ادامه بحث پيرامون برنامه اتمى ايران

روزنامه "هندو" اين هفته گزارش داده بود كه به دنبال راى مثبت هند به قطعنامه آژانس، جمهورى اسلامى ايران تصميم دارد تا پروژه ۲۲ ميليارد دلارى انتقال گاز مايع به هند را لغو كند. انتقال گاز مايع به هند براى تامين انرژى اين كشور از اهميت بسيارى برخوردار است. حال آنكه جمهورى اسلامى ايران نيز با توجه به دشواريهاى مالى خود در موقعيتى نيست كه از منافع سرشار اين پروژه چشم پوشى كند. در همين رابطه دويچه وله گفتگويى داشت با دكتر على آقامحمدى، سخنگوى شورايعالى امنيت ملى جمهورى اسلامى ايران. وى در اين گفتگو خبر مربوط به لغو پروژه انتقال گاز به هند را تكذيب كرد.

خبرگزارى فرانس پرس در گزارش امروز خود اعلام كرده است كه سفير هند در وين، پس از راى مثبت اين كشور به قطعنامه آژانس بين‌المللى انرژى اتمى عليه ايران، نامه‌اى از سوى مقامات ايرانى دريافت داشته است. اما مقامات جمهورى اسلامى ايران اين خبر را سريعا تكذيب كردند و عنوان نمودند كه ايران تصميمى در رابطه با لغو قرارداد انتقال گاز مايع به هند ندارد. پروفسور S. D. Muni كه در مدرسه مطالعات بين‌الملل دهلى نو فعاليت دارد بر اين باور است كه بازار انرژى در آسيا، بازارى بسيار محدود است و در اين بين هند يكى از بزرگترين بازارهاى انرژى اين قاره است.

وى به خبرنگار آژانس خبرى فرانسه گفته است كه هند و چين بزرگترين مصرف كنندگان انرژى در آسيا هستند و به نظر نمىرسد كه ايران در موقعيتى باشد كه از اين دو بازار بزرگ چشم پوشى كند. Uma Singh يكى ديگر از پروفسور مدرسه مطالعات بين‌الملل دهلى نو نيز بر اين باور است كه مناسبات و پيوندهاى تاريخى دو كشور ايران و هند به گونه‌اى است كه چنين مسائلى نظير همراهى هند با آمريكا در ارتباط با قطعنامه آژانس بين‌المللى انرژى اتمى نمىتوانند تاثيرى تعيين كننده داشته باشند.

سياست ايران پس از انتشار قطعنامه آژانس و سخنان تند نمايندگان مجلس و همچنين اظهارات متفاوت مقامات جمهورى اسلامى ايران در ارتباط با نحوه برخورد با كشورهايى كه به اين قطعنامه راى مثبت داده‌اند، ظرف روزهاى گذشته به بحثهاى داغى در محافل سياسى دامن زده است. دكتر ابراهيم يزدى در گفتگويى با دويچه وله در همين رابطه گفته است:

"اين مطلب بطور جدى مطرح است كه از اين پس ايران ميخواهد چكار كند؟ همه نگران هستند. البته ايران تا آبان ماه فرصت دارد كه بتواند با استفاده از ظرايف ديپلماسى بحران را كاهش دهد يا از سر رد كند. اما اگربا همين لحن و برنامه ادامه دهند بسيار اوضاع وخيم است و من هيچ چيزى كه به نفع ايران از اين ماجرا بيرون بيايد، نمى بينم."

در اين بين جك استراو، وزير امور خارجه انگليس در كنگره حزب كارگر انگليس گفته است كه در شرايط كنونى هيچ برنامه‌ نظامى عليه جمهورى اسلامى در دستور كار قرار ندارد. روزنامه انگليسى گاردين ضمن انتشار اين خبر مىنويسد كه جك استراو البته در مورد سياست جورج بوش در قبال ايران سكوت كرده است. چرا كه جورج بوش پيش از اين گفته بود كه بسته به سياست جمهورى اسلامى ايران، هر گونه برنامه‌اى ممكن است و از پيش نمىتوان مثلا برنامه حمله به ايران را منتفى دانست. مفسر روزنامه گاردين مىنويسد البته چنين تفاوتى در مواضع بريتانيا و آمريكا مىتواند مفيد واقع شود. اتحاديه اروپا تلاش دارد تا براى بحران اتمى ايران راه حلى مسالمت آميز بيابد. چرا كه در ارتباط با عراق ما شاهد بروز نوعى شكاف در مواضع كشورهاى غربى بوديم. و اكنون تلاش همه كشورها بر آن است تا از تكرار اين موضوع جلوگيرى شود.

روزنامه گاردين در ادامه ميافزايد بحث بر سر بحران اتمى ايران را نميتوان از اوضاع وحشت برانگيز عراق جدا كرد. و اين همانا پيام جك استراو، وزير امور خارجه بريتانيا در كنگره حزب كارگر انگليس بود. در عراق همه تلاشها در رابطه با يافتن جنگ افزارهاى كشتار توده‌اى به شكست منجر شد. و اكنون بسيارى در ترديدند كه مبادا بار ديگر آمريكا با مطرح ساختن خطر جنگ افزارهاى هسته‌اى در ايران همان سياست را تكرار كند. وزير امور خارجه بريتانيا در سخنرانى خود بر لزوم يافتن يك راه حل ديپلماتيك تاكيد ورزيد. اما نمىبايست فراموش كرد كه براى حل بحران سياسى برآمده از مشاجره بر سر برنامه اتمى جمهورى اسلامى ايران ميبايست سياستمداران قوه ابتكار ويژه‌اى به كار گيرند، تا بتوانند راه حلى معقول براى اين مساله بيابند.