عید فطر؛ خوشی برای ثروتمندان و بیچارگی فقیران

مردم افغانستان عید فطر را نسبت به هر مناسبت دیگر سال پررنگتر تجلیل می‌کنند. تهیه دسترخوان‌های رنگارنگ، دیدو بازدیدها و رفتن به تفریحگاه‌ها در روزهای عید فطر معمول است.

حکومت افغانستان برای تامین امنیت روزهای عید آمادگی گرفته است. نیروهای امنیتی تلاش می‌کنند تا در این روزها امنیت را بهتر تامین کنند. بازرسی‌ها در دروازه‌های کابل بیشتر شده و تلاش می‌شود تا پایتخت نشینان روزهای عید را در فضای امن تجلیل کنند.

صدیق صدیقی سخنگوی وزارت داخله در این مورد به دویچه وله گفت: «اطمینان می‌دهم که تمام نیروهای امنیتی اراده دارند تا از هموطنان ما حفاظت کنند اما دشمن هم موجود است و مردم هوشیار باشند و در رابطه به افراد مشکوک معلومات بدهند.»

سوء استفاده تاجران

مردم افغانستان در روزهای پیش از عید به بازار می‌روند و خوراکه‌های مورد نیازشان را خریداری می‌کنند. تقاضا برای مواد خوراکی و تزیینی در این روزها بسیار زیاد است. مارکیت‌ها و بازارها هیچ زمانی به اندازه روزهای پیش از عید مزدحم نیستند.

تاجران کوشش می‌کنند در این روزها بیشترین سود را ببرند. یکی از مشخصه‌های بارز امسال که شکایت زیادی به همراه دارد، گرانی است. تاجران با گران‌فروشی در این روزها بیشترین سود را می‌برند.

خانواده‌ها و افراد فقیر در چنین روزهایی بیشترین رنج را می‌کشند. آن‌ها از یک‌سو پولی برای خرید ندارند و از سوی دیگر با افزایش قیمت‌ها خانواده‌های کم‌درامد صدمه پذیرتر می‌شوند.

عزیزالرحمان که در شهر کابل کراچی دارد و با درامد اندک مخارج خانواده‌اش را تامین می‌کند، از قیمتی و گرانی در بازار شکایت دارد. او می‌گوید تاجران انصاف ندارند و در روزهای پیش از عید با گران‌فروشی‌ها شرایط را برای خانواده‌های فقیر بدتر می‌کنند: «کسی از تاجران پرسان نمی‌کند که چرا گران‌فروشی می‌کنی. قیمت‌ها به آسمان رفته و آدم‌های غریب نمی‌تواند در روزهای عید خوشی داشته باشد.»

رقابت‌برسر مصرف

رسم و رواج در روزهای عید این است که مردم در سه روز عید به خانه‌های همدیگر می‌روند. خانواده‌ها مجبورند برای پذیرایی در این روزها دسترخوان‌های رنگین داشته باشند.

خانواده‌های سرمایه‌دار در این روزها دسترخوان‌های شان را با انواع و اقسام میوه‌های خشک و تازه مزین می‌کنند اما خانواده‌های فقیر توان فراهم کردن این مخارج را ندارند. به این دلیل خانواده‌های فقیر در رقابت برسر مصارف عید کم می‌آیند و نمی‌توانند با افراد متمول رقابت کنند.

محمد اشرف یک باشنده کابل می‌گوید روزهای عید بجای این که برای فقرا خوشی بیافریند، سبب رنج و سرخوردگی می‌شود: «بازار آمده‌ام تا برای عید چیزهایی بخرم اما قیمت‌ها بسیار بلند است. از دولت و تاجران این خواهش را دارم که مردم غریب است و قیمت‌ها را پایین بیاورند.»

حکومت افغانستان هیچ برنامه‌ای برای کنترول قیمت‌ها در بازار ندارد. براساس نظام اقتصاد بازار، رقابت قیمت‌ها را تعیین می‌کند ولی آنچه در افغانستان وجود ندارد رقابت است. دکانداران می‌گویند اجناسی که در روزهای عید از تاجران می‌خرند قیمت است و تاجران کلان دست به گران فروشی می‌زنند.

سردار محمد یک دکاندار می‌گوید: «امسال بسیار قیمتی است. اگر یک جنس را بیاوریم دفعه دوم قیمت‌تر می‌شود. نرخ‌ها بسیار بلند رفته، شاروالی کنترول ندارد. قیمت‌ها از 15 تا 18 درصد افزایش یافته است.»

مردم افغانستان امیدوارند که سه روز عید را در فضای امن سپری کنند. این در حالیست که جنگ در چندین ولایت جریان دارد و خانواده‌های زیادی به دلیل کشته و زخمی شدن اعضای شان در خشونت‌ها، عید خوش ندارند.