1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

چکاچاک شمشیر اتومی کوریای شمالی

مارتین فریتس/صفی الله ابراهیم خیل۱۳۹۲ فروردین ۱۳, سه‌شنبه

ده ها سال است که کوریای شمالی از برنامه اتومی اش برای تهدید و باج گیری استفاده می کند. اما ایالات متحده نمی خواهد این کشور را به عنوان قدرت اتومی به رسمیت بشناسد. این پس زمینه تشدید منازعه میان دو کشور می باشد.

https://p.dw.com/p/18898
کیم جونگ اون، رهبر کوریای شمالی
کیم جونگ اون، رهبر کوریای شمالیعکس: Reuters

کوریای شمالی از چند دهه به اینطرف، به منظور ارعاب و تهدید، یک برنامۀ هسته یی را روی دست گرفته است. منازعه بر سر این برنامۀ هسته یی در این اواخر شدت یافته است. دلیل اصلی اش این است که ایالات متحدۀ امریکا نمی خواهد این کشور را به عنوان یک قدرت اتومی به رسمیت بشناسد. کوریای شمالی قرار است ریاکتور اتومی با قدرت پنج میگا وات را در یونگ بیون دوباره فعال سازد. حکومت پیونگ یانگ روز سه شنبه 2 اپریل سال روان اعلام کرد که این ریاکتور و دستگاه غنی سازی یورانیم باید تجدید و دوباره فعال گردد.

ایالات متحدۀ امریکا در دو دهۀ اخیر با هر سه رییس دولت کوریای شمالی، در رابطه با برنامۀ هسته یی این کشور، نزاع داشته است. در سال 1994 بیل کلینتون، رئیس جمهور آن زمان ایالات متحدۀ امریکا معاوضه ای را به حکومت پیونگ یانگ پیشنهاد کرد. حکومت کلینتون گفته بود که در صورت انصراف کوریای شمالی از تولید سلاح اتومی، جامعۀ جهانی در بدل آن "ریاکتور های آب سبک" را در اختیار این کشور قرار خواهد داد.

رئیس جمهور جورج واکر بوش در سال 2002 کوریای شمالی را در ردیف کشورهای به اصطلاح "محور شرارت" قرار داد و تعزیراتی را علیه رژیم کیم یونگ ایل وضع کرد. در سال 2003 بوش استراتیژی دیگری را در پیش گرفت که با میانجیگری چین، مذاکرات شش جانبه کشورهای همجوار کوریای شمالی صورت بگیرد تا تجهیز اتومی این کشور بتواند تحت کنترول درآید.

اکنون بارک اوباما، رییس جمهور ایالات متحدۀ امریکا در برابر کیم یونگ اون قرار دارد. اوباما نیز همان مشی اولیۀ امریکا را دنبال می کند که کوریای شمالی تحت فشار کافی و انگیزه های لازم به انجام مسؤولیت هایش در قبال استفاده از نیروی هسته یی وادار گردد. کوریای شمالی واقعاً مدت زیادی ایالات متحدۀ امریکا را به این باور نزدیک ساخته بود که برنامۀ هسته یی اش را معاوضه میکند. اما در این میان پیونگ یانگ از این تاکتیک خود دست برداشته است.

ریاکتور اتومی کوریای شمالی در یونگ بیون
ریاکتور اتومی کوریای شمالی در یونگ بیونعکس: ddp/AP/APTN

به رسمیت شناختن به عنوان قدرت اتمی

پس از درگذشت کیم یونگ ایل در دسمبر 2011، کوریای شمالی خود را در قانون اساسی کشور یک نیروی هسته یی جهان عنوان کرد. کمیتۀ مرکزی حزب حاکم در این کشور اخیراً فیصله کرد "تا زمانیکه تهدید هسته یی و امپریالیست ها در جهان وجود دارند"، ذخایر اسلحۀ اتومی اش از نگاه کیفی و کمی باید توسعه داده شوند و هرگز از آن انصراف صورت نگیرد. پیونگ یانگ تأکید کرد که اسلحۀ اتومی حتی با «میلیاردها دالر» هم قابل معاوضه نیست.

