استعفای جورج میچل، نماینده آمریکا برای صلح در خاورمیانه
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲۴, شنبه
باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا شب جمعه (۲۳ اردیبهشت/۱۳ مه) با استعفای نماینده ویژه خود در امور خاورمیانه موافقت کرد. ماموریت اصلی جورج میچل برقراری صلح میان اعراب و اسرائیل و زمینه سازی برای تشکیل نهایی دو دولت مستقل فلسطینی و اسرائیلی در کنار یکدیگر بود.
او روز جمعه اعلام کرد که از سمت خود به دلایل شخصی استعفا داده است. جورج میچل که از سناتورها و دیپلمات‌های باسابقه آمریکا به شمار می آید در نامه‌ای که روز گذشته در اختیار رسانه‌ها قرار داد، با حمایت از سیاست رئیس‌جمهور آمریکا برای "برقراری صلح فراگیر" در منطقه، از سمت خود استعفا داد.
آخرین سفر میچل
میچل برای آخرین بار در ماه دسامبر سال ۲۰۱۰ به خاورمیانه سفر کرد و در جریان این سفر با مقامات ارشد دولت اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطینی دیدار و گفت و گو کرد.
در جریان آن سفر مسئولان تشکیلات خودگردان اعلام کردند که تا توقف کامل ساخت شهرک های یهودی نشین در سرزمین های اشغالی ۱۹۶۷ در مذاکرات صلح با اسرائیل شرکت نخواهند کرد.
در نخستین روزهای سال ۲۰۱۰ جورج میچل برای پیگیری روند صلح، با طرحی دو مرحله‌ای و دو ساله عازم تل‌آویو شد. بر اساس این طرح قرار بود ظرف مدت نه ماه، یعنی تا ماه سپتامبر ۲۰۱۰ که مهلت توقف شهرک‌سازی توسط اسراییل پایان می‌یافت، ابتدا مرزهای کشور فلسطین مشخص شوند و سپس طرفین وارد مذاکره مستقیم شوند تا یک سال بعد این مذاکرات منجر به تاسیس دولت مستقل فلسطینی در کنار اسراییل شود.
این طرح در قدم نخست خود شکست خورد، چرا که طرف فلسطینی پیش‌شرطی مطرح کرد که با مخالفت جدی اسراییل مواجه شد. محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی در دیدار با میچل گفت، "توقف نهایی شهرک‌سازی" تنها شرط جدی فلسطینی‌ها برای شروع مذاکرات است. این در حالی بود که اسراییل خواستار مذاکره بدون پیش‌شرط و به شکل آزاد بود و با خواست عباس موافقت نکرد.
ساخت شهرک های یهودی در سرزمین‌های فلسطینی ۱۹۶۷ که سازمان ملل متحد و اعراب و کشورهای مسلمان آنها را "اشغالی" می دانند، با قوانین بین‌المللی مغایرت دارد اما دولت اسرائیل بی توجه به این مخالفت‌ها به آنها ادامه می دهد.
شهرک سازی، مانع اصلی صلح
حدود نیم میلیون شهروند اسرائیلی از زمان اشغال سرزمین‌های فلسطینی در سال ۱۹۶۷، در بیشتر از یک‌صد شهرک یهودی‌نشین در این مناطق ساکن شده‌اند.
به دنبال پایان یافتن تعلیق ۱۰ ماهه ساخت شهرک‌های یهودی نشین در سرزمین‌های فلسطینی در سپتامبر ۲۰۱۰ و عدم تمدید آن از سوی اسرائیل، تشکیلات خودگردان به ریاست محمود عباس از ادامه مذاکرات صلح با اسرائیل خودداری کرد.
شهرک‌سازی‌های اسرائیل در سرزمین‌های فلسطینی که به بزرگترین مانع برای پیشبرد روند صلح خاورمیانه بدل شده است، بارها با خشم دولت آمریکا به عنوان اصلی‌ترین متحد اسرائیل روبرو شد. این اختلافات در سال ۲۰۱۰ به یکی از بی‌سابقه‌ترین بحران‌ها در روابط دو جانبه اسراییل و ایالات متحده انجامید.
باراک اوباما احتمالا در هفته آینده استراتژی جدید سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه را اعلام می‌کند. برقراری صلح میان اعراب و اسرائیل و تشکیل کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل یکی از اصلی‌ترین وعده‌های انتخاباتی اوباما و سیاست‌های دولت او بوده است.
جورج میچل در متن استعفای خود نوشته که از ابتدا قصد نداشته بیش از دو سال به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور صلح خاورمیانه فعالیت کند.
او یک هفته پس از امضای پیمان دوستی و رفع خصومت میان جنبش فتح و جنبش حماس، دو گروه اصلی فلسطینی با یکدیگر از سمت خود استعفا داد.
محمدرضا یزدان‌پناه
تحریریه: شهرام اسلامی