ادامه مذاكرات در مسكو در باره برنامه اتمى ايران
۱۳۸۵ فروردین ۳۰, چهارشنبه
اختند. بنابر گزارش شبكه خبرى «سى‌ان‌ان» قرار است كانادا و ايتاليا نيز به اين جمع افزوده شوند. "پتر فيليپ" مفسر دويچه وله بر اين باور است كه اكنون زمان مذاكره مستقيم بين آمريكا و ايران فرا رسيده است.
مذاكرات پنج عضو دائم شوراى امنيت سازمان ملل متحد و آلمان در باره برنامه اتمى ايران در روز سه شنبه ۱۸ آوريل بدون هيچ نتيجه اساسى‌اى به پايان رسيد. در اين باره خبرگزارى روسى اينترفاكس گزارش داد و يك سخنگوى وزارت امور خارجه امريكا در واشنگتن نيز اين خبر را تصديق كرد. معاونان وزراى خارجه شش كشور ياد شده طى گفتگوى سه ساعته خود نتوانستند به توافقى در باره تحريم احتمالى عليه ايران يا ديگر اقدامات ممكن دست بيابند. چين و روسيه همچنان مخالف تحريم عليه ايران هستند.
نيكولاس برنز، معاون وزير امور خارجه امريكا كه رياست جلسه مذاكره را نيز بر عهده داشت، به فرستنده تلويزيونى CBS گفت كه البته همه كشورها با هم هم‌عقيده بودند كه جامعه جهانى بايد پيامى شديداللحن براى ايران بفرستد. اما براى آنكه بر سر گام‌هاى عينى جامعه جهانى توافقى به دست آيد، بايد هنوز گفتگوهايى انجام گيرند.
روسيه هنوز تاكيد مى‌كند كه بايست از راه مذاكره مسأله را حل كرد. لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، بار ديگر از مقامات رهبرى حكومت ايران خواست كه با مقامات آژانس بين‌المللى انرژى اتمى همكارى نزديكترى داشته باشند و برنامه خود را براى غنى‌سازى اورانيوم متوقف نمايند.
شوراى امنيت سازمان ملل متحد تا ۲۸ آوريل به ايران مهلت داده است تا غنى‌سازى اورانيوم را متوقف كند و اين ظن را برطرف نمايد كه درصدد توليد سلاح اتمى است. در روز ۲۸ آوريل رييس آژانس بين‌المللي انرژى اتمى، محمد البرادعى، گزارش جديد خود را تقديم شوراى امنيت خواهد كرد. با تكيه بر اين گزارش تصميم‌گيريهايى جديد به عمل خواهد آمد.
رييس جمهور ايران، محمود احمدى‌نژاد، روز سه شنبه، كه در ايران ”روز ارتش“ نام گرفته است، نسبت به حمله به ايران هشدار داد. احمدى‌نژاد گفت كه ايران براى هيچ كشورى خطرناك نيست، اما چنانچه به ايران تهاجمى شود ايران دست دشمنان را قطع خواهد كرد و كارى خواهد كرد كه آنها از تهاجم خود پشيمان شوند.
رييس جمهور امريكا جورج دبليو بوش كمى پيش از مذاكرات مسكو تاكيد كرد بر اينكه خواستار حل ديپلماتيك مسأله است. اما بوش در پاسخ به اين پرسش كه آيا امكان تهاجم نظامى وجود دارد گفت كه همه چيز ممكن و در حال بررسى است. طبق گزارش فرستنده خبرى امريكايى CNN قرار است كه گفتگوها در باره برنامه اتمى ايران در مسكو روز چهارشنبه ادامه بيابند. در اين مذاكرات كانادا و ايتاليا نيز در كنار امريكا، روسيه، چين انگليس، فرانسه و آلمان شركت خواهند كرد.
