ارتش مصر: تعیین مهلت به معنای کودتا نیست

شامگاه دوشنبه (اول ژوئیه / ۱۰ تیر) ستاد فرماندهی کل ارتش مصر با بیانیه‌ای قاطع به دولت و همه نیروهای سیاسی کشور ۴۸ ساعت فرصت داد که به "خواسته‌های ملت" پاسخ دهند.

پس از انتشار این بیانیه محمد مرسی، رئیس جمهور، با هشام قندیل، نخست وزیر و عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع به مشاوره و گفت‌وگو نشست.

ارتش در بیانیه خود نیروهای سیاسی را تهدید کرده است که چنانچه ظرف ۴۸ ساعت به "خواسته‌های ملت" پاسخ داده نشود، نیروهای مسلح مصر "به رسالت ملی و تاریخی خود در برابر ملت" اقدام خواهد کرد. ارتش بر وفاداری خود به آماج انقلاب ۲۵ ژانویه که به سرنگونی رژیم حسنی مبارک انجامید، تأکید کرده است.

در بیانیه همچنین تصریح شده است که ارتش مایل به دخالت در صحنه سیاسی نیست، اما در برابر "خطر بزرگی که امنیت ملی" را تهدید می‌کند، حاضر نیست خاموش باشد.

بیانیه ارتش نگرانی زیادی در میان طرفداران محمد مرسی برانگیخت. اعضا و هواداران "اخوان المسلمین" که در سازمان نوبنیاد "جمعیت ملی دفاع از مشروعیت نظام" گرد آمده‌اند، بیانیه را دخالت ارتش علیه حکومت کنونی مصر می‌دانند.

یاسر حمزه، از رهبران اصلی "حزب آزادی و عدالت" بازوی سیاسی اخوان المسلمین، بیانیه ارتش را "کودتای نظامی" دانست. در نخستین ساعات روز سه‌شنبه (دوم ژوئیه) عده انبوهی از طرفداران محمد مرسی برای "دفاع از مشروعیت نظام" به خیابان رفتند.

بیانیه ارتش به دنبال چند روز ناآرامی در مصر منتشر می‌شود. اوج این رویارویی روز یکشنبه، ۳۰ ژوئن بود که صدها هزار نفر از مردم مصر در اولین سالگرد ریاست جمهوری محمد مصری، کناره‌گیری او را از قدرت خواستار شدند.

روز دوشنبه جبهه نجات مصر به محمد مرسی، یک روز فرصت داد که از قدرت کناره‌گیری کند تا شرایط برای انتخابات تازه فراهم شود.

استقبال معترضان از بیانیه ارتش

فرماندهی ارتش مصر در صفحه رسمی فیس‌بوک خود، اتهام "کودتای نظامی" را رد کرد و گفت چنین اقداماتی با شیوه و تربیت ارتش مصر مغایرت دارد. همچنین گفته می‌شود هدف ارتش آن است که نیروهای سیاسی کشور را به یافتن راه حلی برای بحران کنونی جلب کند.

پخش بیانیه ارتش در میان معترضانی که همچنان در میدان تحریر و در برابر کاخ ریاست جمهوری "اتحادیه" تجمع کرده‌اند، شور و هیجان زیادی برانگیخت.

جوانان معترض با برافراشتن پرچم کشور و فریاد شعار "ملت و ارتش برادرند" از ورود ارتش به صحنه سیاسی استقبال کردند. بنا به گزارش رسانه‌های خبری در سایر شهرهای بزرگ مانند اسکندریه نیز مردم به هواداری از بیانیه ارتش به خیابان آمدند.

بیشتر نیروهای مخالف دولت مصر، بیانیه ارتش را قدرت‌نمایی در برابر دولت محمد مرسی ارزیابی کردند. سخنگوی جنبش "تمرد" به بنگاه خبری "الجزیره" گفت که اجرای "خواست ملت" که بیانیه بر آن تأکید کرده، چیزی نیست جز کناره‌گیری مرسی و انجام انتخابات پیش‌هنگام در مصر.

به گزارش شبکه "الجزیره"، عمرو موسی، از رهبران اصلی "جبهه نجات" جانمایه‌ی بیانیه ارتش را حمایت از اراده ملت دانسته است.

در برابر محمود غزلان، یکی از سران "اخوان المسلمین"، گروهی که حامی اصلی محمد مرسی به شمار می‌رود، گفته است که سازمان او "در حال بررسی بیانیه ارتش" است.

همچنین اسلام‌گرایان سلفی که در "حزب النور" گرد آمده‌اند، از بیانیه انتقاد کرده و آن را نشانه "بازگشت ارتش به صحنه سیاسی" دانسته‌اند.

حمله به دفاتر "اخوان المسلمین"

در روزهای گذشته دفاتر "اخوان المسلمین" از اهداف اصلی تظاهرکنندگان بوده است. روز دوشنبه شمار قربانیان حمله معترضان به دفتر بزرگ "اخوان" در "حی المقطم" به ۱۲ نفر رسید. گفته می‌شود که در جریان حمله روز یکشنبه به مقر اصلی اخوان، دهها نفر زخمی شده‌اند که حال ده نفر از آنها وخیم اعلام شده است.

مخالفان محمد مرسی در اولین سالگرد ریاست جمهوری او، هم‌میهنان خود را به "تمرد"، به معنای سرپیچی و طغیان، فرا خوانده‌اند. آنها بر آنند که با اعتراضات مسالمت‌آمیز و نافرمانی مدنی، محمد مرسی را وادار به استعفا کنند.

منتقدان مرسی او را متهم می‌کنند که قصد دارد با پیاده کردن قوانین شریعت، در مصر یک دیکتاتوری دینی با ایدئولوژی "اخوان المسلمین" برقرار کند.

نگرانی از گسترش خشونت در مصر

سازمان ملل متحد نسبت به وخامت اوضاع و گسترش تنش در مصر هشدار داد و خشونت‌های روزهای اخیر را که به قتل دست کم ۱۶ نفر انجامیده است، محکوم کرد.

ادواردو دیل بوی، معاون سخنگوی سازمان ملل، نیز از گسترش خشونت ابراز نگرانی کرد و گفت که اوضاع مصر بر تمام کشورهای منطقه تأثیر فراوانی باقی می‌گذارد. او ابراز امیدواری کرد که مصر "دوران گذار" را با مسالمت سپری کند.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، در بیانیه‌ای تأکید کرد که تمام طرف‌های درگیر در مصر باید به "قوانین کشور و حق تظاهرات مسالمت‌آمیز" پای‌بند باشند.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، از محمد مرسی دعوت کرد که در همکاری با نیروهای مخالف در جهت اجرای اصلاحات دموکراتیک در مصر تلاش کند.

آقای اوباما در نشستی مطبوعاتی در تانزانیا نگرانی خود را از رشد خشونت در مصر ابراز کرد و از گروه‌های سیاسی دعوت کرد که برای بحران کشور راه حلی سیاسی پیدا کنند.