اسراييل بايد محتاطانه عمل كند
۱۳۸۵ تیر ۷, چهارشنبه
مدت كوتاهى پيش از هجوم نظامى اسراييل، گروه‌هاى فلسطينى رقيب يعنى حماس و فتح به توافقى دست يافته بودند كه مطابق آن قرار است در راه تشكيل يك دولت فلسطينى در كنار اسراييل تلاش شود. البته سخنگوى حماس به رسميت شناختن غيرمستقيم اسراييل را تكذيب كرد.
اسراييل تاكيد كرده است كه هدف از هجوم نظامى به نوار غزه صرفا در خدمت آزادى سرباز نوزده ساله‌ى اسراييلى قرار دارد. به هيچ عنوان نقشه‌ى اشغال تازه‌ى سرزمين فلسطين وجود ندارد و قرار نيست مردم غيرنظامى فلسطين متحمل درد و رنج تازه‌اى گردند.
البته مى‌توان نيت صرف اسراييل را در اين زمينه باور كرد. هر چه باشد اسراييل سال گذشته پس از چهار دهه بطور يكجانبه و داوطلبانه از منطقه‌ى نوار غزه پس كشيده است و قطعا دوباره نمى‌خواهد اين منطقه‌ى غيرقابل كنترل را اشغال كند. به نظر هم مى‌رسد كه حملات نظامى واقعا اين استراتژى را دنبال مى‌كنند كه از قربانى شدن مردم غيرنظامى حتى‌المقدور پرهيزشود. يقينا به اين دليل كه چنين چيزى محركى براى اعتراضات بين‌المللى عليه اسراييل است و اين كشور را انگشت‌نما مى‌كند.
تنها مى‌توان اميدوار بود كه چنين نيز بماند و طرفين كنترل رويدادها را از دست ندهند و وارد دور تازه‌اى از خشونت نگردند. اساسا نمى‌توان اين حق را براى حكومت اسراييل قائل نشد كه در صورت لزوم حتا با توسل به قهر نظامى سرباز ربوده شده را آزاد كند. شايد بسيارى از فلسطينيان سرباز اسراييلى را نماينده‌ى نظامى قدرتى اشغالگر ببينند، نگاهى كه قابل فهم هم هست. اما ربودن او غيرقانونى است و در اين امر كمترين ترديدى وجود ندارد. ربايندگان بايد هر چه زودتر او را آزاد كنند. اين مطمئن‌ترين راه براى جلوگيرى از خونريزى بيهوده است.
بنابراين كليد رفع بحران بطور آشكار در اردوگاه فلسطينيان است. اما همين امر چيرگى بر بحران را دشوار مى‌كند، زيرا كاملا روشن نيست كه در اردوگاه فلسطينيان چه كسى حرف اول را مى‌زند. جريان معتدل فتح متعلق به رييس جمهورى فلسطين محمود عباس؟ يا جريان اسلامى راديكال حماس كه اخيرا در انتخابات پيروز شد؟ حتا در داخل حماس نيز اين پرسش هر روز آشكارتر شكل مى‌گيرد كه قدرت واقعا در دست كيست: نمايندگان محلى دولت در مناطق فلسطينى؟ يا جناح راديكال در خارج كه در دمشق ساكن است و فعالانه از طرف نهران پشتيبانى مى‌شود؟
آشفتگى وضع را قراردادى عيان مى‌سازد كه مدت كوتاهى پيش از هجوم نظامى اسراييل ميان گروه‌هاى فلسطينى منعقد گرديد: اين سند عملا نخستين گام در راستاى به رسميت شناختن غيرمستقيم حق موجوديت اسراييل توسط حماس است. اما همزمان اين امر از طرف بسيارى از سخنگويان حماس مورد تكذيب واقع شده است.
اين ياس‌آور است، زيرا فلسطينى‌ها را در انزواى بين‌المللى نگه مى‌دارد. اما از طرف ديگر نشان‌دهنده‌ى اين واقعيت است كه در حماس نيروهاى عملگرايى وجود دارند كه آماده‌ى مصالحه هستند. اسراييل بايد اين واقعيت را در نظر داشته باشد كه در جريان حمله‌ى نظامى‌اش، هر غيرنظامى كشته شده در مناطق فلسطينى، نيروهاى آماده‌ى سازش در اردوى فلسطينى‌ها را تضعيف مى‌كند. اما سرزمينى كه مردمش ده‌ها سال است در حسرت صلح و امنيت در مقابل ترور بسر مى‌برند، بايد علاقمند باشد كه چنين نيروهايى را تقويت كند. زيرا درست چنين نيروهايى براى ساختن يك دولت فلسطينى مستقل و محاسبه‌پذير لازمند.
Rainer Sollich