* * *
اكنون زمان مذاكره مستقيم بين آمريكا و ايران فرا رسيده است
پتر فيليپ (Peter Philipp) مفسر دويچه وله
مذاكرات ديروز در مورد استفاده احتمالى از ابزار تحريم در مناقشه هسته‌اى با ايران در مسكو بدون كسب نتيجه‌اى به پايان رسيد. بنا بر گزارش منابع آمريكائى قرار است اين مذاكرات امروز (چهارشنبه نوزدهم آوريل) ادامه يابند. تاكنون پنج قدرت اتمى كه عضو دائمى شوراى امنيت هستند به اضافه آلمان با هم به مذاكره ميپرداختند. بنا بر گزارش شبكه خبرى «سى ان ان» قرار است كانادا و ايتاليا نيز به اين جمع افزوده شوند. زمان زيادى براى وادار كردن تهران به توافق باقى نمانده. تا روز بيست و هشتم آوريل بايد ايران به غنى سازى اورانيوم خاتمه دهد، وگرنه، ... وگرنه چى؟
تحت فشار آمريكا، شوراى امنيت سازمان ملل اين اولتيماتوم سربسته را به ايران داد و اكنون هرچه به اين تاريخ نزديكتر می‌شويم، بيشتر روشن می‌شود كه ايران، هم قبل و هم بعد از اين تاريخ به آن بى‌اعتنا خواهد ماند و بر خلاف آن، فشار آمريكا باعث شد تا تهران رسما غنى‌سازى موفقيت آميز اورانيوم را اعلام نمايد.
دور جديد مذاكرات در مسكو بدون نتيجه به پايان رسيد و اعضاى دائمى شوراى امنيت به اضافه آلمان نتوانستند بر سر استفاده از ابزار تحريم در مناقشه هسته‌اى با ايران به توافق برسند، زيرا روسيه و چين دست يازيدن به چنين اقداماتى را رد می‌كنند. واشنگتن بايد قبلا مى‌دانست، زيرا درست به همين دليل بود كه شوراى امنيت موفق نشد قطعنامه واحدى را ارائه دهد و به همين خاطر هم موضوع به آژانس بين‌المللى انرژى اتمى محول شد. اما بازرسان اين آژانس خود را بعنوان عاملان اجرائى سياست آمريكا در قبال ايران نمى‌دانند. آنان بخوبى می‌دانند كه ايران بعنوان عضو قرارداد منع گسترش سلاح هاى هسته‌اى تاكنون بصورت قانونى عمل كرده و تنها می‌توانند اميدوار باشند كه براى رفع سوظن‌هاى بين‌المللى، ايران خود داوطلبانه به غنى‌سازى اورانيوم خاتمه دهد.
اما ايران در اين زمينه آمادگى ندارد و هرچه بيشتر از واشنگتن صداى شمشير بگوش برسد، آمادگى ايران هم كمتر می‌شود. جرج بوش چندى پيش گزارش سيمور هرش در مورد حمله نظامى به ايران را خيال‌پردازی دانست، اما اكنون صحبت از استفاده از بمب‌هاى اتمى با توان محدود است. با اين حال نبايد جاى تعجب باشد كه دولت تهران هم توان دفاعى خود را به نمايش بگذارد و در جوابگوئى به اين تهديدات برآيد.
اگر راهى براى خروج از اين بن بست وجود داشته باشد، كليد آن در دست واشنگتن است. واشنگتن بايد بجاى تهديد، راه مذاكره مستقيم با تهران را برگزيند. اين دو دولت در مورد مذاكره بر سر وضعيت عراق به توافق رسيده‌اند كه از سوى دولت آمريكا به تعويق افتاد. سناتورهاى آمريكائى از جرج بوش خواسته‌اند تا به مذاكره مستقيم با ايران بپردازد و حضور سرى يك ديپلمات ارشد ايرانى اين روزها در واشنگتن نشان از اين دارد كه امكان مذاكره وجود دارد.
اكنون اينگونه بنظر می‌رسد كه جرج بوش بدون توجه به شكست سياست خود در عراق، خود را براى مناقشه بعدى آماده می‌سازد. همه بر سر اين موضوع توافق دارند كه ايران براى آمريكا بار سنگينى است و از سوى ديگر واشنگتن هنوز خود نمى‌داند كه چگونه محترمانه از عراق خارج شود و به همين خاطر هم نبايد شرايط را براى مناقشه نظامى بعدى فراهم ساخت. خود جرج بوش نيز همواره صحبت از «راه حل ديپلماتيك» دارد. اما او بايد بداند كه ديپلماسى با استفاده از بمب‌هاى اتمى با توان محدود صورت نمی‌گيرد.برگردان: محمود صالحى