«طبابت در افغانستان به تجارت تبدیل شده است»

حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان روز یک شنبه (26 قوس 1391/ 16 دسمبر 2012) در کنفرانسی که برای "ارتقای اخلاق طبابت" در کابل برگزار شده است، از داکتران و صاحبان شفاخانه های خصوصی خواست تا اقدام به تداوی های خودسرانه و غیرمسلکی نکنند. رییس جمهور افغانستان به حادثه تکان دهنده ای در مورد کارکرد این شفاخانه ها اشاره کرد.

آقای کرزی که در یک کنفرانس در کابل صحبت می کرد، گفت: «در یکی از تلویزیون های ما گزارشی نشر شد در مورد یک شفاخانه شخصی که یک خانم را به اتاق عملیات بردند. البته (داکتران) یاد نداشته اند عملیات را و در جریان عملیات دیدند که برای خانم خون ریزی پیدا شده. داکترها و نرس ها گریختند و رفتند. این نه تنها اخلاق بد است بلکه ظلم است».

رییس جمهور افغانستان گفت این قضیه را شخصا تعقیب می کند تا در مورد صحت و سقم آن بیشتر بداند. وزارت صحت عامه افغانستان بارها گفته است که نظارت بر شفاخانه ها و مراکز صحی خصوصی را شدت می بخشد اما شکایت از این مراکز هنوز هم به قوت خود باقی است.

در یازده سال اخیر ده ها شفاخانه خصوصی در کابل و ولایات به کار آغاز کرده اند، اما شکایت های زیادی در مورد نحوه کار، استخدام داکتران غیرمسلکی و اخذ پول گزاف از مریضان وجود دارد.

"وضعیت رقت بار شفاخانه های دولتی"

با آغاز کار شفاخانه های خصوصی، زمینه کار با معاش و امتیازهای به مراتب بیشتر از شفاخانه های دولتی برای داکتران افغان میسر شد. به هر اندازه که این فرصت ها زمینه کار داکتران را بیشتر کرد به همان اندازه وضعیت خدمات در شفاخانه های دولتی محدودتر شد.

نقیب الله فایق، رییس کمیسیون صحت پارلمان در این کنفرانس گفت نظارت این کمیسیون نشان می دهد که داکتران بیشتر به پول پیدا کردن می اندیشند تا تداوی مریضان. به این دلیل به گفته او شفاخانه های دولتی وضعیت رقت باری دارند.

فایق گفت: «برخی از داکتران آن قدر مصروف تجارت بالای مریضان در معاینه خانه های شان هستند که به وظیفه رسمی و اصلی شان ساعت ده و نیم می آیند و ساعت یازده و نیم می گریزند».

ثریا دلیل، وزیر صحت عامه افغانستان گفت که در جریان سه دهه جنگ، اخلاق طبابت نیز مانند عرصه های دیگر اجتماعی آسیب دیده است. دلیل گفت: «امروز مریض ما از داکتر به داکتری، از شفاخانه به شفاخانه ای و از کشور به کشوری می رود تا داکتر حاذق را بیابد. اعتماد سازی به کار مشترک، سرمایه گذاری و وقت ضرورت دارد».

"سوء استفاده نظامیان"

داکتران و شفاخانه ها شکایت کرده اند که نیروهای نظامی بدون رعایت نوبت، مریضان را با استفاده از زور وارد شفاخانه ها می کنند و داکتران را وادار می کنند تا در ابتدا به مریضان مربوط به نیروهای امنیتی رسیدگی کنند.

رییس جمهور کرزی گفت این موضوع پس از این تکرار نخواهد شد: «طبیعی است که در جامعه ما حالات مختلفی رخ می دهد. دردهای بسیار زیاد داریم، ولی این رنج و درد باید باعث نشود که مریض خود را با زور ارجحیت قایل شویم».

کرزی گفت که به مقام های امنیتی دستور می دهد تا پس از این به فرهنگ استفاده از زور در شفاخانه ها پایان داده شود. سازمان صلیب سرخ بین المللی پیش از این شکایت کرده که نظامیان افغان با استفاده از زور، زخمی ها و مریضان را وارد مراکز صحی می کنند.