صد روز حکومت اوباما و افغانستان

تدوين استراتژي جديد امريکا در مبارزه با تروريسم در افغانستان و پاکستان، يکي از دست آوردهاي صد روز اول حکومت اوباما شمرده مي شود. با وجود آن داکتر داود مراديان، رييس مرکز مطالعات استراتژيک وزارت امور خارجه کشور به اين عقيده است که هرچند استراتژي جديد امريکا در قبال افغانستان و پاکستان در خيلي از موارد جديد نيست، اما يک چارچوب مشخصي براي مولفه هاي اين استراتژي به وجود آمده است.

نگاه باراک اوباما، رييس جمهور امريکا در قبال پاکستان و افغانستان به صورت همزمان از ديگر دست آوردهاي مبارزه عليه تروريسم شمرده مي شود. چنان چه استراتژي جديد امريکا نيز در برگيرنده هر دو کشور مي باشد. برخي ها به اين باور مي باشند که با توجه به گسترش فعاليت شورشيان در پاکستان و امضاي قانون تنفيذ شريعت توسط طالبان از سوي حکومت پاکستان، امريکا واکنش منفعلانه در قبال پاکستان داشته است. اما آقاي مراديان با تاکيد به اين که واکنش امريکا در قبال مسايل پاکستان منفعلانه نيست، مي گويد مهم ترين مساله اين است که امريکا و جامعه جهاني به اين نتيجه رسيده اند که منبع تروريسم و نهادهاي کمک کننده اي آن در پاکستان مي باشند و منابع دولتي پاکستان از تروريسم به عنوان يک ابزار استفاده مي کنند.

رييس مرکز مطالعات استراتژيک وزارت خارجه کشور مي افزايد که حالا وقت آن رسيده که راه حل مشترک و موثري در مبارزه با تروريسم در پاکستان تدوين شود. آقاي مراديان در پاسخ به اين سوال که در صد روز حکومت باراک اوباما، چه نشانه هايي از تغيير را مي توان در افغانستان مشاهد کرد، مي گويد: "ببينيد، نشانه هايي وجود دارد، يعني که تصاميم ايالات متحده امريکا براي افزايش نيروهاي نظامي آن کشور در افغانستان، اعزام مشاوران و کارشناسان ملکي، افزايش کمک ها به بازسازي افغانستان، تشديد فشار روي پاکستان، اين ها همه نشانه ها و مثال هايي است که در اين صد روز اخير (صد روز حکومت باراک اوباما) ما شاهد هستيم".

در زمان کارزار انتخابات رياست جمهوري امريکا، مساله افغانستان به موضوع مهم تبديل شده بود و تمرکز توجهات به افغانستان از ويژگي هاي باراک اوباما شمرده مي شد. همچنان در آن زمان انتقادها از حکومت حامد کرزي در محافل کشورهاي غربي بالا گرفته بود. اما حالا داوود مراديان مي گويد يک اجماع نظر ميان کابل و واشنگتن در مورد کمبودها و نواقص در دولت افغانستان وجود دارد.

در همين حال، با گذشت صد روز از رياست جمهوري باراک اوباما، و تدوين استراتژي جديد امريکا در قبال افغانستان و پاکستان، کارشناسان از اين مساله ابراز نگراني مي کنند که باراک اوباما در افغانستان فقط به امنيت و آوردن صلح مي انديشد، و تلاش ها براي نهادينه کردن دموکراسي و ارزش هاي بشري کمرنگ خواهد شد.

داکتر مراديان مي گويد صد درصد با اين نگراني ها موافق است و ادامه مي دهد که در اين رابطه يک سو تفاهمي در جامعه جهاني نسبت به افغانستان به وجود آمده است. وي مي گويد جامعه جهاني فکر مي کند که کل افغانستان يک جامعه قبيله اي است، در حالي که نهاد قبيله و فرهنگ قبيله اي در برخي نقاط افغانستان حاکميت دارد، نه در کل افغانستان.

رييس مرکز مطالعات استراتژيک وزارت امور جارجه ي کشور ادامه مي دهد: "بايد تلاشي صورت بگيرد، هم توسط حکومت افغانستان و هم توسط جامعه مدني که يک، به جامعه ي جهاني قبولانده شود که همگي ما قبيله اي نيستيم. دو، يک خيانت بزرگ به مردم افغانستان خواهد بود که دوباره شانس ايجاد يک نظام دموکراتيک در افغانستان، از مردم افغانستان گرفته شود. و سه، يک اشتباه و سو تفاهم کلان اين است که اين ها (کشورهاي غربي) فکر مي کنند که دموکراسي متضاد ثبات مي باشد".

به گفته ي آقاي مراديان، ثبات و دموکراسي دو روي يک سکه اند که نبايد با توجه به يکي از آنها، ديگرش فراموش شود.

با اين همه، داکتر مراديان معتقد است که يک چشم انداز مثبتي براي افغانستان وجود دارد. به گفته آقاي مراديان، براي رسيدن به يک افغانستان متمدن و نوين چند نکته ضروري است: يکي اين که بايد صبر و حوصله داشته باشيم، زيرا افغانستان يکي از پرمشکل ترين کشورهاي جهان است و برعلاوه جنگ هاي گذشته، همسايه هاي نامهربان داريم. دوم بايد يک طبقه جديد سياسي در افغانستان به وجود بيايد. او مي افزايد که طبقه حاکم سياسي افغانستان توانايي تقويت و ارتقاي افغانستان را ندارد. همچنان وي به اين نيز اشاره مي کند که بايد از فرصت ها و امکاناتي که جامعه جهاني در اختيار افغانستان قرار داده مي شود، به صورت موثر استفاده صورت گيرد.

عارف فرهمند، کابل

ويراستار: مبلغ