از کندن پوست "پرتغال" تا لغزیدن روی پوست موز؟

اختلاف فاحش میان انتظاراتی که مسئولان فوتبال کشور و حتا سرمربی و بازیکنان در میان مردم به وجود آوردند با آنچه تیم ایران در زمین عرضه کرد همه را سرخورده و مایوس کرده است. این افسردگی از نخستین دقایق پایان بازی مقابل مکزیک موجی از شدیدترین انتقادها را نسبت به مسئولان تیم ملی و برخی از بازیکنان به دنبال داشت که همچنان نیز ادامه دارد.

آن شور و هیجان و حساسیتی که پیش از نخستین بازی مقابل مکزیک در میان ایرانیان وجود داشت خیلی زود فروکش کرد و رفته رفته به بی‌تفاوتی محسوسی تبدیل شد. گرچه هنوز بحث بر سر بازیهای تیم ملی و حواشی آن در جریان است دیگر از آن چهره‌های برافروخته خبری نیست.

با نیمکت نشینی علی دایی، قطعی شدن کناره‌گیری برانکو ایوانکوویچ و بازی تقریبا قابل قبول میرزاپور مقابل پرتغال، جستجوی علل ناکامی تیم ایران به مسئله‌ای کارشناسانه مبدل شده که باید آن را ریشه‌یابی کرد و اینگونه بحث‌ها طبیعی است که چندان موضوع گپ و گفتهای روزمره نباشد. اکنون ما که قرار بود پوست پرتغال را راحت بکنیم مدتهاست مشغول پرتاب پوست موز زیرپای یکدیگر هستیم.

پیش از این، سومین حضور تیم ایران در هجدهمین جام جهانی امری ملی و میهنی تلقی می‌شد که نباید با انتقاد آشکار بر آن خدشه وارد کرد. اما از نخستین دقایق پس از پایان بازی با مکزیک انگار یکباره تمام موانع از میان رفت و کمتر نوشته‌ای در مورد وضعیت تیم ملی بود که از انتقادی آشکار بی‌بهره باشد. از آن روز مطبوعات ورزشی پر شده از اخبار و گزارش‌های نه چندان خوشایند از تیم ملی؛ اخبار دعواها، اختلاف‌ها، نارسایی‌ها و ناهنجاری‌ها.

اکنون گرچه ایران هنوز باید مقابل آنگولا به میدان برود، حتا نمایندگان مجلس نیز علنا مدیریت تیم ملی و فدراسیون فوتبال را مورد انتقاد قرار می‌دهند و سایت سازمان تربیت بدنی انتقادهای تندی علیه آنها منتشر می‌کند.

دیروز، دوشنبه، روزنامه‌ی خبر ورزشی از قول چند نماینده مجلس و با تیتر درشت خواستار برکناری «برانکو و دادکان بی‌کفایت» شد و ایرنا، خبرگزارس رسمی جمهوری اسلامی به نقل از سایت سازمان تربیت بدنی از قول جلال یحیی‌زاده نماینده مجلس و عضو ستاد جام جهانی نوشت «ما تیم نبودیم.» مرتضی تمدن، عضو کمیسیون برنامه ریزی و بودجه مجلس با بیان این که «شکستهای تیم ملی باعث افسردگی و سرخوردگی جوانان شده» اعلام کرد «نمایندگان مجلس كادر فنی و مدیریت ضعیف را مقصر عدم نتیجه‌‌گیری تیم‌ملی در جام جهانی می‌دانند.» [پاس جوان، سه شنبه]

همچنین پایگاه خبری سازمان تربیت بدنی از قول مدیرمسئول مجله دنیای ورزش، غلامحسین شعبانی، می‌نویسد «مگر همه كارشناسان نمی‌دانند كه تیم ملی حرف جدی در مسایل فنی ندارد» شعبانی می‌پرسد «چطور می‌شود كه توانایی حذف بازیكنانی را نداریم كه پرچم كشور را بر زمین می كوبند، یا پای پله‌های هواپیما یقه به یقه می‌شوند و كسی از تیم خط نمی‌خورد؟ چرا برابر تهدید بازیكنان به ترك اردوی تیم ملی ساكت می‌نشینیم؟» [خبرگزاری فارس، ۲۹ خرداد]

با این حال دیروز مشاور مطبوعاتی رئیس جمهور همچنان بر ضرورت حمایت از تیم ملی تاکید می‌کند. علی اکبر جوانفکر معتقد است «ایجاد فضای كاذب برای تیم‌ملی فوتبال، حتی می‌تواند موجب تغییر جهت‌گیری‌های تیم‌ملی شود‌.» و می‌افزاید «رسانه‌ها و مطبوعات ورزشی باید به جهت‌گیری مردم در قبال تیم‌ملی فوتبال توجه ویژه داشته باشند.»

