افغانستان بر انتقال دالر به ایران محدودیت وضع کرد

سقوط سنگین ارزش ریال، واحد پول ایران، تاجران را در شهر تجارتی هرات در غرب افغانستان نیز تکان داده است. این مشکل مقام های افغانستان را واداشته است که به انتقال دالر توسط مسافران و تاجران افغان و ایرانی محدودیت وضع کنند. براساس این محدودیت، تاجران و مسافران می توانند تا یک هزار دالر امریکایی از هرات با خود به ایران ببرند.

جنرال شیراحمد ملدانی، رییس پولیس مرزی در هرات به خبرگزاری رویترز گفت: «ما به دنبال سقوط ریال امنیت سرحدی را مستحکمتر کرده ایم. بسیاری ها شکایت می کنند که پول ایران به اینجا وارد و دالر از اینجا بیرون می شود».

جنرال ملدانی افزود: «براساس شکایت ها مبنی بر این که پول های خارجی و افغانی از هرات خارج می شوند، حکومت محدودیت 1000 دالر را وضع کرده است».

معلوم نیست که نیروهای مرزی افغانستان چگونه می توانند این محدودیت را تطبیق کنند و مانع خروج دالر و دیگر ارزهای خارجی از هرات گردند. مهاجران زیادی از این مرز رفت و آمد دارند و همچنان این مرز یکی از مسیرهای رفت و آمد قاچاق بران مواد مخدر است و حتا گفته می شود که شورشیان از این مرز سلاح به افغانستان انتقال می دهند.

اما جنرال ملدانی گفت که پولیس مرزی قبلاً یک بکس حاوی 140 هزار یورو (181 هزار دالر امریکایی) را از یک فرد عادی که عازم ایران بود، به دست آورده است.

مغازه ها در بازار تهران یک روز پس از برخورد تظاهرکنندگان ضدحکومتی و نیروهای امنیتی مسدود بودند. روز گذشته در پی اعتراض ضدحکومتی در ایران، نیروهای امنیتی بازار تهران را بستند و شماری از تبادله کنندگان پول را بازداشت نمودند.

به دلیل حضور گسترده نیروهای ناتو، کارمندان ملکی غربی و همچنان سرازیر شدن میلیون ها دالر کمک های خارجی به افغانستان، در بسیاری نقاط این کشور دالر دومین ارز مورد استفاده در بین مردم و خصوصاً در معاملات کلان می باشد.

بسیاری ایرانی ها روی مارکت سه منزله تبادله پول در هرات حساب می کردند تا بتوانند دالر مورد نیاز شان را به دست بیاورند و از تحریم هایی که غرب علیه ایران وضع کرده اند، در امان بمانند.

تاجران در هرات پیش از این در معاملات شان ریال را نیز قبول می کردند، در حالی که تاکسی های ایرانی مملو از دالر امریکایی از مرز اسلام قلعه می گذشتند و بعضی اوقات رشوت های کلانی به پولیس مرزی می دادند.

کپه هایی از ریال که در سر میز تاجران و حواله داران دیده می شوند، حالا کمتر از یک سوم ارزش یک هفته پیش خود را دارند. ارزش ریال در برابر دالر امریکایی به 37500 سقوط کرده است.

ارباب، قصابی در هرات گفت: «مردم می آیند و به این شرط گوشت می خرند که قیمت اش را به ریال بپردازند و قرضداری شان را بعداً بپردازند. اما حتا اگر همه ریال هایی را که به من می دهند جمع کنیم، باز هم آن قدر زیاد نیست». ارباب افزود: «بسیاری کسب و کار ما در امتداد مرز با ایران است. این وضعیت بر هر کسی تاثیر بد گذاشته است».

اما این وضعیت، فرصت خوبی را برای برخی افغان ها ایجاد کرده است. چنانچه فرامرز علیزی، تاجری در هرات می گوید: «این فرصتی است برای کسانی که می توانند به ایران بروند و اجناس ایرانی بخرند». او که به صورت مرتب به ایران مسافرت می کند، می افزاید: «من از ایران وسایل آشپزخانه را خریداری می کنم و با فروش آن در هرات و دیگر شهرها، پول خوبی کمایی می کنم».

اما به نظر می رسد که محدودیت انتقال پول از هرات به خارج، بیشتر تصمیم مقام های محلی این ولایت است نه تصمیم بانک مرکزی افغانستان. نورالله دلاوری، رییس بانک مرکزی افغانستان می گوید که از هفته ها به این سو به تبادله کنندگان پول هشدار داده بود، اگر ریال هایی که آنها خریداری کرده اند ارزش خود را از دست بدهد، خسارت بزرگی را متحمل می شوند.

دلاوری گفت: «من نمی توانم باور کنم که چگونه کسی پول خوب را با پول بد تبادله می کند... آنها می دیدند که ارزش ریال خیلی پایین است، اما آن را خریداری کرده اند. من نمی فهمم که بازی آنها چه بوده است».

دلاوری گفت همزمان به افزایش فروش دالر توسط تبادله کنندگان پول در مرز ایران، بانک مرکزی به بانک های افغانستان که مبالغ زیاد دالر و یورو را به بخش های خود در هرات انتقال داده بودند، تذکر داده بود.

محمد عارف، تبادله کننده پول در مارکیت خراسان هرات، می گوید که کار و بارش با سقوط ارزش ریال به شدت صدمه دیده است. او حتا اشاره می کند که حمله غرب بر ایران در احیای ثبات پولی این کشور کمک خواهد کرد: «اگر امریکا طرح حمله بر ایران را دارد، این کار را حالا باید انجام دهد. چرا ما باید رنج بکشیم؟».

رویترز/ عارف فرهمند

ویراستار: رضا شیرمحمدی