کمک های توسعه افریقا در جیب شرکت های اسلحه سازی اروپا

خبرنگار 36 ساله در افریقا با 24 خبرنگار زن در 37 کشور افریقایی و اروپایی پژوهشی را درباره سیاست جدید اروپا در قبال پناهجویان افریقایی انجام داده است. نتیجه این تحقیق شگفت آور است. کریستین یاکوب، مدیر پروژه "شینگن برای اروپا – حصار برای افریقا" می گوید: «هنگام کار روی جزئیات ما به اسناد منتشر ناشده ای دسترسی پیدا می کنیم که تاکنون برای اروپایی ها فاش نشده اند». نتایج این تحقیق روز جمعه در یک بانک معلوماتی قرار می گیرد که مردم می توانند به آن دسترسی داشته باشند.

بسیاری از این معلومات را خبرنگاران از موسسات غیر دولتی مانند "ستیت واچ" (نظارت بر دولت) جمع آوری کرده اند. اما برخی از افراد دولتی که خود نیز علنا از سیاست جدید اروپا انتقاد می کنند، در دسترسی به این معلومات کمک نموده اند.

دریافت این خبرنگاران از این پژوهش به طور خلاصه این است: اتحادیه اروپا به جای تقاضای دموکراسی در کشورهای افریقایی، در جستجوی استحکام مرزهای افریقا برای ممانعت از حرکت مهاجران غیرقانونی است. روز دوشنبه، اتحادیه اروپا توافقنامه ای را با کشور مالی برای برگرداندن پناهجویان به این کشور امضا کرد. کار با دیگر کشورهای افریقایی نیز جریان دارد.

شلیندواین به این باور است که بسیاری از نمایندگان پارلمان اروپا تاکنون نمی دانستند که حکومت هایشان پشت درهای بسته با دیکتاتورهای افریقا به توافق می رسند. به عنوان مثال، اتحادیه اروپا به عمر البشیر، دیکتاتور تحت تعقیب بین المللی سودان، وعده سپرده است که کشورش هرگونه قرضه را می تواند دریافت کند اگر آوارگان ایریتریایی و اتیوپیایی را که از طریق آن کشور قصد سفر به اروپا دارند، متوقف کند. زیمونه شلیندواین می گوید: «وقتی من اسناد این استراتژی را خواندم، رنگ از رویم پرید».

انتظار می رود که اتحادیه اروپا و شتراسبورگ در زودترین فرصت ممکن پنجشنبه عصر هنگامی که معلومات در شبکه انترنت منتشر می شود، نسبت به این گزارش واکنش نشان بدهند.

برادر بزرگتر در افریقا

به جای همکاری توسعه ای در راستای حکومتداری خوب یا تقویت حقوق بشر، این کشورها فقط پول و کمک دریافت می کنند تا از موج مهاجرت به سوی اروپا جلوگیری کنند و یا کنترول "بیومتریک" و دقیق را در مرزهای کشورهای افریقایی ایجاد نمایند. شلیندواین می گوید: «به عنوان مثال تذکره الکترونیک و بیومتریک با ویزا کارت یا ماسترکارت افراد مطابقت داشته باشد». به این ترتیب، هر کس که به عنوان مثال به دستگاه اتومات پول مراجعه کند، نه تنها از سوی این موسسه مالی مثلا بانک قابلیت تعقیب می یابد بلکه نهادهای حکومت نیز می توانند او را ردگیری کنند. برنامه نظارت از افریقایی ها بسیار بیشتر از آنچیزی است که تاکنون در اروپا زیر مسئله "حفاظت از معلومات" مخفی نگهداشته شده بود.

بر اساس این پژوهش، شرکت های بزرگ اسلحه سازی مانند "ایربس" و "راین متال" که تانک و دیگر تسلیحات تولید می کند، در حال حاضر در مرزهای افریقایی تجهیزات بسیار مدرن را نصب می کنند و در واقع از این برنامه سود می برند.

شلیندواین می گوید: «شرکت های آلمانی مانند "گیزکه" و "دیورینت" که متخصص معلومات بیومتریک و رمزگذاری هستند، پیشنهاداتی را از الجزایر گرفته تا افریقای جنوبی دریافت کرده است».

همزمان دولت های افریقایی تنها به فکر منافع اروپایی ها نیستند بلکه هر کدام هدف خود را دنبال می کند. به عنوان مثال، کنیا می خواهد بزرگترین کمپ مهاجرین در جهان را که در مرز این کشور با سومالیا قرار دارد، بسته کند و همزمان با کمک مالی اتحادیه اروپا در این مرز حصار بکشد.

شلیندواین می گوید: «پس از این آوارگان سومالیایی اول اخراج می شوند و بعد آنها برگشته نمی توانند». او می افزاید: «این استراتژی اروپایی ها در سراسر افریقا تطبیق خواهد شد».

نقش آلمان همچنان مبهم است

جمهوری فدرال آلمان نیز سیاست خود را با افریقا نو می سازد. در سال 2016 سفرهای دیپلوماتیک زیادی از این کشور به افریقا انجام شد. گیرد مولر، وزیر توسعه آلمان در ماه آگست امسال خواهان تطبیع یک "مارشال پلان" در کشورهای سنگال، نیجر و رواندا شد. او به صراحت در مورد مناطقی حرف زد که باید توسعه یابند اما در مورد حکومت های این کشورها چیزی نگفت. با آن هم، جزئیات این "پلان" تاکنون روشن نیست.

اما این طرح می تواند مشکل ساز باشد. اولریش دلیوس، مشاور امور افریقا در موسسه" جامعه و مردم" به همکاری جدید اروپا و افریقا به دید انتقادی می نگرد. او می گوید: «این مفهوم (طرح مارشال) به مردم اجازه داد تا درباره بازسازی اروپا بعد از جنگ جهانی دوم فکر کنند». سیاست از این مفهوم سوء استفاده کرده است تا به اهداف مورد نظر خود برسد که همانا جلوگیری از ورود آوارگان و اخراج آنها می باشد.

یکی از خطرها این رویکرد را دنیل کریچمار، مدیر آنلاین این پروژه تحقیقی چنین توضیح می دهد: «ثبت یک میلیون آواره که آن سو منتظرند، به قایق ها سوار می شوند و به سوی اروپا حرکت می کنند، کاملا دور از واقعیت است».

از 14 میلیون آواره از 21 کشور افریقایی، حدود 10 میلیون نفر در داخل کشورهای خود بیجا شده اند و از مرزهای سرزمینشان بیرون نشده اند.

دویچه وله / ع. ح.