احسان قائم مقامی و تجربه رقابت با آناتولی کارپف

احسان قائم مقامی در گفت‌وگو با بخش فارسی دویچه وله در مورد رویارویی برابر کارپوف و پیوستن خود به یک باشگاه بوندس لیگای آلمان سخن می گوید.

دویچه‌وله: آقای احسان قائم مقامی، شما از روز سه شنبه ۲۷ ژانویه در یکسری از مسابقات متفاوت، برابر اسطوره‌ی بزرگ جهان شطرنج «آناتولی کارپف» در تهران حضور دارید. پیکارهای نخستین شما چطور بود؟

احسان قائم مقامی:

این رویارویی دوجانبه‌ای که (به مناسبت) سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ترتیب داده شده، با بیست بازی طی سه مرحله برگزار می‌شود. یعنی این بازی‌ها به صورت کلاسیک، سریع وبرق‌آسا است که چهار بازی کلاسیک، چهاربازی سریع و دوازده بازی برق‌آسا را ما باهم انجام خواهیم داد. در حال حاضر، سومین بازی کلاسیک به پایان رسیده است و یک بازی کلاسیک دیگر باقی مانده است که در پایان سومین بازی نتیجه‌یک و نیم‌ـ یک و نیم است. شب اول بازی، آقای کارپف با یک بازی خیلی مسلط موفق شدند امتیاز کامل را به دست بیاورند. شب دوم من موفق شدم ایشان را شکست بدهم و بازی یک یک شد و امروز هم من با مهره‌ی سیاه باز موفق شدم ایشان را متوقف کنم با نتیجه‌ی مساوی و نتیجه در حال حاضر یک و نیم‌ـ یک و نیم، یعنی برابر است. به‌هرحال من فکر می‌کنم احتیاجی به توضیح نباشد، آقای کارپف قهرمان اسطوره‌یی شطرنج جهان هستند و شانزده سال به صورت مطلق قهرمان جهان بودند و در حال حاضر هم به طور قطع یکی از بهترین‌های دنیا هستند. خب این رویارویی از هر جهت برای ورزش ایران مهم و پرجلوه است و فکر می‌کنم تبدیل شده است به خبر اول ورزش ایران طی روزهای اخیر.

شما سابقه‌ی حضور و موفقیت در پیکارهای متفاوت در صحنه‌ی بین‌المللی را دارید. اما این رویارویی مقابل کارپف یقینا با دیدارهای دیگری که در گذشته داشته‌اید خیلی فرق دارد. خودتان از این که در برابر کارپف بازی می‌کنید چه احساسی دارید؟

من یکی دوماهی هست که به خوبی خودم را آنالیز می‌کنم. با کارشناس‌های خوب و دوستان خوب عرصه شطرنج ‌هم در این باره که چند وقتی است یشرفت من کند شده، مشورت کرده‌ام. یعنی روال پیشرفت من سرعت سابق را ندارد و حدود چهار پنج سال است که من در حوالی صد نفر برتر دنیا متوقف شده‌ام و هنوز نتوانسته‌ام خودم را به جمع برترین‌ها، یعنی به طور مثال ده نفر برتر دنیا برسانم. در این چند سال اخیر می‌شود گفت بین رتبه‌های شصت و هفت تا صدوبیست در نوسان بودم و هیچ وقت نتوانستم خودم را به آن سطوحی که مدنظر خودم بوده و سطح اول شطرنج دنیا می‌پذیرد نزدیک کنم. دلیل آن را هم بررسی کردم و به این نتیجه رسیدم که بعضی از مسابقاتی که برای خودم درنظر گرفته‌ام خوب و مناسب نبوده است. دلیل دیگرش نیازهای آموزشی‌ام هست که خوب پوشش داده نشده است. این مسایل را درمیان گذاشتم با سازمان ورزش ایران و سازمان تربیت بدنی قول‌های مساعدی داده است که برای کارهای انجام ‌نشده سالهای اخیر تا حدودی به من کمک کنندد و این امکان را به من بدهند که بتوانم خودم را خیلی زود به سطح اول، ده نفر یا پنج نفر برتر دنیا برسانم. امیدوارم با صرف وقتی که می‌کنم، بتوانم به این مهم نایل بیایم. این مسابقه هم در جهت تحقق آن هدف است و یک رویارویی خیلی خاص برای من به‌حساب می‌آید. می‌دانم حریف‌ام کسی‌ست که می‌شود گفت قهرمانی جهان را زندگی کرده و یک آدم معمولی نیست. کارپف یکی از تاثیرگذارترین و ماندگارترین چهره‌های تاریخ شطرنج و چه بسا تاریخ ورزش دنیا باشد. ایشان شانزده سال قهرمان مطلق جهان بوده و در حال حاضر هم، گفتم، هنوز یک بازیکن بسیار قدرتمند، قوی و مطرح در سطح اول دنیا است.

