که در نزدیکی محل ایستاده بودند، بررسی کنند. اما وضعیت به سرعت آشفته شد.

پولیس ها یکی از آن جوانان را که تئودور نام دارد و ۲۱ ساله است، به دیوار چسباندند. یک ویدیو که در اینترنت پخش شده نشان می دهد که پتلون تئودور بدون اینکه کسی دخالتی داشته باشد به پایین می لغزد و افسران وی را با باتوم لت و کوب می کنند و ناگهان باتوم به عمق ۱۰ سانتی متر به مقعد این جوان فرو می رود.

افسر پولیسی که به انجام این عمل متهم شده به رسانه های فرانسه گفت که وی فقط تلاش کرده است که زانوی تئودور را با باتومش کنار بزند: «من قصد داشتم که تعادلش را از دست بدهد و روی زمین بیفتد تا ما بتوانیم ساده تر به وی دستبند بزنیم». اما تئودور که هنوز هم در شفاخانه است، چنین می گوید: «من وی را دیدم که باتومش را گرفت و آن را عمدا به داخل فرو برد».

تحقیق در مورد این چهار پولیس آغاز شده و حالا وظایف شان به تعلیق درآمده است. یکی از آنان به تجاوزجنسی متهم شده است.

"جوانان خودرا ننگین می دانند"

بعد از این حادثه شورش در ابتدا در اولانی سوس بیوس و به سرعت در محلاتی مجاورش آغاز شد. تئودور از روی تخت شفاخانه پیامی در اینترنت فرستاد و خواستار "اتحاد و صلح" شد. صدها تن در مناطق رنس و نانتس تظاهرات کردند و پولیس چندین جوان را بازداشت کرد.

البته که این وضعیت یادآور رویدادهای سال ۲۰۰۵ در فرانسه است. آنزمان دو جوان هنگام فرار از دست پولیس دچار برق گرفتگی شده و جان دادند؛ جوانان در تمام فرانسه شورش کرده و موترها و ساختمان ها را در حومه شهر به آتش کشیدند. در آن زمان ۳۰۰۰ تن بازداشت شدند و چندین تن نیز زخمی گردیند.

برای رناود اپستاین، جامعه شناس در دانشگاه نانتس این ناآرامی همواره بوده و هست، چراکه جوانان در مناطق پایین شهر همیشه احساس عمیق بی عدالتی داشته اند: «جوانان در مناطق پایین شهر حس می کنند که لکه ننگ بر پیشانی شان زده شده و با آنان ناعادلانه برخورد می شود. پولیس با آنان بسیار خشن رفتار کرده و مکرراً آنها را بازرسی می کند. هرچند دیدن اسناد هویت شان دیگر بی معنی شده، چراکه پولیس همه شان را می شناسد».

اما آرناود لدوس از اتحادیه پولیس فرانسه "سی.جی.پی" در سن سن دنیس می گوید که دیدن اسناد هویت در این بخش از جمله استندردهای روند کاری شان است: «آنجا در منطقه ۳۰۰۰ دست کم ۱۰ فروشنده موادمخدر هستند و باید در این زمینه کاری بکنیم. نباید بکنیم؟» وی می افزاید: «علاوه براین کار پولیس در این منطقه بسیار دشوار است، جایی که به یک محله ضد پولیس مشهور است».

رابطه بین پولیس و جوانان در پنج سال گذشته نیز رو به وخامت گذاشته است. فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه زمانی که در سال ۲۰۱۲ انتخاب شد، وعده تغییرات را داد. وی گفت که شمار پولیس را در این محلات کاهش می دهد تا آنان بتوانند رابطه با اعتمادی با پولیس ایجاد کنند. وی همچنان وعده داده بود که دو قانون را می سازد. یکی اینکه پولیس باید برای بررسی اسناد هویت دستور داشته باشد. با این قانون افراد می توانستند در صورت بررسی مکررشان علیه پولیس در محکمه شکایت کنند. دوم اینکه به خارجی ها حق اشتراک در انتخابات محلی را خواهد داد.

ناکامی دولت در اصلاحات

اما هیچ کدام از این وعده های اولاند عملی نشد که هیچ، بلکه به گفته توماس کیرزباوم روانشناس در دانشگاه "ای.ان.اس"، دولت دو مورد اصلاحاتی را که به مردم وعده داده بود، فعلا از آن دست کشیده است: «شماری از قوانین در پی حملات تروریستی اخیر حتی به پولیس اختیارات بیشتری داده که این مردم را حتی بیش از پیش زیر ذره بین شان قرار دهد».

 

آیا شورش ها همانند سال ۲۰۰۵ برای هفته ها ادامه خواهد داشت؟ این روانشناس می گوید که اولاند و بورنو بشیزا شهردار جمهوریخواه و رئیس پولیس سابق فرانسه فهمیده اند که کار زشتی با تئودور صورت گرفته و به همین خاطر اولاند به دیدنش رفته و از وی دفاع کرده اند. وی اضافه می کند که حالا وضعیت نسبت به گذشته تغییر کرده، چراکه در سال ۲۰۰۵ دولت برخی از حقایق را در آغاز شورش ها تکذیب کرد.

لیزا لوئیس/ ر.ش.

فرهمند