طرح "خانه سالمندان" و مخالفت سناتوران افغان

عبدالولی 65 ساله در گوشه ای از شهر مصروف کفشدوزی است. این پیر مرد دست هایش می لرزد و به سختی می تواند کفشی را رنگ کند تا ده افغانی به دست آورد. او می گوید چشمانش به اندازه ای ضعیف شده اند که نمی تواند کفش بدوزد تا پول بیشتری به دست آورد. عبدالولی می گوید: "کارم مشکل است اما مجبورم، چطور کنم؟ ریش سفید هستم. مجبورم کار کنم، غریبی کنم".

این پیر مرد افغان می گوید درباره سال های آخر عمرش نگران است؛ به خاطری که ممکن است به یک بار دوش برای خانواده اش تبدیل شود و کسی از او به درستی نگهداری نکند.

عبدالولی می گوید در صورتی که خانه ای برای کهنسالان وجود داشته باشد، می تواند سال های اخیر زندگی اش را راحت تر سپری کند: "خوش هستم در جایی آرام و آسوده باشم. دیگر چاره ای ندارم مجبورم این جا کار کنم".

در حال حاضر ده ها سالمند به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی در جاده های کابل دست به گدایی می زنند و از وضعیت بشری مناسبی برخوردار نیستند.

مخالفت با خانه سالمندان

اداره سره میاشت یا هلال احمر افغانی سه ماه پیش اعلام کرد که قصد دارد خانه ای را برای سالمندان بسازد تا کهنسالانی که خانواده ندارند و یا به هر دلیلی خانواده ها توان نگهداری آن ها را ندارند، در این مکان نگهداری شوند.

اما این تصمیم با واکنش تند اعضای مشرانو جرگه مواجه شد. سناتوران گفتند که موجودیت چنین خانه ای ترویج فرهنگ غرب است و به فرهنگ افغانی و اسلامی صدمه می زند. سناتوران تاکید کردند که اگر چنین خانه ای ساخته شود، مردم به جای نگهداری پدرها و مادرهای کهنسال در خانه، آن ها را به خانه های سالمندان می فرستند.

نجیبه حسینی، یک تن از سناتوران می گوید در صورتی که سره میاشت به جای خانه سالمندان نام دیگری برای این خانه انتخاب کند، مخالفتی در این زمینه وجود ندارد. خانم حسینی می گوید: "سناتوران گفتند که این فرهنگ غربی است که کهنسالان شان را  می برند به خانه های امن. ما مسلمان هستیم و ما نمی گذاریم که بزرگان خود را از خانه جدا بسازیم".

یکی از دلایل مخالفت سناتوران این بوده است که خانه سالمندان برای پیرمردان به همان اندازه «بد» است که خانه امن برای زنان.

پروژه‌ای که متوقف شد

اداره سره میاشت می گوید کهنسالانی در افغانستان زندگی می کنند که به دلایل مختلف در آخر زندگی از سوی خانواده هایشان ترک می شوند؛ این افراد وضعیت ناگواری دارند.

ولید اکبر سروری، سخنگوی سره میاشت می گوید این نهاد تصمیم داشت تا خانه ای را در کنار مرستون برای کهنسالان بسازد تا نیازمندترین سالمندانی که با وضعیت ناگوار زندگی می کنند، در آن جا نگهداری شوند.

او می گوید مخالفت ها سبب شد تا این خانه ساخته نشود: "ما این پلان را داشتیم؛ اما متاسفانه عکس العمل های ناخود آگاه و عکس العمل های بدون معلوماتی صورت گرفت... به این خاطر ما این پلان را متوقف کردیم".

در حال حاضر تنها چند تن از سالمندان در مرستون (مرکز حمایت از تهدیستان) زندگی می کنند. مسوولان سره میاشت می گویند نگهداری سالمندان در صورتی ممکن است که خانه مخصوصی برای آن ها ساخته شود؛ زیرا کهنسالان به مراقبت های ویژه نیاز دارند.

سره میاشت حالا هیچ مکان مشخصی برای نگهداری سالمندان ندارد. چند تن از سالمندانی که جایی برای زندگی ندارند، فقط در مرستون زندگی می کنند.

عبدالمجید، پیر مردی است که در مرستون زندگی می کند. او به اندازه توانش در آن جا کار می کند و از زندگی اش راضی است: "در همین جا راحت هستم. از کارم راضی هستم. عمرم با کار سپری شده، کمی تنخواه (معاش) دارم. گذاره ام می شود و در این جا راضی هستم".