کودکان افغان، راهنمای داوطلب ترافیک در شاهراه کوهستانی

در یک معبر کوهستانی در خارج از پایتخت افغانستان لاری‌ها در سراشیبی شاهراه زمانی سرعت خود را کم می‌کنند که یک پسر ۱۱ ساله به نام صداقت علامت ترافیکی ساخته خودش را بلند می‌کند و از گولایی تند پیش رو هشدار می‌دهد.

او در هوای سرد زمستانی تمام روز را در این سرک می‌گذراند و خوشحال می‌شود اگر راننده‌ای در بدل این راهنمایی او، چند افغانی به دست‌اش بدهند. او روزی که خیلی خوش شانس باشد، حدود ۲۵۰ افغانی به دست می‌آورد که آن را خرج نیازمندی‌های خانواده می‌کند.

صداقت یکی از چندین کودک افغان است که به عنوان راهنمای داوطلب ترافیک در معبر ماهیپر در امتداد شاهراه کابل به جانب پاکستان کار می‌کنند.

از این مسیر پرکج و پیچ و فراز و نشیب لاری‌های باری، بس‌ها و موترهای مسافربری عبور می‌کنند. بی‌احتیاطی و در نظر نگرفتن قواعد رانندگی از یک جانب و از سوی دیگر خرابی سرک‌ها و عدم حفاظت از آن‌ها باعث شده است که حوادث ترافیکی تلفات زیادی به جا بگذارند.

نگرانی اصلی صداقت، دودی است که از سلنسرهای موترها و لاری‌ها بیرون می‌شود و خواب آرام را از چشمان او می‌گیرد. او می‌گوید به دلیل این دودها، شب‌ها چشمان‌اش سوزش می‌کند. او دوست دارد به مکتب برود، اما به عنوان فرزند کلان خانواده باید خرج خانه را پوره کند، چونکه پدرش که خشت‌زنی می‌کرد، به معده‌دردی مزمن گرفتار شده است.

نادر خان، پدر صداقت می‌گوید: «من همه روزه به پسرم از موترهایی که از جانب کابل می‌آیند هشدار می‌دهم. راننده‌ها کاملاَ بی‌احتیاط هستند و به این دلیل من نگران زندگی پسرم می‌باشم.»

نادرخان می‌افزاید: «وقتی می‌بینم او کار می‌کند، خیلی رنج می‌کشم. دوست داشتم او حالا مکتب می‌رفت. اما پولی که او حالا پیدا می‌کند، تنها منبع عایدات فامیل ماست.»

حکومت افغانستان کار اطفال زیر ۱۴ سال را منع کرده و کنوانسیون‌های بین‌المللی راجع به کار کودکان را نیز امضا کرده است. اما حامیان حقوق بشر می‌گویند که قوانین در مورد ممنوعیت کار کودکان به ندرت مورد اجرا قرار می‌گیرند. دیدبان حقوق بشر گفته است که یک چهارم همه کودکان افغان برای پوره کردن معیشت زندگی خانواده کار می‌کنند و برخی از آن‌ها در شرایط خطرناک مثلاَ در کوره‌های خشت‌پزی مصروف کار اند.

در یک صبح زمستانی، وقتی که دیگر کودکان به مکتب می‌رسند، صداقت قوطی‌های خالی روغن به رنگ‌های سیاه، سرخ و آبی را در موقعیت مورد نظر برای جلوگیری از سانحات ترافیکی در گولایی شاهراه جابه‌جا می‌کند و نشانه ترافیکی چوبی سرخ رنگ ساخته خودش را به دست می‌گیرد.

صداقت می‌گوید: «وقتی می‌بینم که دیگر بچه‌ها به مکتب می‌روند، دق می‌شوم چونکه من هم می‌خواهم مکتب بروم. اما می‌فهمم که تنها نان آور خانواده هستم. من باید برای نجات خود و خانواده کار کنم.»

صداقت امیدوار است که در آینده یک پولیس واقعی ترافیک شود، وظیفه‌ای که ماهانه حدود ۱۲ هزار افغانی معاش دارد. اما برای رسیدن به این هدف، او باید مدتی مکتب برود و تحصیل کند.

این کودک می‌گوید: «من باید حالا این کار را برای کمک به خانواده انجام بدهم. ممکن است یک روز پولیس واقعی ترافیک شوم و به ملت کمک کنم.»

af/rr (AP)