استانداران شمال: برنج و مرکبات وارد نکنید!
۱۳۸۷ دی ۲۰, جمعهروابط عمومی استانداری مازندران از نامهای خبر میدهد که استانداران گیلان، مازندران و گلستان به رئیس جمهور محمود احمدینژاد نوشتهاند. این سه استاندار در نامه خود خواستار «توجه ويژه وزارت بازرگاني و وزارت جهاد كشاورزي در خصوص عدم صدور مجوز واردات برنج و مركبات» شدهاند. خبرگزاری فارس، پنجشنبه ۱۹ دیماه، گزارش داد که در این نامه از رئیس دولت نهم درخواست شده تا زمینه «ارائه تسهيلات براي خريد و ذخيرهسازي مركبات، سيب، كيوي، و خريد تضميني برنج» فراهم شود. استانداران استانهای شمالی همچنین خواهان مشوقهایی شدهاند که صادرات مرکبات و کیوی را آسانتر کند.
واردات بیرویه، یکی از دلیلهای استیضاح وزیر کشاورزی
ناخشنودی از واردات روزافزون کالاهای کشاورزی، یکی از علتهای اصلی طرح استیضاح اسکندری، وزیر کشاورزی بود که یکشنبه چهاردهم دیماه با دخالت هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ناکام ماند.
استیضاح کنندگان «كاهش توليد محصولات زراعي و وابستهتر شدن به واردات محصولات استراتژيک در بخش كشاورزي» را از دلیلهای اصلي استيضاح وزیر عنوان کردهاند. سيروس سازدار، یکی از امضاءكنندگان طرح استیضاح، اندکی پیش از منتفیشدن آن به روزنامه همشهری گفت: «رشد سالانه توليد محصولات زراعي كشاورزي در سال ۸۴، حدود ۱۲ درصد بود كه در سالهاي ۸۵ و ۸۶ به ۳ درصد كاهش يافت.» سازدار با اشاره به افزایش واردات مرکبات و شکر در سه سال گذشته، کاهش تعرفههای گمرکی را عامل این افزایش خوانده است.
واردات به قصد کنترل قیمت ها
دولت افزایش واردات را به منظور کنترل قیمتها و مقابله با تورم و گرانی در دستور کار خود قرا داده است. بسیاری از کارشناسان مسائل کشاورزی و بازرگانی معتقدند که این اقدامی است که در بهترین حالت تاثیری کوتاه مدت دارد، اما زیانهای آن برای فعالیتهای کشاورزی دراز مدت و بعضا جبرانناپذیر است. کشت برنج و مرکبات در شمال کشور از این سیاستها آسیبهای فراوانی دیدهاند. به گفتهی نایبرئیس انجمن برنج، در سال جاری (۱۳۸۷) بسیاری از برنجکاران به دلیل ناتوانی در رقابت با محصولات وارداتی، یا به کشت محصولی دیگر روی آوردهاند یا شالیزارهای خود را رها کردهاند. عنایت الله بیابانی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان مرکبات میپرسد: «چرا با وجود اینکه هیچ کمبودی در تولید مرکبات در کشور نیست، باید اجازه واردات این محصولات داده شود؟» او در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران )ایسنا،( در مورد پیامدهای دیگر واردات کنترل نشده میافزاید: «واردات بیرویه مرکبات باعث شده که آفت مگس مدیترانهای که ۲۵ سال برای از بینبردن آن زمان صرف شده بود، طی سه سال گذشته مجددا به کشور بازگشته و نگرانیهایی را برای تولیدکنندگان به وجود آورد.»
اعتراضی قدیمی
اعتراض به واردات بیبرنامهی محصولات کشاورزی، موضوع تازهای نیست. ۵۴ استاد كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاههاي دولتي كشور، دیماه سال ۱۳۸۵ ، در نامهای، از سیاستهای دولت در مورد تولید و واردات کالاهای کشاورزی انتقاد کردند. این استادان توجه به خودکفایی در تولید چند محصول و به فراموشی سپردن دیگر محصولها را خطری برای امنیت غذایی کشور عنوان کردند. استادان کشاورزی مینویسند که تلاشهای دولت جنبهی روزمرگی دارند و وارد کردن انگور و نارنگی خارجی، سبب افزایش قیمتها در سطح توزیع شده که نه مصرفکننده از آن سود میبرد و نه تولیدکننده داخلی.
افزایش قیمت ها، همپای افزایش واردات
عیسی کلانتری، دبیرکل خانه کشاورز، نیز در اردیبهشت سال ۱۳۸۶ به خبرگزاری مهر گفته است، بهرغم واردات بیرویه انواع محصولات کشاورزی، قیمتها همچنان روند صعودی داشتهاند. روند افزایش قیمتها تا کنون نیز ادامه دارد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی با پایان نیمهی اول سال ۱۳۸۷ گزارش داد که شاخص کالاها و خدمات مصرفی به نسبت شش ماه مشابه سال پیش، بیش از ۵/ ۲۶ درصد افزایش یافته است. بر اساس آمار بانک مرکزی، افزایش بهای کالاهای گروه خوراکیها و آشامیدنیها، که محصولات وارداتی کشاورزی را نیز دربر میگیرند، در شهریور ماه ۱۳۸۷، نسبت به ماه مشابه سال گذشته، بیش از ۴۰ درصد بوده است.