1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

احضار رئیس جمهور به مجلس فعلا منتفی شد

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر دویچه وله در تهران۱۳۸۷ شهریور ۲۸, پنجشنبه

پس از هفته‌ها کشمکش، احضار محمود احمدی نژاد به مجلس برای پاسخگوئی به سئوال حدود ۸۰ نماینده منتفی شد. نمایندگان به اظهارات اسفندیار رحیم مشایی معاون رئیس‌جمهور در زمینه دوستی مردم ایران و اسرائيل اعتراض داشتند.

https://p.dw.com/p/FKZW
عکس: Fars News Agency

مشاجره و هیاهویی که روز چهارشنبه، ۲۷ شهریور (۱۷ سپتامبر) در صحن علنی مجلس برپا شد، در عمر کوتاه مجلس هشتم بی‌سابقه نبود و در مجلس هفتم نیز بارها تکرار شده بود. ظاهرا طرح پرسشی از رئیس جمهور با امضای ۸۱ نماینده تقدیم ریاست مجلس شده اما هیات رئیسه‌، با این استدلال که بیست نفر امضاهای خود را پس گرفته‌اند، از اعلام وصول آن خودداری کرده است. .

علی مطهری، طراح اصلی سوال، مدعی است که تنها سه نفر امضای خود را پس گرفته‌اند و این طرح همچنان ۶ امضا بیش از حد نصاب لازم داشته است. او و برخی دیگر از امضا کنندگان معتقدند، محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس، مسئول اصلی خوانده نشدن سوال نمایندگان است. به گفته‌ی مطهری، این اقدام باهنر و هیات رئیسه خلاف آیین‌نامه‌ی داخلی و غیرقانونی بوده است.

علت پرسش از رئیس جمهور

این اقدام حدود دو هفته پیش تنظیم و برای امضا به نمایندگان ارائه شد. به گزارش منابع خبری، این طرح که باید لااقل از سوی یک چهارم نمایندگان به امضا می‌رسید، تا روز ۲۴ شهریور، امضای ۷۶ نماینده را پای خود داشته است. نمایندگان خواستار توضیح محمود احمدی‌نژاد در مورد اظهارات اسفندیار رحیم‌مشایی شده‌ بودند که از "دوستی با مردم اسرائیل" و"پایان دوران حاکمیت یک دین بر دنیا" سخن گفته است.

پیشتر حدود ۲۰۰ نماینده‌ی مجلس با انتشار بیانیه‌ای به این سخنان اعتراض کرده و خواهان برخورد احمدی‌نژاد با رئیس سازمان میراث فرهنگی شده بودند. ظاهرا اصرار بر فراخواندن رئیس جمهور به پاسخ‌گویی به دلیل بی‌اعتنایی و واکنش نشان ندادن او به اعتراض‌هایی است که به جز نمایندگان از طرف برخی مراجع تقلید نیز ابراز شده است.

طرح سوال از رئیس جمهور، که تا کنون در جمهوری اسلامی سابقه نداشته، در حالی از سوی نمایندگان حامی دولت دنبال می‌شد که برخی دیگر از نزدیکان احمدی‌نژاد برای منتفی کردن آن تلاش گسترده‌ای کردند. چنین تلاش‌هایی پیشتر در مورد استیضاح وزیران کابینه‌ی دولت نهم نیز تکرار شده است.

حدود یک هفته‌ پیش طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش که به امضای ۸۰ نماینده رسیده بود با پس گرفتن ۷۵ امضا منتفی اعلام شد. یکی از نمایندگان در اعتراض به این موضوع می‌گوید:

«آنچه موجب تضعيف اقتدار مجلس است، فقط بی اعتنايی‌های ديگران نيست؛ بخش مهمی از آن به خود ما مجلسيان برمی‌گردد».

ضربه به مجلس

کاظم جلالی اين اتفاق را "اولين ضربه سنگين به مجلس هشتم" خوانده و تاکید می‌کند: «نماينده مقتدر نماينده‌ای است كه با سختی و با بررسی همه جوانب امضا می‌كند و هنگامی كه امضا كرد، به سختی از امضای خود عدول می‌كند».

برخی معتقدند فراخواندن محمود احمدی‌نژاد به مجلس در شرایط کنونی به مصلحت نیست و برخی دیگر از جمله علی اکبر جوانفکر، مشاور مطبوعاتی احمدی‌نژاد، اعتقاد دارند با توجه به حساسیت بین‌المللی نسبت به مسائل ایران، این اقدام "مشکوک و شبهه انگیز" به نظر می‌رسد. عده‌ای نیز اظهارات رحیم‌مشایی را در حد طرح سوال از رئیس جمهور نمی‌دانند و به مسائل مهم‌تری چون وضعیت اقتصادی اشاره می‌کنند که برای فراخواندن رئیس دولت به پاسخ‌گویی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.

به نوشته‌ی روزنامه‌ی کارگزاران تعدادی از نمایندگان خواستار افزودن محورهای دیگری، به ویژه در مورد سیاست‌های اقتصادی و نارضایتی شدید عمومی از گرانی و تورم، به طرح سوال از رئیس دولت شده‌اند. مطهری به این روزنامه گفته است: «احتمال دارد محورهای جدیدی به طرح سوال از رئیس‌جمهور افزوده و سپس مجددا برای آن امضا جمع شود».

مطهری به هر صورت منتفی شدن طرح را موقت خوانده و از تلاش برای ارائه‌ی مجدد آن به هیات رئیسه پس از تعطیلات یک هفته‌ای مجلس خبر داده است.