”طالبان را جاروب كنيد، بعد از آن ها القاعده را نيز!”
۱۳۸۸ آبان ۵, سه‌شنبه
در آن سوي ديگر سرحدات در افغانستان نيز جامعه جهاني در جنگ عليه طالبان جدي به نظر مي رسد: جنرال مك كريستل، فرمانده كل نيروي آيساف در آخر ماه گذشته (۲۲ ام سپتمبر) با اين كلمات خواهان اعزام سربازان بيشتر به افغانستان شد: طالبان را جاروب كنيد، بعد از آن ها القاعده را نيز! پس پرسش اين است، آيا طالبان واقعاَ توانايي جنگ در دو جبهه، افغانستان و پاكستان را دارند؟
چندين سال قبل در سال ۲۰۰۱ نيز ارتش پاكستان چندين بار بدون موفقيت تلاش كرد تا مناطق سرحدي ميان افغانستان و پاكستان را آرام سازد و پاكستان پيهم توافقنامه هاي را با طالبان عملي كرد. به نظر مي آيد كه مناطق سرحدي با مرز طولاني ۲۵۰۰ كيلومتر، به مشكل قابل كنترول باشد. اين مناطق به عنوان پايگاه ها و جايگاه هاي عقب نشيني طالبان نيز اعتبار دارند. رولف توپهوفين، سرپرست انستيتوت براي مطالعات درامور تروريسم در شهر”اسن” آلمان به اين نظر است كه علاوه بر آن طالبان هردو سوي مرز ها، از بد گماني ميان ارتش ايالات متحده امريكا و همپيمان پاكستاني آن در مبارزه عليه تروريسم نيز سود مي برند. از ديد او روابط پشت پرده ميان نيرو هاي امنيتي پاكستاني و طالبان نيز به مشكل افزوده است. توپهوفين مي افزايد:
”طالبان، چنانچه مي دانيم، از همپيمانان تا به حال موجود قديم پاكستاني نيز حمايت كسب مي كنند. همواره روي اين موضوع بحث مي شود كه تا چه ميزاني اين همبستگي تا به حال پابرجا است. اين نيز وابسته به اين خواهد بود كه نيرو هاي امنيتي پاكستاني كيها اند؟”
اين سوال مهمي است، زيرا پليس هاي سرحدي پاكستان كه در مناطق پشتون ها زندگي مي كنند، خود پشتون و صاحب خويشاوندان در آن سوي ديگر مرز ها، يعني در افغانستان هستند. توپهوفين، كارشناس در امور تروريسم در باره ي اين ساختار ها آگاهي خوب دارد. او كه ۷۲ ساله است، به عنوان خبرنگار در دهه ۱۹۷۰ منظماَ در افغانستان و پاكستان سفر مي كرده است. او نقل مي كند كه در يك كنفرانس ناتو، يك افسر سازمان استخباراتي پاكستاني برايش قصه اي را حكايت كرده است كه او آن را چنين باز گو مي كند:
”من يك پشتون هستم، من از مناطق سرحدي مي آيم و من هرگز پسركاكايم را كه افغان است، دستگير نمي كنم، در صورتي كه بدانم كه او زمان معيني با كلاشينكوف از طريق مرز به پاكستان بيايد. اين داستان كوتاه نشان مي دهد كه چه سان روابط محكم هستند و اين امر نيز حمايت بزرگي براي مقاومت طالبان است، هم براي طالبان افغانستان و هم براي طالبان پاكستان.”
به اين ترتيب طالبان در دو جبهه قرار دارند: يك بار در افغانستان جاي كه آن ها در مناطق روستايي در جنوب هميشه مي توانند روي حمايت مردم حساب كنند و يا با اعمال فشار، جانشين مقام هاي اداري محلي مي شوند. از طرف ديگر در پاكستان، جاي كه طالبان افغاني در مناطق سرحدي وزيرستان جنوبي با تحريك طالبان پاكستاني يكجا عليه ارتش پاكستاني جنگ مي كنند.
دكتر انتونيو گيوستوتسي (Antonio Giostozzi) افغانستان شناس و دانشمند علم سياست، نويسنده ي كتاب ”قرآن، كلاشينكوف و لپ تاپ” به اين نظر است كه از عمليات دو جبهه ي گروه طالبان به اين دليل نمي توان صحبت كرد:
”در ميان طالبان موضع گيري هاي گوناگون وجود دارد. گروه افراطي كه از طرف حكيم الله محسود رهبري مي شود، فكر مي كنند كه آن ها مي توانند در دو جبهه جنگ كنند. اما در واقعيت آن ها در يك جبهه جنگ مي كنند: آن ها عليه نيرو هاي نظامي پاكستاني مي جنگند.”
اما جنگ آن ها تنها عليه نيرو هاي نظامي پاكستاني محدود نمي شود، بلكه آن ها با عمليات چريكي شهري و يا حملات تروريستي بر دانشگاه اسلامي در اسلام آباد و يا در قرار گاه اصلي ارتش پاكستان در راولپندي نيز، ضربه هاي موثر بر دولت پاكستان وارد مي كنند. توپهوفين مي گويد:
”در صورتي كه ارتش پاكستان موفق نشود تا فعاليت هاي طالبان را در اين مناطق مرزي متوقف سازند، در آن صورت آن ها دوباره بر مي گردند و لانه گزين مي شوند و بازي زماني از سر شروع مي شود و يا چنانچه در گذشته اتفاق افتاده است، ارتش پاكستان به نحوي به يك سازش و يك توافق جهت آرام كردن با اين يا آن سران قبيله خواهد رسيد.”
اما يك توافق جديد جهت آرام كردن، پاكستان را از نظر سياست داخلي در درازمدت به صورت دراماتيك تضعيف خواهد كرد و همراه با آن، مبارزه عليه ترور در افغانستان را نيز.
ريدل/مبلغ
ويراستار: ياسر