1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
موسیقی

آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز • همایون خرم

میترا خلعتبری / اسکندر آبادی۱۳۹۷ خرداد ۹, چهارشنبه

در برنامه این هفته از همایون خرم، آهنگساز و نوازنده چیره‌دست ویولن یاد کردیم. صدای همایون خرم را هم در این پادکست بشنوید که می‌گوید، مادرش به خاطر علاقه به "دستگاه همایون" در موسیقی ایران نام او را همایون گذاشته است.

https://p.dw.com/p/2yb03

همایون خرم که به گفته خودش بیشتر به خاطر خرسندی پدر به دنبال تحصیل دانش‌ فنی رفت و در رشته برق، مهندس شد از کودکی شیفته موسیقی و به ویژه ویولن بود. در مصاحبه‌ای که سال‌ها پیش با او انجام شده و در این پادکست می‌شنوید، می‌گوید: «تکه چوب‌هایی که خدمتکارمان برای خوراک‌پزی به خانه می‌آورد را برمی‌داشتم، سیم رویشان می‌کشیدم و با آن ویولن می‌ساختم.»

امیرهمایون خرم در سال ۱۳۰۹ در بوشهر زاده شد. در کنار تحصیل عادی در موسیقی تا آنجا پیش رفت که استادش ابوالحسن صبا، همایون ۱۵ ساله را به رادیو برد و از آن پس تک‌نواز رسمی در رادیو تهران شد. 

ویولن را به قدری بی‌پیرایه و شسته رُفته می‌نواخت که به آسانی می‌شد نوازندگیش را از سبک نوازنده‌های دیگر تشخیص داد؛ با اینکه سبکش بی‌شباهت به نوازندگی حبیب‌الله بدیعی نبود.

فراز اصلی کار همایون خرم اما آهنگ‌های ماندگار اوست و ذوق او در ارائه متنوع و دلنشین گوشه‌های موسیقی سنتی در کالبد ترانه. در حالی که آهنگسازان آثارشان را به پشتوانه گوشه‌های یک دستگاه موسیقی متنوع می‌کنند، خرم چندین آهنگ در یکی از گوشه‌ها که زیرمجموعه دستگاه‌های موسیقی کلاسیک ایرانی هستند ساخته که همگی متنوع و دلنشین‌اند. برای مثال قطعه "خاطرات عمر رفته" در بیات راجع و قطعه "دیوانه منم" در مخالف سه‌گاه از این دست قطعات هستند.

ترانه "سرگشته" را که در پادکست این هفته‌ی "آواهای کم شنیده از دیروز تا امروز" می‌شنوید، نخستین ترانه‌ای است که سراینده نام‌آشنا، امیر هوشنگ ابتهاج (سایه) آن را سروده و حسین قوامی آن را با آهنگی از مهندس همایون خرم خوانده است.

هنرمند ماندگار، همایون خرم این آهنگ را هم مانند بسیاری از آهنگ‌های خود به یاد و افتخار مادرش که دستگاه همایون را دوست می‌داشت و نام فرزندش را به این خاطر برگزید در دستگاه همایون ساخته است.

برای ارتباط با برنامه "آواهای کم‌شنیده از دیروز تا امروز" و رساندن نظرها، پیشنهادها و انتقادهای خود از طریق ایمیل ava.persian@dw.com یا شماره تلفن ۰۰۴۹۲۲۸۴۲۹۴۸۳۶ با ما تماس بگیرید. 

ما در پادکست‌های هفتگی ترانه‌ها و آهنگ‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم که کمتر شنیده‌اید. اگر "دیروزی" هستید با آواهای امروزی و اگر "امروزی" هستید با آواهای دیروزی بیشتر آشنا می‌شوید.