1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

اسناد افشا شده به پالیسی جنگ امریکا در افغانستان آسیب می رساند

۱۳۸۹ مرداد ۵, سه‌شنبه

بیش از 90.000 سندی که توسط سازمان "ویکی لیکس" افشا شد و سه روزنامه جزییات آن را گزارش دادند، اسنادی نیستند که کاملا جدید باشند، مانند اسناد پنتاگون که مجبورا این اسناد را باید با آنها مقایسه کرد.

https://p.dw.com/p/OVZV
باراک اوباما، رییس جمهور افغانستان
باراک اوباما، رییس جمهور افغانستانعکس: AP

اما این اسناد فشارهای سیاسی بر پالیسی جنگ در افغانستان را بیشتر میسازد. پالیسیای که در سال جاری با برجسته شدن تناقض میان پندارهای مقامها و واقعیتهایی که این اسناد نشان میدهند، با شتاب اعبتار خود را از دست داده است؛ خصوصا در مورد نقش پاکستان در جنگ افغانستان.

برخلاف گزارشهای پنتاگون که روند پالیسیسازی را به صورت تاریخی شرح میدهد و برخلاف جریان جنگ ویتنام، اسناد افشا شده توسط ویکی لیکس هزاران حادثه محلی و وضعیتی را که سربازان امریکایی و ناتو با آن روبهرو اند، شرح میدهد، مشکلاتی را که نیروهای ناتو و امریکایی با آن مواجه اند، برجسته میسازد.

در میان موضوعاتی که در اسناد گنجانیده شده اند، بعضاً گزارشهای دراماتیک نظامی، ظاهراً تلفات غیرنظامی را درخارج از صحنه جنگ نشان می دهد؛ حملات شبانه توسط نیروهای ویژه که معمولا براساس اطلاعات نادرست صورت میگیرد، نبود محدودیتهای قانونی در مورد سو استفاده پولیس افغان، و فساد عمیقا ریشهیافته در مقامهای افغان نیزبه نمایش گذاشته می شوند.

به هر صورت، مسالهای که در این اسناد افشا شده برجسته گردیده است، حمایت مادی و سیاسی پاکستان از شورشیان طالبان است، این با وجود همکاریهای ظاهری پاکستان با ایالات متحده امریکا می باشد.

حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان
حامد کرزی، رییس جمهور افغانستانعکس: AP

اسناد افشا شده بسیاری اسناد استخباراتی را شامل میشود که بیان میکند جنرال حمید گل، رییس سازمان استخباراتی پاکستان (آی اس آی) در دهه 1980، به کار با فرماندهان وفادار با ملا محمد عمر، رهبر گروه طالبان و همچنان شبکه جلال الدین حقانی و گلبدین حکمتیار ادامه داده است.

برخی از گزارشها به صورت واضح تمایل ضدپاکستانی استخبارات افغانستان را نشان میدهد، زمانی که این سازمان تحت رهبری امر الله صالح از اتحاد جبهه شمال بود.

با این وجود، این برداشت که پاکستان طالبان را حمایت میکند، برای رسانههای خبری قابل اعتماد است، زیرا گزارشهای زیادی را که در چند سال گذشته در این رابطه نشر شده، تایید میکند.

نیویارک تایمز در گزارشی نوشت این اسناد بازتابدهنده "شک و تردیدهای عمیق مقامهای امریکایی است مبنی بر این که استخبارات نظامی پاکستان به صورت مخفی برای سالها شورشیان افغان را هدایت کرده است، با وجود آن که پاکستان سالانه بیشتر از یک میلیارد دالر برای مبارزه با تروریزم از واشنگتن دریافت میکند".

"رفتار دوگانه" پاکستان در مورد افغانستان، یکی از مهمترین آسیبپذیریهای سیاسی اداره باراک اوباما است، زیرا این مساله حساسیت خاص سیاسی را در میان مقامهای سیاسی و مسوولان امنیت ملی (به شمول جنرال پتریوس) که در مورد موفقیت استراتژی جنگ افغانستان نگران هستند، دامن میزند.

مولن: عناصری از "آی اس آی" با گروههای ملیشهای ارتباط داشته اند
مولن: عناصری از "آی اس آی" با گروههای ملیشهای ارتباط داشته اندعکس: picture-alliance/ dpa

مخالفین پالیسی جنگ افغانستان از اسنادی که بر حمایت پاکستان از طالبان تمرکز میکند، استفاده میکنند. سین. روسس فینگولد، عضو دموکرات کمیته امور خارجی در بیانیهای گفت که این اسناد "یک مشکل اساسی و استراتژیک را برجسته میسازد، و آن مشکل این که عناصری از بخش امنیتی پاکستان شورشگری را حمایت کرده اند".

فینگولد افزود که این مشکل "هرگونه راه حل نظامی در افغانستان" را با مانع روبهرو میکند.

حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان نیز از اسناد افشا شده که از حمایت پاکستان از طالبان سخن میگوید، نفع میبرد. حامد کرزی گفت: " تا زمانی که پناهگاهها و منابع (تروریسم) وجود داشته باشد، تلاشهای ما در مبارزه با تروریسم، به تنهایی هیچ تاثیری نخواهد داشت".

در ماه فبروی دینس بلیر، رییس سازمان اطلاعات ملی امریکا، چیزی را که مقامها به صورت محرمانه تصدیق کرده بودند، بیان کرد. او گفت درهم شکستن "پناهگاههای" امن طالبان در نقاط هممرز پاکستان با افغانستان، "به تنهایی برای شکست شورشگری در افغانستان کافی نیست"، اما این یک "وضعیت ضروری" برای پیشرفت در افغانستان است.

کاخ سفید با قبول آسیبپذیری سیاسی به طور ضمنی، بیانیهای از مقامهای عالیرتبه را انتشار داد که بیان میکند در هجده ماه اخیر امریکا با پاکستان سخت گرفته است.

اما هیچ یکی از بیانیههای انتشار یافته این واقعیت را نمیپذیرد که پالیسی پاکستان در حمایت از شورشیان طالبان مدتهای طولانی است که ساخته شده و قرار نیست که تغییر کند.

ادمیرال مایک مولن، رییس ستاد مشترک نیروهای امریکا، در اپریل سال 2009 تایید کرد که "عناصری" از "آی اس آی" با "گروههای ملیشهای ارتباط داشته اند". اما او پیشنهاد کرد که جنرال اشفاق کیانی، رییس ارتش پاکستان که مولن با او روابط شخصی نزدیک دارد، در جریان کار برای ایجاد تغییر در سازمان استخبارات این کشور بوده است.

مولن خواهان وقت بیشتری شد. او گفت تغییر "چیزی نیست که یک شبه اتفاق بیافتد"، و " انصافاً به وقت بیشتری نیاز است تا در یک نهاد تغییرات ایجاد شود".

پذیرفتن این که منافع استراتژیک پاکستان در افغانستان با استراتژی جنگ امریکا در تضاد قرار دارند، ضربهای جدی و احتمالا وخیم به اعتبار استراتژی اداره اوباما برای به عقب زدن تحرک طالبان خواهد بود.

اگر تناقضها میان منافع پاکستان و استراتژی جنگ افغانستان در هفتههای آینده برجسته شوند، ممکن است حمایت نخبگان سیاسی را از پالیسی جنگ افغانستان کاهش دهد. .

"آی پی اس"/ عارف فرهمند

ویراستار: رسول رحیم