موافقت کانگرس امریکا برای پیگرد عربستان برای حملات 11 سپتمبر

روز جمعه کانگرس ایالات متحده امریکا متفق القول مسوده ای را تصویب کرد که اجازه می دهد خانواده های قربانیان حملات یازدهم سپتمبر حکومت عربستان سعودی را در محکمه فدرال این کشور تحت پیگرد قرار بدهند. این مسوده حالا قرار است برای تایید به اوباما، رئیس جمهور این کشور سپرده شود.

این تمهیدات قانونی در آخرین روز کاری پیش از پانزدهمین سالگرد حملات تروریستی در امریکا تصویب شد. در این حملات بیش از 2600 تن از 50 کشور جهان کشته شدند؛ با آن هم اغلب قربانیان شهروندان ایالات متحده بودند.

باب گودلات، رئیس کمیته حقوقی کانگرس از جناح جمهوریخواهان گفت: «ما بیش از این نمی توانیم به کسانی که امریکایی ها را آسیب رسانده اند و کشته اند، اجازه دهیم پشت خلاهای قانونی مخفی شوند و به این ترتیب عدالت نادیده گرفته شود».

اما بارک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده وعده سپرده است که این مسوده را ویتو می کند چرا که این طرح اصول بنیادین مصونیت دولت ها را نقض می کند. طبق این اصول دولت ها از هرگونه پیگرد قانونی جنایی یا ملکی مصون هستند.

اوباما گفته است اگر شهروندان امریکایی بتوانند حکومت های خارجی را تحت پیگرد قضایی قرار دهند، آن وقت دیگر کشورها نیز قوانینی را تصویب می کنند که به شهروندانشان اجازه بدهند علیه حکومت ایالات متحده اقامه دعوا کنند.

جوش ارنست، سخنگوی کاخ سفید در این مورد در ماه می گفت: «قانون ساختن چنین طرحی می تواند قانون بین المللی درازمدت درباره مصونیت حاکمیت را تغییر دهد». او توضیح داد: «رئیس جمهور ایالات متحده مدام به این نکته توجه جدی دارد که چنین قانونی می تواند ایالات متحده را در دیگر سیستم های قضایی در جهان آسیب پذیر گرداند».

جلوگیری از ویتو

به نظر می رسد که حمایت قاطعانه از این مسوده در مجلس نمایندگان و سنای امریکا توان کافی برای مقابله با ویتوی رییس جمهور را ایجاده کرده است. برای جلوگیری از ویتوی رییس جمهور به دو سوم آرای این مجالس نیاز است. اگر چنین شود، این نخستین بار خواهد بود که ویتوی اوباما ناکام می شود هرچند که به نظر می رسد تا بعد از انتخابات در ماه نوامبر چنین کاری عملی نباشد.

عربستان سعودی تهدید کرده است در صورتی که این مسوده با نام "عدالت علیه حامیان اقدام تروریستی" تبدیل به قانون شود، میلیاردها دالر از دارایی های خود را از امریکا بیرون می کشد.

با آن هم عادل بن احمد الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی چنین تهدیدی را منکر شد اما هشدار داد که اعتماد سرمایه گذاران در صورت قانون شدن این طرح، متزلزل خواهد شد.

الجبیر گفت: «در واقع آنچه آنها (کانگرس) انجام می دهند، سلب اساسات مصونیت حاکمیت است که می تواند جهان مبتنی بر قانون بین المللی را به جهانی با قانون جنگل تبدیل کند».

دو ماه قبل، کانگرس امریکا 28 صفحه محرمانه از یک گزارش کانگرس درباره حملات 11 سپتمبر را منتشر کرد. این گزارش سبب شد بار دیگر گمانه زنی ها درباره ارتباط احتمالی بین مهاجمان حملات یازدهم سپتمبر و حکومت عربستان یا نمایندگان آن، شکل بگیرد.

هرچند 15 تن از 19 هواپیماربا شهروندان عربستان سعودی بودند، با آن هم بازرسان ایالات متحده هیچگاه قادر نبوده اند تا ارتباط مستقیم بین تروریست ها و حکومت عربستان را پیدا کنند.