آلمان و ايران. نگرانى‌هاى اقتصادى
۱۳۸۴ مهر ۲۲, جمعه
در سه سال گذشته ايران با رشد اقتصادى بالاى پنج درصد مواجه بوده و به نظر مى رسد كه اين روندى مطمئن است و بازگشت ناپذير خواهد بود. اين نكته را شركت هاى آلمانى كه يا در ايران سرمايه گذارى كرده اند و يا در ارتباط اقتصادى با ايران اند با علاقه خاصى دنبال مى كنند، زيرا ايران بازار پر رونقى براى فروش كالاهاى آنها گشته و در سال هاى اخير تبديل به بزرگترين بازار كالاهاى آلمانى در خاوميانه شده است.
ميزان صادرات آلمان به ايران در نيمه ى اول سال ۲۰۰۵ ميلادى۲،۲ ميلارد يورو بوده است. اين ميزان ۳۷ درصد افزايش را به نسبت سال گذشته نشان مى دهد. اما در كنار اين روند پر رونق اقتصادي، مقامات آلمانى و شركت هاى اقتصادى آن نگران آنند كه با تغيير خط مشى سياسى در ايران، اين روابط به تدريج سرد شود، زيرا بسيارى از كارشناسان غربى انتخاب محمود احمدى نژاد، رئيس جمهور ايران را دليلى بر تغيير سياست ايران ارزيابى مى كنند.
در انتخابات رياست جمهوري، هيچ يك از كارشناسان امور ايران حدس نمى زد كه فرد گمنامى چون احمدى نژاد توانايى به دست آوردن راى كافى را براى تصدى پست رياست جمهورى در كشور به دست آورد. به همين جهت هم انتخاب او با حيرت بسيارى از متخصصان امور ايران در غرب همراه بود.
وزارت اقتصاد آلمان نگران آن است كه با انتخاب محمود احمدى نژاد به رياست جمهورى ايران و بالا گرفتن بحث هاى اتمى ميان ايران و اتحاديه اروپا و سياست منفى اين اتحاديه در قبال ايران، روابط اقتصادى با ايران دستخوش بحران گردد.
ميشائيل توكوس Michael Tokuss رئيس اتاق بازرگانى آلمان و ايران، گرچه نگرانى هاى موجود را تاييد مى كند، اما ابراز مى دارد كه هنوز تغييرى منفى در روابط دو كشور ديده نمى شود:
”آنچه مشخصه اين است كه در حال حاضر روابط اقتصادى با ايران تحت تاثير گفتگوهاى اخير سياسى قرار نگرفته و شركت هاى آلمانى كه داراى روابط اقتصادى با ايران هستند، هيچگونه تصميمى مبنى بر محدود كردن و يا خاتمه اين روابط با ايران اتخاذ نكرده اند.”
سخنان اميدوار كننده ميشائيل توكوس Michael Tokuss رئيس اتاق بازرگانى آلمان و ايران بيهوده نيست. بازار ايران مورد پسند شديد سرمايه داران آلمانى قرار دارد. يورگن فرانكه رئيس شركت سهامى دِروكس، كه فعاليت‌اش در روسيه با موفقيت زيادى مواجه شده، مى خواهد روابط با ايران را آغاز كند. او در مورد شرايط سرمايه گذارى در ايران ارزيابى اش بسيار مثبت است، اما اگر سخت گيرى اى در كار نباشد و دليل مى آورد كه:
”ايران كشورى ست با جمعيتى فوق العاده جوان. سطح آموزش مردم هم در ايران خيلى بالاست. اگه اين فشارهاى ملاها نبود، ايران تبديل به كشور پيشتاز اقتصادى در همه ى كشورهاى عربى منطقه مى شد.”
يورگن فرانكه، رئيس شركت سهامى دِروكس، بر اين نظر است كه در صورت حصول توافق با مقامات ايراني، مركزى در تهران ايجاد خواهد كرد:
”در حال حاضر در حال بررسى هستيم. مى خواهيم در زمينه ماشين سازى تحقيق كنيم كه چه بخش هايى بيشتر مورد احتياج ايرانه تا بعد، شركت هاى متخصص ايرانى و آلمانى را در كنار هم وارد فعاليت كنيم.”