اما یا کسی گوشش بدهکار این توصیه‌ها نیست یا کار خرابتر از آن است که دیگر بتوان به چنین توصیه‌ای عمل کرد. در یکی از روزنامه‌های ورزشی و درست کنار این توصیه‌ی مشاور مطبوعاتی رئیس جمهور انتقادهای جلال یحیی زاده نقل شده است که می‌پرسد آیا «واقعا این شکل بازی کردن در شان فوتبال ماست؟»

او با سرزنش محمد دادکان به خاطر حمایتهای سرسختانه‌اش از برانکو او را مسئول وضع موجود می‌خواند و از او می‌خواهد «از مردم عذرخواهی کند و بگوید اشتباه می‌کرده.» چند سطر بالاتر خبرنگاری با اشاره به رفتار علی کریمی، و درگیریهای لفظی شدید در رخت‌کن و زیر چشم مسئولان می‌پرسد «برانکو چه پاسخی در قبال این رفتار مشمئز‌کننده دارد؟»

این روزها تیتر اصلی بسیاری از مطبوعات ورزشی حکایت از نابسامانی تیم ملی و درگیریهای موجود دارد. از قول برانکو نوشتند «علی کریمی بازیکن کوچکی است» و از قول کریمی و خطاب به برانکو تیتر زده‌اند «من مصدوم نیستم.» با این حال خبرنگار اعزامی ایسنا از نیمکت نشینی علی کریمی و غیبت او مقابل آنگولا خبر می‌دهد. ظاهرا کریمی در بازی مقابل پرتقال پس از تعویض به عنوان اعتراض به وسائل تیم پزشکی لگد زده بود. [جهان فوتبال، سه شنبه]

فرید اشرفیان در گفتگو با بخش فارسی صدای المان خبر از درگیری لفظی کریمی و چند بازیکن دیگر با علی دایی و در فاصله‌ی دو نیمه‌ی بازی مقابل مکزیک می‌دهد. اما علی کریمی به کلی منکر این درگیریهاست و مدعی است «من با على دایى كوچكترین برخوردى نداشتم چه برسد به اینكه بخواهم با او دعوا كنم.» او همچنین در مورد حرکت اعتراضی خود پس از تعویض گفته است «تحت فشار شدیدی قرار داشتم و به خاطر این حركت پشیمان هستم‌.» کریمی در گفتگویی که امروز منتشر شد از مردم ایران عذرخواسته است. [پاس جوان، سه شنبه]

روز سه شنبه خبرنگار ایران ورزشی در آلمان از بی‌اعتنایی محمد دادکان به نمایندگان مجلس می‌نویسد و خبر می‌دهد که دادکان با لجبازی از دیدار با یکی از نمایندگان مجلس، امیر رضا خادم که برای گفتگو پیرامون وضعیت تیم ملی به هتل محل اقامت آنها رفته بوده سر باز زده است.

همین روزنامه در خبر دیگری به حضور قلعه‌نوعی سرمربی استقلال در اردوی تیم ملی اشاره دارد که در همان روزهای نخست با اعلام این که «بچه‌ها با هم رفیق نیستند» و با اشاره به چند دستگی میان بازیکنان گفته بود «در فریدریشزهافن چند تیم دیدم نه یك تیم.» این روزها گرچه بسیاری از خبرنگاران اعزامی انتشار دیده‌ها و شنیده‌های خود از اردوی تیم ملی را به بازگشت به تهران موکول کرده‌اند ستونهای روزنامه‌های ورزشی محل انتقاد و افشای روابط و جو حاکم بر اردوی تیم ملی است.

در فاصله کوتاهی از بازی مقابل آنگولا حواشی دست از سر تیم ملی برنمی‌دارد. در روزهای گذشته بارها خبرهایی از فروش پیراهنهای اهدایی تیم ایران به تماشاگران، فروش سهمیه‌ی بلیط ایرانیها در بازار سیاه و عدم حمایت کمیته فرهنگی فدراسیون از تماشاگران ایرانی در رسانه‌ها منعکس شده است. برخی از مطبوعات حتا انتخاب بازیکنان و حضور آنها در میدان را هم به ملاحظات اقتصادی و معاملات بازار خرید و فروش بازیکنان مربوط دانسته‌اند. [اعتماد ملی، دوشنبه ۲۹ خرداد]

به نظر می‌رسد نه تنها کارشناسان که برخی از ملی‌پوشان نیز، مانند وحید هاشمیان معتقدند «براى‌ مقابله‌ با تیم‌ملى‌ آنگولا انگیزه‌اى‌ نداریم» گرچه او اضافه می‌کند‌ «اما تمام‌ توان‌ خود را براى‌ کسب‌ یک‌ پیروزى‌ به‌ کار مى‌گیریم.» ولی آیا «تمام توان» موجود تیم ایران برای پیروزی مقابل آنگولا کافی است؟ پاسخ این پرسش فردا شب در لایپزیک مشخص خواهد شد.

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران