لیبیا، وعده اصلاحات و هشدار جنگ داخلی

تظاهرات خشونت بار علیه معمر القذافی، رهبر دیرپای لیبیا، روز یک شنبه به پایتخت این کشور رسید، و پسر قذافی در مورد خطر جنگ داخلی هشدار داد.

از شش روز بدین سو که خشونت ها در دومین شهر بزرگ لیبیا یعنی «بنغازی» آغاز شد، برای اولین بار صدای شلیک گلوله در تمام طول شب در شهر طرابلس شنیده می شد. مقامات شفاخانه در بنغازی گزارش دادند که در درگیری های روز یک شنبه حدود 50 نفر کشته و 200 نفر زخمی شدند.

شاهدان عینی گفتند که آن اعتراض کنندگان ضد حکومتی که در میدان سبز طرابلس جمع شده بودند، مورد حمله نیروهای امنیتی و ملیشه ها قرار گرفته اند. گزارش ها حاکی اند که چند ساختمان حکومتی نیز در آتش می سوزند.

سازمان دیده بان حقوق بشر گزارش داده است که پس از بروز اعتراضات در هفته گذشته، تاکنون شمار قربانیان به 233 تن می رسد.

در همین حال، سیف قذافی، پسر 42 ساله رهبر لیبیا که سخنانش از تلویزیون دولتی پخش شد، ظاهرا قرار است به معترضان امتیاز بدهد، در حالی که آنها را همچنین تهدید به سرکوب کرد.

قذافی یک قانون اساسی تازه و قوانین لیبرال را برای لیبیا وعده داد و به خاطر مرگ ده ها نفر از معترضین به دست نیروهای امنیتی عذرخواهی کرد.

او گفت: « برخی اشتباهات در برنامه ریزی وجود داشت. اشتباهات از سوی پولیس... و از سوی ارتش که برای مقابله با مردم عصبانی تجهیز و آماده نشدند... آنها برای دفاع مناسب از مواضع، تسلیحات و مهمات شان آماده نشده بودند».

او همچنین گفت: "هر طرف برداشت متفاوتی از قضیه دارد. اما این مایه تاسف است که فرزندان لیبیا مردند. این یک تراژیدی است."

در اولین واکنش دولت به اعتراضات گسترده که یک هفته پیش شروع شد، قذافی هشدار داد که رژیم "خواهد جنگید... ما تا آخرین مرمی خواهیم جنگید." او گفت: "ما عناصر فتنه انگیز را نابود خواهیم کرد... اگر هر کس مسلح باشد، این جنگ داخلی خواهد بود. ما یکدیگر را خواهیم کشت." او همچین افزود: "و ما (این جنگ را) خواهیم برد."

اروپا خواستار خویشتنداری شد

انتظار می رود در نشست اواخر روز دو شنبه، وزیران خارجه اتحادیه اروپا، اعلامیه مشترکی درباره نکوهش خشونت در لیبیا انتشار دهند. در پیش نویس اعلامیه ای که به دست خبرگزاری رویترز رسیده است، گفته شده «شورای اتحادیه اروپا سرکوب جاری تظاهرات مسالمت آمیز در لیبیا را نکوهش کرده و از اِعمال خشونت و کشتار مردم ملکی به شدت انتقاد می کند».

رهبران اروپا روز یک شنبه خشونت در لیبیا را محکوم کرده و ابراز نگرانی کردند که ناآرامی در این کشور می تواند موجی از مهاجران غیر قانونی را به اروپا سرازیر کند.

کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که او « واقعا درباره آنچه در لیبیا رخ می دهد، نگران است».

او گفت: «ما همیشه بر خویشتنداری اصرار کرده ایم. بسیار مهم است که این گونه عمل شود." اشتون که در عصر یکشنبه در بروکسل سخن می گفت، خاطر نشان کرد که "بسیار بسیار مهم است که خشونت پایان یابد».

رییس مجارستانی اتحادیه اروپا گفت لیبیا تهدید کرده است چنانچه اروپا به ترغیب معترضان پایان ندهد، همکاری اش در مورد مهاجرین غیرقانونی را قطع خواهد کرد.

در همین حال، فرانکو فراتینی، وزیر خارجه ایتالیا گفت که نگران اوضاع است . ایتالیا منافع اقتصادی گسترده یی، به خصوص در زمینه انرژی با لیبیا دارد.

او گفت: «ما اوضاع را بسیار از نزدیک تعقیب می کنیم. ایتالیا، همان طور که می دانید نزدیک ترین همسایه لیبیا و تونس می باشد. بنابراین ما بسیار زیاد نگران تاثیر اوضاع درکشورهای جنوبی مدیترانه بر وضعیت مهاجرت می باشیم ».

همچنین، ورنر هویر، وزیر امور اروپایی آلمان، روز یک شنبه "خشم" برلین را از سختگیری در لیبیا ابراز داشت.

ویلیام هیگ وزیرخارجه بریتانیا نیز از جامعه بین المللی خواست تا برای ایجاد فشار بر لیبیا جهت پایان دادن به خشونت، به او بپیوندند. او گفت: « بریتانیا آنچه را که دولت لیبیا انجام می دهد و طرز برخوردش با معترضان را محکوم می کند. و ما از کشورهای دیگر نیز می خواهیم که چنین کنند».

در همین حال، ایالات متحده به لیبیا « تعهدات این کشور را در حراست از حق اعتراضات مسالمت آمیز» یادآور شد.

فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: « ما از دولت لیبیا می خواهیم تا به تعهداتش پایبند باشد؛ و هر افسر امنیتی را که بر اساس این تعهدات عمل نمی کند بازخواست کند».

فشارهای داخلی

همچنین قذافی در داخل نیز از سوی رهبران دینی و سیاسی زیر فشار می باشد. سفیر لیبیا در جامعه عرب اعلان کرد که او به « انقلاب می پیوندد». عبدالمنعم الحونی، گفت « من استعفای خود را در اعتراض به سرکوب و خشونت برعلیه معترضان در لیبیا فرستادم و من به صف انقلاب می پیوندم».

در همین حال، 50 رهبر مسلمان لیبیا با انتشار یک نامه سرگشاده از نیروهای امنیتی خواسته اند که به عنوان مسلمان دست از کشتن بردارند.

یکی از رهبران قبیله یی لیبیا تهدید کرد در صورتی که حکومت از « سرکوب معترضان» خودداری نکند، صادارت نفت به غرب را در ظرف 24 ساعت متوقف خواهد کرد. یکی دیگر از رهبران قبیله یی به الجزیره گفت که قذافی باید کشور را ترک کند.

دویچه وله / عاصف حسینی

ویراستار: رسول رحیم