اتحاديه اروپا و آمريكاى جنوبى در راه ايجاد بزرگترين بازار مشترك جهان

اين مذاكرات، هفته جارى با حضور نمايندگان اتحاديه اروپا و بازار مشترك آمريكاى جنوبى كه مركوسور نام دارد، در ليسبون پايتخت پرتغال صورت گرفت. هدف مذاكرات، گشايش بازار اتحاديه اروپا به روى محصولات كشاورزى آمريكاى جنوبى و متقابلا ايجاد تسهيلاتى براى ورود كالاهاى صنعتى اتحاديه اروپا به اين منطقه بود. بنا به اظهارشركت كنندگان نشست، در روند مذاكرات پيشرفت هائى حاصل شد، اما بحث بر سر حصول نتايج نهائى به سال آينده موكول گرديد.

بازار مشترك آمريكاى جنوبى از سال ۱۹۹۱ ايجاد شده است. در اين سال، روساى جمهور آرژانتين، برزيل، پاراگوئه و اروگوئه پيمان ايجاد يك بازار مشترك منطقه اى را امضا كردند كه ” مركادو كمون دل سور” نام گرفت و كوتاه شده آن مركوسور است. مبادله آزاد كالا و خدمات، گمرك خارجى مشترك و هماهنگى سياست هاى اقتصادى، ارزى و صنعتى ميان كشورهاى عضو، اهداف اين بازار مشترك را تشكيل مى دهد. در سال هاى اخير شيلى نيز به عنوان عضو پيوسته به اين بازار ملحق شد و امروز مركوسور به بازارى تبديل شده است كه بيش از ۲۰۰ ميليون مصرف كننده را پوشش مى دهد. اين بازار مشترك در سال ۱۹۹۴ با امضاى يك متن الحاقى از سوى كشورهاى عضو، رسميت قانونى بين المللى يافت و داراى مركز ادارى واحد گرديد. يكسال بعد، تصويب مقررات گمركى واحد براى چهار كشور عضو، بر توانائى رقابت بازار مشترك آمريكاى جنوبى با ساير بازارهاى جهان افزود. به همين دليل همكارى با اين بازار بزرگ براى اتحاديه اروپا، هم به لحاظ اقتصادى و هم به لحاظ سياسى داراى اهميت استراتژيك شده است.

مذاكرات رسمى بر سر ايجاد يك پيمان مشترك ميان اتحاديه اروپا و بازار مشترك آمريكاى جنوبى، از آوريل سال ۲۰۰۲ آغاز شد و تاكنون در هشت دور ادامه داشته است. اجلاس سران دو منطقه براى نخستين بار در ماه مه ۲۰۰۲ در مادريد و در بيست و سوم ژوئيه همين سال در ريو د ژانيرو در سطح وزيران تشكيل شد. در ماه سپتامبر ۲۰۰۲ كميسيون اتحاد اروپا يك بودجه ۴۸ ميليون يوروئى را به تهيه خطوط اصلى همكارى با بازار مشترك آمريكاى جنوبى اختصاص داد كه مى بايست در فاصله سال هاى ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ به مصرف مى رسيد.

جغرافياى انسانى

به گزارش سايت اينترنتى سفارت آرژانتين در آلمان، چهار كشور اصلى عضو بازار مشترك آمريكاى جنوبى با يارده ميليون و ۹۰۰ هزار كيلومتر مربع وسعت، ۲۰۶ ميليون و ۱۰۰ هزار جمعيت را در بر مى گيرند. اين ارقام تنها مربوط به آرژانتين، برزيل، پاراگوئه و اوروگوئه است و شيلى را، كه به تازگى عضويت پيوسته بازار مشترك آمريكاى جنوبى را پذيرفته است، در بر نمى گيرد. برزيل با هشت و نيم ميليون كيلومتر مربع مساحت و ۱۶۱ ميليون و ۵۰۰ هزار جمعيت، بزرگترين عضو مركوسور محسوب مى شود. كوچكترين عضو اين بازار اوروگوئه است كه از ۲۰۰ هزار كيلومتر مربع مساحت و ۳ ميليون و ۳۰۰ هزار نفر جمعيت برخوردار است. مجموعه توليد ناخالص ملى چهار كشور عضو اين بازار را، سفارت آرژانتين در آلمان، هزار و ۱۴۵ ميليارد و ۷۰۰ ميليون دلار تخمين زده است.

رابطه اتحاديه اروپا

اتحاديه اروپا از مدتى پيش ارزيابى ضرورت هاى استراتژيك گسترش همكارى هاى اقتصادى با بازار مشترك آمريكاى جنوبى را در دستور كار خود قرار داده است.

شوراى پارلمان اتحاديه اروپا در ماه ژوئن سال ۱۹۹۴ در نشست كورفو قطعنامه اى را صادر كرده كه بر ضرورت گسترش همكارى با بازار مشترك آمريكاى جنوبى تاكيد مى ورزيد.

با توجه به اين تصميم، كميسيون اتحاديه اروپا در اكتبرهمين سال، پس از يك ارزيابى كارشناسانه، متنى را در اختيار شوراى پارلمان اروپا قرار داد كه بر گسترش سياست اين اتحاديه در برابر بازار مشترك آمريكاى جنوبى تاكيد مى ورزيد. اين متن، دومرحله را براى گسترش مناسبات پيش بينى كرده است.

در مرحله اول اين طرح سه مورد زير براى گسترش همكارى ها ضرورى شناخته شده است: تهيه مقدمات امر آزادسازى تجارت ميان دو بازار، پشتيبانى از بازار مشترك آمريكاى جنوبى از طريق تامين كمك هاى فنى و اقتصادى براى اجراى پروژه هاى بزرك منطقه اى و سرانجام فعال كردن ديالوگ بر سر منافع سياسى و اقتصادى مشترك در سطح وزيران.

مرحله دوم طرح، تقويت دادوستدهاى بازرگانى بر اساس منافع طرفين، تشويق سرمايه گذارى هاى استراتژيك، گسترش همكارى هاى سياسى در سطوح بين المللى و ايجاد فضاى تازه براى اثر گذارى سياست خارجى اتحاديه اروپا را هدف قرار داده است.