مذاکرات در سطح برابر

رهبری کوریای شمالی بمب اتوم را یک سپر نهایی در برابر یک "تغییر رژیم" می پندارد. این پندار ظاهراً واکنشی است در برابر تجاربی که از رژیم های صدام حسین و معمرالقذافی گرفته شده است، که سلاح اتومی نداشتند و در نتیجۀ هجوم نظامی ایالات متحدۀ امریکا و یا حمایت قیام ها از سوی امریکایی ها، حاکمیت خود را از دست دادند. کیم یونگ اون در پایان همین ماه مارچ اعلام کرد که: "نیروی اتومی جمهوری خلق کوریای شمالی نشان دهندۀ حیات این کشور است". به عبارت دیگر بمب اتومی متضمن آن است که ایالات متحدۀ امریکا نتواند بر حاکم یا دولتمرد پیونگ یانگ حمله کند.

به راه انداختن «سروصدا با شمشیر اتومی» گویا ایالات متحدۀ امریکا را وادار خواهد ساخت تا، 60 سال پس از جنگ کوریا، مذاکرات دوجانبه را با کوریای شمالی آغاز کند. کوریای شمالی میخواهد همچو مذاکراتی را در یک سطح برابر با ایالات متحدۀ امریکا، یعنی دوقدرت باهم برابر اتمی، انجام بدهد. لغو پیمان عدم تعرض با کوریای جنوبی و احتمالاً توافق آتش بس با این همسایۀ جنوبی، که در سال 1953 میلادی عقد شده است، به امریکاییان باید یاد آور آن باشد که پیونگ یانگ با این لحن تند دیپلوماتیک خود چه منظوری دارد.

کیم جونگ ایل و بیل کلینتون
کیم جونگ ایل و بیل کلینتونعکس: dapd

تأکید امریکا بر ادامۀ مشی تعزیرات

واشنگتن، بدون توجه به واقعیت های تازه، بر استراتیژی قبلی خود تأکید میورزد. ادارۀ اوباما به این باور است که تشدید تعزیرات و نمایش قدرت نظامی، پیونگ یانگ را دوباره به میز مذاکره خواهد کشاند. رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا گمان نمی کند که کیم یونگ اون بخواهد یک جنگ را آغاز کند، و در این رابطه به حمایت از سوی چین امیدوار است. به باور امریکاییان چین از یک درگیری نظامی و یا جنگ جلوگیری خواهد کرد، و مطابق به پیمان همکاری که با کوریای شمالی دارد، کوریای شمالی را در برابر ایالات متحدۀ امریکا حمایت نظامی نخواهد کرد.

از سوی دیگر عملکرد ایالات متحدۀ امریکا و متحد اش کوریای جنوبی به وخامت اوضاع می افزاید. مانور نظامی در کوریای جنوبی با استفادۀ آشکار از دو بمب افکن امریکایی که با رادار قابل تشخیص نیستند، کوریای شمالی را به یاد آسیب جنگ کوریا می اندازد. در آن زمان دوگلاس مک آرتور جنرال امریکایی، اجازه داد طیاره های بمب افکن در ارتفاع کمی بر فراز کوریای شمالی پرواز کنند و پیشنهاد پرتاب بمب اتوم بر این کشور را کرد. این کار وی باعث ترس و وحشت پیونگ یانگ شد.

در حال حاضر کوریای شمالی ایالات متحدۀ امریکا را متهم به تحریک یک جنگ هسته یی میکند. واکنش این کشور در برابر مانور نظامی و قدرت نمایی ایالات متحدۀ امریکا نشان می دهد که استراتیژی رؤسای جمهور امریکا، بیل کلینتن، جورج بوش و بالاخره بارک اوباما در قبال برنامۀ هسته یی کوریای شمالی تا کنون ناکام مانده است.