پارلمان افغانستان بودجه سال ۱۳۹۶ را تصویب کرد
۱۳۹۵ دی ۲۷, دوشنبه
عدم توازن در بودجه، همه ساله در افغانستان جنجالی می‌شود. نمایندگان ولایات محروم و دور افتاده تاکید دارند که حکومت بودجه را طوری متوازن سازد که پروژه‌های انکشافی در قریه‌های دور افتاده نیز زندگی مردم را تغییر دهد. به باور این تعداد از نمایندگان بودجه برای مسایلی در نظر گرفته می‌شود که نمی‌تواند در کاهش فقر و بیکاری کارا باشد.
پس از رد بودجه توسط پارلمان، وزارت مالیه آن را تعدیل کرد و ۷۰ میلیون دالر را در سند بودجه افزود، تا با این مقدار بودجه، برخی از پروژه‌های ضروری تمویل شود.
مجموع بودجه افغانستان برای سال جدید، ۴۲۹ میلیارد افغانی است که ۲۶۸ میلیارد آن بودجه عادی و ۱۶۱ میلیارد آن بودجه انکشافی است. بودجه عادی برای معاش کارمندان دولتی و ترمیم ادارات حکومتی به مصرف می‌رسد و بودجه انکشافی برای ساخت پروژه‌های مختلف مصرف می‌شود.
وزارت مالیه گفته است که در طرح پیشنهادی بودجه، برای بخش امنیت ۳۶ درصد، زیربنا ۲۱ درصد، آموزش ۱۳ درصد و زراعت ۶ درصد اختصاص یافته است.
براساس سند بودجه، ۳۸ درصد بودجه افغانستان از طریق منابع داخلی تمویل می‌شود و ۶۲ درصد دیگر آن توسط کمک‌های جهانی تمویل می‌شود.
ضعف در مصرف بودجه
ناتوانی در مصرف بودجه انکشافی همه ساله به دردسر بزرگی برای دولت افغانستان تبدیل می‌شود. در سال جاری هفت وزیر کابینه از سوی پارلمان سلب صلاحیت شدند. این تعداد از ویران نتوانسته بودند بیشتر از ۷۰ درصد بودجه شان را مصرف کنند.
مصرف نشدن بودجه با انتقادهای زیادی روبروست. آگاهان می‌گویند افغان‌ها از فقر و تنگدستی رنج می‌برند در حالی که میلیون‌ها دالر همه ساله بدون مصرف به نهادهای کمک کننده برگردانده می‌شوند. فساد و کاغذپرانی در ادارات دولتی یکی از دلایل مصرف نشدن بودجه عنوان می‌شود.
نهادهای تحقیقی به این باورند که وزارت‌خانه‌ها و نهادهای دولتی افغانستان ظرفیت مصرف بودجه را ندارند به همین دلیل نمی‌توانند کمک کننده‌های بین المللی را برای تمویل پروژه‌های انکشافی قانع کنند.
شریف شریفی رئیس اداره عالی تفتیش روز یک شنبه در یک نشست در کابل گفت که عوامل زیادی سبب می‌شود تا همه ساله بخش بزرگی از بودجه افغانستان مصرف نشود: «نبود ظرفیت لازم در بخش‌های مالی و حسابی به خصوص در واحدهای بودجوی محلی یکی از دلایل مصرف نشدن بودجه است.»
اما وزیران کابینه همواره گفته‌اند که ناامنی، شرط های کشورهای کمک کننده برای تمویل پروژه‌ها و کاغذپرانی در ادارات دولتی موانع اصلی در برابر مصرف بودجه است.
سیستم قدیمی حکومت داری
آگاهان می‌گویند حکومت افغانستان با شیوه‌های کهنه و قدیمی حکومت داری کار می‌کنند. برخی از مقام‌های دولتی نیز گفته‌اند که شیوه حکومت داری افغانستان مربوط به چهل سال پیش است و در این شیوه تجدید نظر نشده است.
آقای شریفی گفت که نهادهای دولتی افغانستان هنوز شیوه‌های استفاده از تکنالوژی را نمی‌دانند و کارهای شان را به صورت سنتی به پیش می‌برند: «نبود ارتباطات برقی بین واحدهای اولی و دومی و ارسال راپورهای مالی از طریق پست که زمان گیر بوده و سبب زمانگیر شده حساب مالی دولت می‌شود.»
این در حالیست که هزاران جوان در سال‌های اخیر از دانشگاه‌های داخلی و خارجی فارغ شده‌اند ولی شانسی برای کار در ادارت دولتی را ندارند. اداره تفتیش به این باور است تا زمانی که ظرفیت کاری کارمندان دولتی ارتقا نیابد و از دانش و داشته‌های جوانان تحصیل کرده که با تکنولوژی مدرن آشنا هستند، در ادارات استفاده نشود، وضعیت در ادارات تغییری نخواهد کرد.