غزنی؛ چگونه یک دعوای حقوقی به معضل بزرگ تبدیل شد؟
۱۳۹۶ اسفند ۱۵, سه‌شنبه
این اعتراضات پس از آن آغاز شد که باشندگان محل گفتند پولیس محلی با حمله بر قریه شیرآباد دو تن را کشته و دو تن دیگر را زخمی کرده است. ساکنان قریه شیرآباد می‌گویند این حمله کار اهالی قریه نیخته بوده است.
به دنبال این حمله اهالی قریه شیرآباد تظاهرات کردند و شاهراه کابل - قندهار را در منطقه قره باغ غزنی بستند. اعتراض کنندگان می‌گویند شب گذشته پولیس بر خیمه‌های معترضین حمله کرده و این خیمه‌ها را برچیده است. همچنین معترضان خود را به شهر غزنی رسانده و خواهان رسیدگی به این قضیه هستند.
تظاهرات کنندگان ادعا دارند که سه نفر در نتیجه حمله دیشب پولیس زخمی شده است اما مقامات محلی در غزنی این ادعا را رد کرده‌اند.
شاهراه کابل - قندهار از چهار روز به این سو مسدود است. راه مواصلاتی ساکنان دو ولسوالی مالستان و جاغوری به مرکز ولایت غزنی نیز مسدود شده و مردم در این دو ولسوالی با مشکلات زیادی روبرو هستند.
حکومت غایب است؟
در همین حال حکومت افغانستان می‌گوید هیاتی را برای بررسی این قضیه به ولایت غزنی فرستاده است. شاه حسین مرتضوی، سرپرست دفتر سخنگوی ریاست جمهوری به دویچه وله گفت: «در قره باغ یک موضوع حقوقی است و تمام کوشش‌ها جریان دارد که این موضوع بررسی همه جانبه شود و به زودترین فرصت حل شود.»
آقای مرتضوی گفت که دوتن از مشاوران رئیس جمهور به غزنی سفر کرده‌اند تا با طرفین قضیه گفتگو کنند.
یکی از نگرانی‌های جدی این است که ممکن است این اختلاف به جنگ قومی تبدیل شود، چون ساکنان قریه نیخته از قوم هزاره و باشندگان قریه شیرآباد از قوم پشتون اند.
باشندگان قریه نیخته گفته‌اند که ممکن است اهالی شیرآباد در همدستی با طالبان حمله بزرگی را بر آنها انجام دهند. اما آقای مرتضوی گفت که حکومت به زودی این معضل را حل خواهد کرد.
تظاهرات همزمان در غزنی و کابل
معترضین روز سه شنبه شنبه تظاهراتی را در کابل نیز به راه انداختند. تظاهرات کنندگان گفتند که دو تن از اهالی این قریه توسط باشندگان نیخته گروگان گرفته شده اند. آنها گفتند تا زمانی که حکومت عدالت را اجرا نکند، دست از تظاهرات نخواهند کشید: «ما آزادی اسیران خود را می‌خواهیم. ما محاکمه قاتلان را می‌خواهیم.»
در همین حال نمایندگان غزنی در پارلمان گفته‌اند که اختلاف بین دو قریه ریشه دیرینه دارد و پیش از این نیز هر دو قریه بر سر آب باهم درگیر شده‌اند. به گفته این نمایندگان هفت تن از باشندگان قریه نیخته پیش از این توسط قریه شیرآباد کشته شده‌و ۱۴ تن دیگر گروگان گرفته شده اند. باشندگان شیرآباد می‌گویند که گروگان گیری و کشتار ساکنان نیخته کار طالبان است.
ریشه اختلاف
دلیل اصلی اختلاف بین قریه‌های شیرآباد و نیخته معضل آب است. آب قریه شیرآباد از قریه نیخته تامین می‌شود زیرا نیخته در موقعیت بلندتر قرار دارد و آب آن به قریه شیرآباد سرازیر می‌شود.
دعوای حقوقی بر سر آب بین دو قریه تازگی ندارد. این دعوا حتا در سال‌های پیش از جنگ‌های داخلی نیز وجود داشته است. باشندگان قریه شیرآباد می‌گویند در گذشته وقتی قریه نیخته مانع رسیدن آب به شیرآباد می‌شد، حکومت از مردم نیخته تاوان می‌گرفت، ولی حالا باشندگان نیخته آب را بر قریه شیرآباد بسته اند.
خواست باشندگان قریه شیرآباد این است که معضل آب با قریه نیخته حل شود. در قطعنامه تظاهرات امروز در کابل چنین آمده است: «فیصله بین نیخته و شیرآباد به صورت عاجل تطبیق شود. زیان‌هایی که از این بابت برای باشندگان قریه شیرآباد رسیده براساس شریعت تلافی شود.»
تظاهرات کنندگان گفتند که با توجه به بعد قومی قضیه، اگر این مشکل به زودی حل نشود، فاجعه بزرگی رخ خواهد داد: «اگر حکومت راه حلی پیدا نکند، این معضل به بحران بزرگی تبدیل خواهد شد.»
در همین حال نمایندگان ولایت غزنی نیز تلاش‌ها برای پایان دادن به این اختلافات را آغاز کرده‌اند. این نمایندگان با داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرایی و و عبدالرووف ابراهیمی رئیس ولسی جرگه دیدار کرده و خواهان پایان دادن به این معضل شده‌اند.
ح. همراز