آقای قائم مقامی، در جهان ورزش گاهی اوقات مشاهده می‌شود که اگر شخصی به مصاف یک قهرمان بزرگ ز اسطوره‌ای برود، به دلیل احترام بیش حریف می‌شود، نمی‌تواند یک بازی عادی انجام دهد. آیا این مسئله برای شما هم در بازی مقابل کارپف وجود دارد؟

این اصلا برای من اتفاق نیفتاده است. واقعیت این است که من آنقدر مصمم به خوب بازی کردن بودم که واقعا در حین بازی با تمام احترامی که برای آقای کارپف قائلم، فقط به ارائه‌یک بازی خوب می‌پردازم و هدفم این است که این رویارویی را به نفع خودم پایان بدهم. من تلاشم را می‌کنم و می‌دانم که اگر این اتفاق نیفتد چیز عجیبی رخ نداده است. ولی خیلی مصمم هستم که بهترین بازی ممکن را انجام بدهم. بازی اول را به دلیل خستگی باختم. البته از بازی خوب آقای کارپف نباید گذشت. خیلی ایشان قوی بازی کردند، ولی واقعیت این است که من خیلی کم‌توان بودم به لحاظ خستگی ذهنی که بر من حادث شده بود. چون درگیر کارهای اداری برگزاری مسابقات بودم و تا دقایقی قبل از مسابقه حتا روز بازی اول صبحانه و ناهار نخورده بودم و رفتم پشت میز مسابقه، به خاطر مشغله‌هایی که راجع به برگزاری مسابقات وجود داشت و خیلی از امور را هم باید خودم حل می‌کردم. من فکر می‌کنم یک بازی طبیعی انجام ندادم، ولی این بدین معنا نیست که آقای کارپف خوب بازی نکرده باشند. ایشان هم فوق‌العاده خوب بازی کردند. به‌هرحال کارپف برنده شد و دیگر من نمی‌توانستم کاری بکنم. ولی از روز دوم من قول دادم که به لحاظ جسمی و به لحاظ روانی آماده پشت میز مسابقات حاضر بشوم که خوشبختانه در این دو دور بعد نتیجه دور اول را جبران کردم و الان همه‌ی ایرانی‌ها از نتیجه‌ای که تا به حال به دست آمده راضی هستند.

آیا روش بازی آناتولی کارپف قابل پیش‌بینی هست و آدم می‌تواند خودش را آماده بکند برای مسابقه‌مقابل کارپف؟ یا این که اکثر عملیات و طراحی شما حالت لحظه‌ای دارد؟

آقای کارپف سال‌های سال در سطح اول شطرنج دنیا بازی کرده و یک بازیکن کم‌تجربه نیست که بشود غافلگیرش کرد یا از ضعف تجربه‌اش استفاده کرد. او خیلی مسلط است. مخصوصا در رویارویی‌های دوجانبه ایشان معروف است. او خیلی نکات مسابقه را خوب رعایت می‌کند و با آمادگی کامل وارد کارزار می‌شود. در این بازی‌ها هم همین طور بود. واقعا تدارک دیدن برای ایشان خیلی سخت است، آماده کردن برای ایشان خیلی سخت است. من الان به‌همراه چندتن از دوستانم روزی هشت ساعت باید برای ایشان تدارک ببینیم. خب ایشان هم به‌هر صورت کار می‌کنند. چون من قبل از مسابقه نتوانستم خودم را آماده کنم. واقعا باید انرژی صرف بشود اگر بخواهیم نتیجه‌ی خوبی بگیریم. ایشان آنقدر تسلط دارند، آنقدر قوی و هوشیارانه بازی می‌کنند و آنقدر دانش شطرنج‌شان بالا است که واقعا با ارائه‌ی یک بازی معمولی هم بتوانند هر قهرمان بزرگی را شکست بدهند. به همین خاطر بازیکنی که بخواهد در برابر چنین اسطوره‌یی نتیجه بگیرد، باید انرژی زیادی صرف کند که من از خودم خواستم که این انرژی را صرف کنم و خیلی‌ها هم به من کمک می‌کنند که بهترین نتیجه‌ی ممکن را کسب کنیم.

آقای قائم مقامی در گفت‌وگوی قبلی که باهم داشتیم، در چارچوب المپیاد ۲۰۰۸ درسدن آلمان شما گفته بودید که به احتمال زیاد به یکی از باشگاه‌های آلمانی خواهید پیوست. آیا ما شما را بزودی در یکی از باشگاه‌های شطرنج بوندس لیگا خواهیم دید؟

مذاکرات من با باشگاه‌های آلمانی ادامه دارد و فکر می‌کنم تا چند روز دیگر قطعی بشود که لیگ آتی آلمان را در برمن یا هامبورگ بازی خواهم کرد. در مسابقات آزاد درسدن هم به احتمال زیاد بازی می‌کنم، چون این مسابقه را خیلی دوست دارم و میآیم که برای سومین بار پیاپی قهرمان این مسابقات بشوم.