امكان موفقيت يورگن فرانكه زياد است ، زيرا همسرش ايرانى ست و قرار است كه خويشاوندان او در ايران ارتباطات اوليه را با شركت هاى متخصص در كشور برقرار كنند.
صادرات شركت هاى آلمانى به ايران از جمله ماشين آلات، قطعات اتوموبيل، فرآورده هاى شيميايى و محصولات فلزى ست. در مجموع حدود ۵۰۰۰ شركت آلمانى با ايران در ارتباط هستند و يك سوم آنها مراكزى در ايران دارند و نمايندگان‌شان در كشور به هماهنگى امور خود مى پردازند.
شركت لبنياتى Milch – Kontor GmbH يكى از شركتهاى آلمانى ست كه از آغاز سال ۲۰۰۵ ميلادى كره به ايران صادر مى كند و در ايران با نام ”كره البرز” به فروش مى رسد. آقاى اِنكلمن، رئيس اين شركت كه مركزش در شهر هامبورگ آلمان است، در مورد مناسبات اقتصادى با ايران مى گويد:
”ما قطعات بزرگ كره به ايران مى فرستيم. وقتى محموله به ايران رسيد، در آنجا در قطعات مختلف بزرگ و كوچك بسته بندى و پخش مى شوند.”
آقاى اِنكلمن، رئيس شركت لبنياتى Milch – Kontor GmbH سطح صادرات كره ى شركت خود را به ايران در سال جارى ميلادى ۱۰۰۰ تن ارزيابى مى كند و بر اين نظر است كه اين شروع خوبى ست براى ادامه روابطى موفقيت آميز اقتصادى با ايران. او اما نگران تغيير احتمالى اوضاع سياسى و تاثير آن بر روابط اقتصادى ست:
”ما با دقت مراقب اوضاع هستيم. البته با انتخابات رياست جمهورى نگرانى ما كمى افزايش پيدا كرده كه شايد در آينده روابط سياسى تيره بشند و مشكلاتى بر سر راه صادرات ما به ايران قرار بگيره.”
شركت زيمنس آلمان چندى پيش قراردادى به ارزش چندين ميليون يورو براى ساختن ۲۴ نيروگاه با مقامات ايرانى امضا كرد. اين علاقه ى اقتصادى به ايران در حالى ست كه صنايع اتوموبيل سازى آلمان نيز علاقه شديدى به بازار ايران از خود نشان مى دهند.
ميشائيل توكوس Michael Tokuss رئيس اتاق بازرگانى آلمان و ايران مى گويد كه اولين مونتاژ اتوموبيل هاى فولكس واگن در ايران به پايان رسيده اند و شركت دايملر كرايسلر نيز مدت هاست كه اعلام كرده است، در نظر دارد به زودى مرسدس بنزهاى مدل E-Klasse ى خود را در ايران مونتاژ كند. اما فعاليت شركت هاى فرانسوى بخصوص در زمينه ى صنايع اتوموبيل سازى مدت هاست كه بازارهاى ايران را فتح كرده اند. اكنون در كنار اتوموبيل هاى پژوى ۲۰۶ فرانسه، قرار است از سال ديگر اتوموبيل هاى شركت رنو، مدل هاى لوگان ِ نيز در ايران مونتاژ شوند.
زمان نشان خواهد داد كه آيا نگرانى هاى شركت هاى آلمانى به واقعيت تبديل مى شوند، يا اين كه انتخاب محمود احمدى نژاد نه تنها براى روابط اقتصادى با آلمان بد نشده، بلكه سبب رونق اقتصادى نيز خواهد شد، زيرا در شرايط كنونى جدال بر سر قدرت چون گذشته در ايران وجود ندارد و بخش هاى مختلف تصميم گيرى هاى كشورى در دست نمايندگان جناح محافظه كار قرار گرفته است.