کنفرانس "وضعیت زنان افغانستان" در هامبورگ آلمان برگزار شد

شماری از فعالان حقوق زنان از افغانستان و کشورهای اروپایی روز شنبه در شهر هامبورگ آلمان گردهم آمدند تا در مورد وضعیت زنان در افغانستان گفتگو کنند. پیشرفت های زنان در بیش از یک دهه اخیر، چالش های فراروی پیشرفت زنان، رشد افراط گرایی و تروریسم، سهم زنان در حکومتداری و قانونگذاری در افغانستان از مسائل مهمی بودند که در این کنفرانس مطرح شد.

داکتر عالمه، فعال حقوق زنان و مشاور سیاسی وزارت امور زنان افغانستان مهمان ویژه این برنامه بود. او از وضعیت زنان در افغانستان و تحولات سیاسی و امنیتی که بر وضع زنان تاثیرگذارند به اشتراک کنندگان معلومات داد.

مهمترین مسئله ای که وی مطرح کرد، رشد سریع تروریستان داعش یا "دولت اسلامی" در افغانستان بود. وی گفت زنان و کودکان افغانستان بیش از هر قشر دیگر جامعه از جنگ های چند دهه اخیر و افراط گرایی در این کشور آسیب دیده اند و نمی خواهند جنگ و مخصوصا "حکومت طالبان" را یک بار دیگر تجربه کنند.

او به دویچه وله گفت: «رشد افراط گرایی در منطقه باعث نگرانی زنان افغانستان هم هست. همان طور که زنان کوبانی برای دفاع از وطن شان اسلحه گرفتند و حاضر شدند؛ شما مطمئن باشید که از لحاظ ایدیولوژیکی زنان شجاع و نیرومندی را داریم که در برابر این پدیده قدم علم خواهند کرد.»

داکتر عالمه افزود که زنان افغانستان با سهم گرفتن در صفوف نیروهای امنیتی و دفاعی کشور شان نشان دادند که می توانند دوشادوش مردان این کشور از وطن و مردم شان دفاع کنند.

گفتگوهای صلح با طالبان

زنان اشتراک کننده در این همایش که از نهادها و مراکز مختلفی گردهم آمده بودند، ابراز نگرانی کردند که مبادا حقوق به دست آمده زنان در مذاکرات صلح در مخاطره قرار بگیرد. آنها گفتند که مذاکرات صلح دولت با طالبان چنان می رساند که با تغییر در قانون اساسی این کشور، حقوق زنان محدود خواهد شد.

یکی از خواسته های مهم طالبان در مذاکرات صلح، تغییر قانون اساسی افغانستان است. اما زنانی که در این کنفرانس در شهر هامبورگ آلمان جمع شده بودند، از دولت وحدت ملی افغانستان خواستند که تغییراتی که احتمالا در قانون اساسی افغانستان می آید، نباید حقوق شهروندان را محدود کند. مخصوصا آنان به ماده بیست و دوم قانون اساسی این کشور اشاره داشتند که به حقوق و امتیازات شهروندان می پردازد.

محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان وعده داده است که حقوق زنان در نتیجه مصالحه با طالبان محدود نمی شود. زنان در این کنفرانس همچنان "آتش بس" را قبل از مذاکرات صلح یک امر اساسی خواندند و از رئیس جمهور این کشور خواستند تا بدون آتش بس از موضع ضعیف با طالبان مذاکرات را پیش نبرد.

کمبود نهادهای منجسم و مستقل زنان

اشتراک کنندگان در این کنفرانس با وجود این که فعالیت های زنان را در سال های اخیر مبارزه ای سودمند خواندند، اما از نحوه حمایت از زنان انتقاد کردند. آن ها به "ان جی او" زدگی اشاره کردند که منظور شان به دست آوردن امکانات مالی تحت نام حمایت از زنان است. آنها گفتند که بخش بزرگی از کمک های جامعه بین المللی برای زنان افغانستان مطابق با نیازمندی آنان به مصرف نرسیده است.

از سوی دیگر شماری هم عدم تشکیل و انسجام نهادهای مستقل و مردمی را میان زنان یک کمبود خوانده و تاکید کردند که بیشتر نهادهایی که در سال های اخیر برای زنان کار کرده اند، ارگان ها و نهادهای دولتی و نیمه دولتی بوده اند که شرایط زنان را بیشتر مطابق با اهداف دولت تنظیم کرده اند.

مینا یوسفی، یکی از فعالان حقوق زن در آلمان و از برگزار کنندگان کنفرانس "وضعیت زنان افغانستان و مبارزه دادخواهانه" در هامبورگ، نبودن نهادهای زنان در جایگاه اپوزیسیون و تشکیلات زنانه ای که از میان توده مردم ایجاد شده باشد را یکی از عوامل عمده پیشرفت بطی زنان این کشور خواند.

وی در مصاحبه با دویچه وله گفت: «من فکر می کنم دلیلش عدم سازماندهی متشکل زنان است. اینکه چرا؟ معلوم است که مشکلات وجود دارد؛ اما می توان برایش راه حلی پیدا کرد.»

مشکلاتی که زنان افغانستان در مشارکت در قدرت و حکومتداری با آن ها روبرو هستند هم بحث دیگر این همایش بود. رای ندادن به یک زن برای عضویت در شورای عالی ستره عالی و "ایجاد مانع" برای کار دو والی زن در غور و دایکندی نمونه هایی بودند که به آنها اشاره شد. زنان در این همایش از دولت وحدت ملی خواستند تا جلو تیلغات سوِء ملاها را در مساجد علیه حکومتداری و مشارکت زنان در جامعه بگیرد.

سهم بیشتر زنان در سه قوه مقننه، قضائیه و اجرائیه دولت یکی دیگر از خواست های این زنان در این کنفرانس بود. آنها همچنان بر تلاش بیشتر برای رشد اقتصادی و علمی زنان افغانستان هم تاکید کردند.

زنانگی در شعر شاعران

بخش دوم این همایش شب شعری بود با عنوان "گفتمان زنانه در شعر شاعران زن". در این بخش از این گردهمایی زنان شاعری که از کشورهای مختلف شرکت کرده بودند، تازه ترین شعرها و آثار ادبی شان را با خود آورده بودند.

اتحاد موضوعی در آثار ادبی زنان در این بخش از همایش توجه حاضران را جلب کرد. در اشعار و آثار ادبی زنان در افغانستان و همچنان زنانی که در خارج از این کشور زندگی می کنند موضوع و پردازش به مسائل تقریباً متحد است و بیشتر به ناهنجاری های اجتماعی و مشکلات زنان این کشور می پردازد.

زهرا اصرافیل، یکی از شاعران و برگزارکنندگان بخش ادبی این کنفرانس گفت: «شاعرانی که آمده اند کسانی هستند که مدت زیادی است به سرودن شعر مشغول هستند و شعر آنان اکثراً زنانه است. در شعرهای شان موضوع بی عدالتی های اجتماعی، احقاق حقوق زن و روابط انسانی در جامعه اولویت دارد.»

برخی از اشتراک کنندگان این گردهمایی خواهان حمایت آثار ادبی و هنری زنان افغانستان از طریق نهادهای کمک کننده شدند تا از این طریق تصویر واقعی زنان این کشور به جهان داده شود. ترجمه آثار شاعران و نویسندگان نامدار در میان زنان به زبان های بین المللی هم بحث دیگر این بخش از گردهمایی بود.