موج پاکسازی مخالفان اردوغان در ترکیه آغاز شد

بر اساس معلومات رسمی تاکنون بیشتر از ۲۸۰۰ تن از صفوف اردو در ترکیه بازداشت شده اند. از حلقات حکومت در انقره گفته شده است که پنج جنرال و ۲۹ دگروال نیز از مقامشان برکنار گردیده اند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور یک "پاکسازی کامل" اردو را اعلام کرد و برای این امر، تلاش برای کودتا در جمعه شب را "نعمت خدا" خواند.　

هشت سرباز که توسط هلیکوپتر به یونان رفته و در آنجا پناهندگی سیاسی تقاضا کرده اند، به قول مقامات ترکیه به زودی بازگردانده می شوند. مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه از طریق تویتر گفته است که نیکوس کوتسیاس همتای یونانی اش در صحبت تلفونی با وی تحویلدهی "هشت خاین" را در آیندۀ بسیار نزدیک وعده داده است. حکومت در آتن این صحبت تلفونی را تأیید کرده، اما در این رابطه از خویشتنداری کار گرفته است.

جزای اعدام در برابر "دیوانگی ها"؟

از دیدگاه اردوغان پارلمان ترکیه می تواند به زودی در رابطه با انفاذ دوبارۀ جزای اعدام مشوره کند. اردوغان در پاسخ به تقاضاهای مشابه طرفدارانش در این رابطه، در یک سخنرانی در استانبول گفت: «در یک کشور دموکراتیک این حق وجود دارد که هر تقاضا ارزیابی شود و روی آن بحث و مشوره صورت گیرد. همچنان برای چنین کاری لازم نیست که از جایی اجازه خواسته شود».

با این حال، بینالی یلدیروم، نخست وزیر ترکیه با اشاره به کودتای ناکام تأکید کرد که جزای اعدام از قوانین ترکیه حذف شده است، اما در مورد "تدابیر اضافی" بحث می گردد که با آن از همچو "دیوانگی ها" جلوگیری شده بتواند.

بر اساس گزارش رسانه ها، رهبری ترکیه افزون بر آن حدود ۲۷۰۰ قاضی از جمع تقریباً ۱۵۰۰۰ قاضی در ترکیه را از وظیفۀ شان برکنار کرده است. گفته شده است که علیه ۱۴۰ قاضی و سارنوال حکم بازداشت صادر گردیده است. مصطفی کرَدا رئیس اتحادیۀ صنفی قضات، موسوم به "یارگیچلر سِندیکاسی"، گفته است که نه تنها حامیان احتمالی این کودتا، بلکه منتقدان اردوغان، که در این قضیه اصلاً دخیل نبوده اند، نیز بازداشت خواهند شد.

کودتا از سوی دشمن سرسخت هدایت می شد؟

اردوغان در عین حال از واشنگتن خواستار استرداد فتح الله گولن واعظ دینی شده است، که در ایالات متحدۀ امریکا بسر می برد و اردوغان او را عامل اصلی این کودتای ناکام نظامی می خواند. اردوغان روز شنبه بازداشت گولن را مستقیماً از بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا تقاضا کرد. رئیس جمهور ترکیه گفت اگر ایالات متحده و ترکیه واقعاً شرکای استراتیژیک هستند، پس اوباما باید دست بکار شود. جان کری وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا گفت که واشنگتن تحویلدهی احتمالی این واعظ دینی را ارزیابی می کند و "متناسب آن" تصمیم خواهد گرفت.

گولن پس از یک اختلاف نظر شدید در سال ۲۰۱۳ به یکی از دشمنان سرسخت اردوغان مبدل شد. این واعظ دینی اتهامات اردوغان را با شدت رد کرد. او همزمان گفت که تلاش برای کودتا شاید از سوی خود رهبری ترکیه صحنه سازی شده باشد.

پشتیبانی قوی از اردوغان

شام شنبه در استانبول هزاران طرفدار اردوغان به منظور همبستگی با رئیس جمهور کشور گردهم آمدند. در انقره پایتخت ترکیه حامیان اردوغان در برابر پارلمان جمع شده بودند. آنها به این ترتیب به یک فراخوان اردوغان پاسخ گفتند.

رئیس جمهور اردوغان در همان آغاز تلاش برای کودتا، در جمعه شب از طریق تلفون هوشمند به طور زنده در یک برنامۀ خبری تلویزیونی مردم را فراخواند که در برابر کودتاچیان به جاده ها برآیند. ده ها هزار نفر به این فراخوان اردوغان لبیک گفتند. حکومت ترکیه بالاخره ظهر روز شنبه اعلام کرد که وضعیت دوباره "تحت کنترول کامل" است.

در کودتای ناکام نظامی در ترکیه، بر اساس اظهارات رسمی، ۲۶۵ تن، شامل ۱۶۱ فرد ملکی و نیروهای امنیتی و ۱۰۴ کودتاچی، کشته شدند.